Hơn 5,1 triệu hộ kinh doanh có thể tham gia BHXH bắt buộc

13:52 | 14/03/2023;

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đề xuất bổ sung thêm nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc; theo đó hàng triệu người lao động khu vực phi chính thức như chủ hộ kinh doanh, quản lý doanh nghiệp, điều hành hợp tác xã không hưởng lương… được tham gia BHXH bắt buộc.

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, pháp luật BHXH bắt buộc còn bỏ sót một số nhóm đối tượng có nhu cầu và có khả năng nhưng chưa được luật hóa. Cụ thể như, chủ hộ kinh doanh cá thể, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương, người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt, vẫn chưa thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

Theo thống kê, hiện nay cả nước có hơn 5,1 triệu hộ kinh doanh cá thể, gấp 6 lần số lượng doanh nghiệp. Và theo số liệu cơ quan thuế quản lý thì cả nước có hơn 1,7 triệu lượt hộ nộp thuế. Tuy nhiên, hiện nay nhóm này chưa thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc; chỉ có rất ít chủ hộ kinh doanh cá thể hiện đang tham gia BHXH tự nguyện.

Bên cạnh đó, cả nước có tới 970 nghìn người lao động làm việc trong khu vực hợp tác xã. Tuy nhiên, theo báo cáo của cơ quan BHXH thì hiện nay mới có gần 7 nghìn hợp tác xã đăng ký tham gia BHXH bắt buộc cho khoảng 40 nghìn người lao động.

Qua khảo sát, nhiều người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương có nguyện vọng tham gia BHXH bắt buộc.

Hơn 5,1 triệu hộ kinh doanh cá thể có thể tham gia BHXH bắt buộc - Ảnh 1. — Ảnh minh hoạ

Với người làm việc không trọn thời gian được bổ sung tham gia BHXH bắt buộc, thì người lao động và người sử dụng lao động sẽ đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất (người lao động đóng 8%; người sử dụng lao động 14%), quỹ ốm đau thai sản (người sử dụng lao động 3%) trên tiền lương của người lao động.

Theo tính toán của Bộ LĐ-TB&XH, khi 5,1 triệu chủ hộ kinh doanh cá thể và những người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, thì mỗi đối tượng nêu trên sẽ đóng bảo hiểm xã hội 25%, trong đó 22% vào quỹ hưu trí, tử tuất, 3% vào quỹ ốm đau, thai sản.

Mức đóng trong khoảng từ 500.000 đồng/tháng cho đến 9.000.000 đồng/tháng (tương đương từ 6 triệu đồng/năm đến 108 triệu đồng/năm), mức kinh phí cụ thể phụ thuộc vào mức đóng do người tham gia lựa chọn dựa trên khả năng đóng góp.

Đánh giá tác động về giới, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, phương án mở rộng đối tượng này tạo ra những tác động tích cực về giới đặc biệt là đối với nữ giới. Do lao động nữ thuộc đối tượng tham gia ngoài chế độ hưu trí, tử tuất thì sẽ được hưởng chế độ ốm đau, thai sản - đây là 2 chế độ rất quan trọng đối với nữ giới để đảm bảo thực hiện quyền, thiên chức làm mẹ của mình.