Vừa qua, hàng trăm phụ huynh đã cùng có mặt tại Nhà Thiếu nhi TP.HCM để tham dự buổi trò chuyện chuyên đề: Hãy Để Con Được Làm Điều Mình Thích. Đây là chương trình do phòng Tư vấn tâm lý và giáo dục trẻ, nhà Thiếu Nhi TP.HCM kết hợp cùng First News tổ chức.
Nguyễn Hương Linh (1989), tốt nghiệp chuyên ngành Kiến trúc trường Đại học tổng hợp Nghệ thuật Hàn Quốc với học bổng toàn phần. Năm 2015, sau khi học xong, cô nhận ra rằng mình không phù hợp với con đường đang đi. Hương Linh quyết định chọn lại nghề nghiệp. Để tìm được đam mê của chính mình, cô phải thử nghiệm rất nhiều công việc khác nhau.
Trải qua nhiều vai trò từ giáo viên dạy tiếng Anh, nông dân, người thiết kế trang sức bằng đất nặn… , cô phát hiện những công việc đó hết sức thú vị và có ích cho cộng đồng nhưng hầu như chúng không hề có mặt trong danh sách những hình mẫu trong hoạt động hướng nghiệp.
Thông qua những hình mẫu có thật trong đời sống được phác họa dưới dạng hình ảnh vẽ tay ngộ nghĩnh, sinh động do chính tác giả sáng tạo nên, bộ sách mang đến cho các bé cái nhìn hoàn toàn tự nhiên về các ngành nghề như bảo tồn thiên nhiên, đầu bếp chay, hoạt động xã hội vì môi trường, nhân viên cứu trợ, nhà hoạt động xã hội… với những con người thật, thành công thật ở cả Việt Nam và thế giới.
Bộ sách mở ra cho bé nhiều cái nhìn mới đầy hứng khởi, thấy được hành trình của họ đến với nghề, công việc hiện tại và niềm hạnh phúc của họ khi tạo ra được những giá trị tốt đẹp cho cuộc sống. “Không chỉ giới thiệu các ngành nghề, thông điệp mà tôi muốn gửi đến các bé là không phải đợi đến sau này, mà bắt đầu ngay bây giờ, các con có thể chăm sóc mẹ thiên nhiên, trồng cây, tưới cây, tìm hiểu về môi trường cũng như công việc giúp đỡ cộng đồng từ những việc rất nhỏ, phù hợp với năng lực của mình”.
Sâu xa của thực trạng đáng lo ngại này, là bức tranh hướng nghiệp khá sơ sài tại Việt Nam. Phần lớn, các bậc phụ huynh chỉ nghĩ đến việc hướng nghiệp cho con khi chúng sắp hết thời gian trung học, chuẩn bị bước vào giai đoạn đại học. “Ở các nước, việc giới thiệu ngành nghề cho trẻ, giới thiệu nét đẹp của từng ngành nghề được thực hiện từ giai đoạn mẫu giáo. Lớn hơn một chút, là giai đoạn tiểu và trung học. Như vậy, trẻ sẽ ý thức và có thời gian nuôi dưỡng ước mơ, hoạch định con đường của mình. Đến giai đoạn trung học thi các doanh nghiệp sẽ đến trường để “đặt hàng” những học sinh đang có ước mơ trùng khớp với những vị trí mà doanh nghiệp sẽ cần trong tương lai” - ông David Flyer, một giáo viên đến từ Canada cho biết.
Đồng quan điểm, bà Nguyễn Thúy Uyên Phương, sáng lập và điều hành hệ thống trường ngoại khóa Tomato Children’s Home cho biết, bố mẹ Việt thường nghĩ hướng nghiệp cho con vào độ tuổi cấp 3 hoặc chuẩn bị thi đại học thì mới hướng nghiệp cho con. Nhưng thực tế là chúng ta có thể bắt đầu sớm hơn ngay từ tuổi mẫu giáo. Để chọn được nghề phù hợp với con thì nó phải là quá trình khám phá mà qua quá trình đó con không chỉ biết giá trị nghề đó là gì? tạo ra được gì? mà quan trọng hơn hết là con có phù hợp hay không. “Bản thân tôi nghĩ nên hướng nghiệp cho con càng sớm càng tốt để con có cơ hội để hiểu bản thân mình, đồng thời có những thử nghiệm xem có phù hợp với mình hay không? Thời gian càng dài, sự chuẩn bị càng tốt thì khả năng chọn sai nghề sẽ giảm đi”, bà Uyên Phương nhấn mạnh.