Kể chuyện nạn nhân bị xâm hại tình dục theo cách mới

17:07 | 15/01/2019;
Góc trưng bày “Tại sao họ im lặng?” - câu chuyện của nạn nhân của xâm hại tình dục - diễn ra trong buổi ra mắt dự án “BRAVE - Vì bạn được tin” tổ chức vào ngày 15/1/2019 tại Hà Nội đã khiến những người có mặt bất ngờ.
3.jpg
Trình diễn đương đại với tiết mục múa mô phỏng 4 câu chuyện có thật, diễn tả những xúc cảm không thể nói thành lời mà các nạn nhân bị xâm hại tình dục trải qua. Sự dày vò, đau đớn và bức bí vì áp lực xung quanh đã khiến họ "ghê sợ" chính bản thân mình, họ miêu tả bản thân bằng những từ "dơ bẩn", "xấu hổ", "kinh tởm"...

 

Trong quá trình trưởng thành, mỗi người chúng ta đều có những trải nghiệm khác nhau, có thể đó là một tuổi thơ quậy phá, nghịch ngợm hay một khoảng thời gian hồn nhiên, êm đềm hạnh phúc. Tuy nhiên với một số người, trải nghiệm trưởng thành của họ là nỗi ám ảnh cả đời và những từ ngữ như “ghê tởm”, “ám ảnh”, “bàng hoàng”, “tuyệt vọng”… đi theo đến hết phần đời còn lại của họ. Họ là những nạn nhân của xâm hại tình dục và các hình thức bạo lực trên cơ sở giới khác.

Không những thế, họ còn chịu thêm nhiều tổn thương từ thái độ, lời nói của những người xung quanh và xã hội khi đổ lỗi cho nạn nhân, thậm chí từ cả những người họ tin tưởng và yêu quý nhất.

Dự án ‘BRAVE - Vì bạn được tin’ với sự tài trợ của Chính phủ Úc, 3 tổ chức Care, iSEE và CSAGA cùng thực hiện tập trung giải quyết vấn đề bạo lực trên cơ sở giới qua việc thay đổi văn hóa đổ lỗi cho nạn nhân.

Dự án kéo dài 3 năm với nhiều hoạt động khác nhau nhằm tìm ra những căn nguyên của vấn đề, thay đổi cách công chúng, báo chí nói về nạn nhân, người gây ra bạo lực, nguyên nhân dẫn đến bạo lực, xâm hại tình dục, và chỉ ra những cách ứng xử phù hợp cho những người được nạn nhân chia sẻ về sự việc.

Theo bà Lê Kim Dung, Giám đốc Tổ chức CARE quốc tế tại Việt Nam: ‘Vì bạn được tin’ khởi động từ tháng 5/2018 và mong muốn truyền đi thông điệp, bạn phải có trách nhiệm với sự tin tưởng và thông tin mà bạn được chia sẻ. Bạn không đổ lỗi cho nạn nhân mà góp phần giúp họ ít bị tổn thương hơn, có thể đứng dậy sau biến cố. Khi nạn nhân lên tiếng và được cộng đồng ủng hộ cũng là cách tạo cho họ môi trường an toàn hơn. “Trên thực tế, rất nhiều người trong số các nạn nhân xâm hại tình dục và bạo lực giới đã đứng dậy và trở thành những người truyền cảm hứng mạnh mẽ cho cộng đồng, giúp đỡ những phụ nữ khác thay đổi cuộc sống”.

Tại lễ khởi động dự án, nhóm nghiên cứu của Viện iSEE cũng chia sẻ nghiên cứu ‘Phía sau ngôn từ’ phân tích diễn ngôn về bạo lực giới và văn hóa đổ lỗi cho nạn nhân được thể hiện trên báo chí và trong câu chuyện được nạn nhân chia sẻ ẩn danh trên trang Facebook “S.O.S - Sharing our Stories”.

Cùng xem một số hình ảnh về góc trưng bày, để hiểu hơn về câu chuyện của các nạn nhân bị xâm hại tình dục theo một cách rất độc đáo:

13.jpg
Trình diễn đương đại lột tả cảm xúc của những nạn nhân từng bị xâm hại thu hút những người có mặt. Thậm chí, chị Nguyễn Thị Hiếu, cán bộ iSEE cho biết, không dám đứng xem vì cảm giác sợ hãi. 

 

38.jpg
Mỗi diễn viên múa đại diện cho 1 nhân vật và mang đến cho người xem cảm giác như đang phải chứng kiến câu chuyện bạo hành, xâm hại diễn ra ngay trước mắt mình

 

32.jpg
Rất đông những người có mặt đã chăm chú đứng xem và ghi lại tiết mục trình diễn này. Quyền Phó đại sứ Úc, ông Justin Baguley (thứ ba từ trái sang) tham gia sự kiện.

 

48.jpg
Thông tin về câu chuyện của các nhân vật cũng thu hút rất đông người theo dõi
35.jpg
Ở một góc khác, tác phẩm nghệ thuật sắp đặt đại diện cho hình ảnh của những nạn nhân của xâm hại tình dục bị "dán nhãn" và "thể hiện" dưới lăng kính truyền thông. Dù vô tình hay cố ý, những dòng thông tin trên báo chí, cách gọi tên và bình luận trên mạng xã hội có xu hướng đổ lỗi cho nạn nhân đã tác động tiêu cực đến tâm lý, cuộc sống và sự phục hồi của nạn nhân.

 

19.jpg
Lấy cảm hứng từ hai câu chuyện về quấy rối và bạo lực tình dục nổi tiếng năm 2017: Phạm Lịch tố cáo Phạm Anh Khoa và người mẫu ảnh Kim Phượng tố cáo họa sĩ Ngô Lực, tác phẩm mang lại cái nhìn trực quan về văn hóa đổ lỗi cho nạn nhân đang được thực hành như thế nào trên truyền thông, đặc biệt là mạng xã hội. Không những ảnh hưởng tới cách công chúng nói về nạn nhân, văn hóa đổ lỗi còn có khả năng thao túng suy nghĩ của chính nạn nhân cũng như người thân, bạn bè của họ...

50.jpg
Tại lễ ra mắt ‘BRAVE - Vì bạn được tin’, nghệ sĩ tranh cát Đặng Trí Đức đã kể chuyện bằng tranh cát về nỗi đau của nạn nhân bị xâm hại tình dục

Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn