Hợp tác xã dược liệu giúp hội viên thu nhập gấp nhiều lần trồng lúa

Cây dược liệu dây thìa canh và cà gai leo là loại thảo dược trong việc điều trị bệnh tiểu đường và mỡ máu cao. Năm 2013, cây dược liệu này được Tổ chức Helvetas (thông qua Dự án Biotrade) thực hiện đầu tư cho cộng đồng và địa phương tại huyện Hải Hậu theo tiêu chuẩn GACP-WHO. Helvetas là tổ chức phi chính phủ được thành lập với mục đích giúp đỡ cộng đồng và các nước đang phát triển phát triển nông nghiệp an toàn, lạnh mạnh. Còn Dự án Biotrade là dự án thương mại sinh học nhằm giúp các nước phát triển nguồn nguyên liệu bản địa nhằm thúc đẩy Việt Nam trở thành một quốc gia cung cấp đa dạng các sản phẩm sinh học được quốc tế công nhận.

Được sự hỗ trợ từ dự án trên, HTX dược liệu Hải Hậu ACT được thành lập với tiền thân là cơ sở "Trồng và chế biến dây thìa canh Xuân Thịnh" vào tháng 9/2019 với 7 thành viên ban đầu tại xã Hải Phúc, huyện Hải Hậu, Nam Định. Kể từ khi thành lập, các thành viên trong Hợp tác xã vừa tham gia trồng cây dược liệu cũng vừa tham gia sản xuất các sản phẩm của Hợp tác xã. Vốn đầu tư đều do các thành viên chủ động đóng góp.

Trước khi triển khai thực hiện mô hình, các thành viên trong HTX đã tổ chức tập huấn về kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch và sơ chế, bảo quản cây thìa canh và cây cà gai leo. Sau 6 tháng trồng và chăm sóc đã cho thu hoạch lứa đầu tiên với năng suất ước đạt 200kg lá tươi/ha (tương ứng với 4kg cao). Cứ 2 tháng cây thìa canh cho thu hoạch một lần với năng suất ổn định. Loại cây này trồng một lần nhưng cho thu hoạch trong thời gian dài từ 8-10 năm, trong điều kiện chăm sóc tốt có thể cho thu hoạch đạt năng suất 10.000kg/ha/năm từ năm thứ hai trở đi, nên sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người sản xuất. Tuy nhiên, do thìa canh là loại cây dược liệu, đối tượng tiêu thụ hạn chế và sản phẩm cần phải chế biến mới đạt chất lượng và hiệu quả kinh tế cao nhất. Do đó, chị em trong HTX đã sự liên kết với đơn vị tiêu thụ để bảo đảm đầu ra ổn định cho sản phẩm.

Đối với loại cây cà gai leo- đây là loại cây ưa sáng, sinh trưởng khỏe, chịu hạn tốt. Cây được nhân giống bằng hạt, trồng 1 lần có thể cho thu hoạch 3-4 năm, cây thường ra hoa vào tháng 4-9, tạo quả vào tháng 9-12. Mỗi năm, cà gai leo có thể thu hoạch được 3 vụ, mỗi ha cho năng suất khoảng 2 tấn/vụ, mang lại thu nhập khoảng 80-100 triệu đồng/ha/vụ, cao gấp 2-3 lần so với ngô, lạc...

Với đặc thù nhiều khâu, nhiều công đoạn, Hợp tác xã đã tạo việc làm thường xuyên cho 10-15 lao động cố định với mức lương 4,5 triệu đồng trên tháng. Đặc biệt, lúc cao điểm lao động làm mùa vụ lên tới 30 - 40 người với mức lương 3 triệu đồng/tháng. Hiện nay tại Hải Hậu có diện tích trồng khoảng hơn 50 ha tại 20 hộ gia đình đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều lần trồng lúa cho các hộ dân chủ yếu ở 2 xã Hải Lộc và Hải Phúc.

Từ 7 thành viên nữ ban đầu, HTX do chị Trần Thị Xuân  - Thành viên Ban quản trị HTX đã "chèo lái" cùng các chị em trong HTX vượt qua nhiều khó khăn, thử thách của nền kinh tế thị trường. Họ chủ động nghiên cứu và cho ra đời nhiều sản phẩm tốt cho sức khỏe đáp ứng nhu cầu hiện nay của khách hàng, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho các thành viên. Đến nay, HTX đã mở rộng với tổng số 30 thành viên. Nhờ sự nỗ lực của tập thể lãnh đạo HTX và các thành viên, hoạt động sản xuất của HTX Dược liệu Hải Hậu ACT ngày càng phát triển. HTX đã cho ra thị trường sản phẩm trà sấy khô Dây thìa canh (gồm cành bánh tẻ và ngọn Dây thìa canh sấy khô); Trà sấy khô cao cấp Dây thìa canh (ngọn Dây thìa canh sấy khô); Trà túi lọc Dây Thìa canh; Cao Dây thìa canh. Trà túi lọc và cao Cà gai leo. Các sản phẩm này đã được UBND tỉnh Nam Định chứng nhận đạt sản phẩm OCOP 3 sao năm 2020.

Hiện nay, HTX Dược liệu Hải Hậu ACT đã đăng ký bản quyền sở hữu trí tuệ để bảo vệ các dòng sản phẩm của Hợp tác xã và chính người tiêu dùng. Xây dựng các dòng sản phẩm dược liệu cho sức khỏe chính là chủ trương xuyên suốt để phát triển kinh tế nhằm khôi phục lại nét đặc trưng lâu đời với các bài thuốc quý của mảnh đất Hải Hậu (Nam Định), góp phần quảng bá con người và sản phẩm tại địa phương.