Kháng thuốc làm tăng thời gian nằm viện và tỉ lệ tử vong

Đây là nội dung được Bộ Y tế cùng với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các đối tác như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO) thảo luận và cam kết trong lễ mít tinh hưởng ứng tuần lễ truyền thông về phòng, chống kháng thuốc diễn ra chiều 25/11 tại Đại học Y Hà Nội.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã tổng hợp từ 114 quốc gia trên khắp các khu vực cho thấy người bệnh phải nằm viện lâu hơn và tỉ lệ tử vong tăng lên ở tất cả các nhóm tuổi do kháng kháng sinh. WHO đưa Việt Nam vào nhóm các nước có tỉ lệ kháng kháng sinh cao trên thế giới, trong khi nhiều quốc gia phát triển sử dụng kháng sinh thế hệ 1 vẫn hiệu quả thì Việt Nam đã phải dùng tới kháng sinh thế hệ 3 và 4. Nhiều loại vi khuẩn đã kháng kháng sinh, trong đó tỉ lệ kháng kháng sinh của vi khuẩn E.coli gây bệnh đường ruột và tiêu chảy tăng 40% trong 10 năm qua.

Tiến sĩ Kidong Park, Trưởng Đại diện Văn phòng WHO tại Việt Nam cho biết: "Một trong những ưu tiên của WHO là tiếp tục hỗ trợ xây dựng năng lực quốc gia cho hệ thống giám sát và tiêu thụ kháng sinh. Những số liệu này cần phải có sớm nhất để hỗ trợ xây dựng chính sách về sử dụng kháng sinh trong bệnh viện và trong cộng đồng và để quản lý đại dịch kháng thuốc".

Kế hoạch Hành động Quốc gia về kháng thuốc của Việt Nam sẽ kết thúc vào cuối năm nay, là đường hướng tiếp theo cho Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chuẩn bị cho xây dựng Chiến lược Quốc gia về Phòng chống kháng thuốc giai đoạn 2021 - 2030. WHO, FAO và các đối tác khác đã sẵn sàng hỗ trợ chính phủ Việt Nam cho nỗ lực này.

“Trong 10 năm tới, lượng kháng sinh dùng trong chăn nuôi dự kiến sẽ tăng gần gấp đôi, đáp ứng cho nhu cầu thực phẩm từ dân số ngày càng gia tăng, do vậy ngành lương thực và nông nghiệp, có vai trò vô cùng quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ kháng thuốc lây lan. Dọc theo từng khâu trong chuỗi thực phẩm, các biện pháp cần được thực hiện đảm bảo kháng sinh được sử dụng thận trọng sử dụng và có trách nhiệm, vì vậy có thể làm chậm lại sự phát triển và lây lan của vi khuẩn kháng thuốc.” - Bà Rana Flower, Trưởng Đại diện lâm thời Văn phòng FAO cho hay.

Trong khuôn khổ buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh: "Việc sử dụng kháng sinh là hết sức cần thiết để điều trị bệnh cho con người cũng như cho vật nuôi. Tuy nhiên do việc sử dụng kháng sinh không hợp lý, lạm dụng kháng sinh, điều trị kháng sinh khi không cần thiết… đã làm gia tăng tình trạng kháng thuốc kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh." - Thứ trưởng nhấn mạnh.

Việt Nam đã hưởng ứng lời kêu gọi của Tổ chức Y tế thế giới “Không hành động hôm nay, ngày mai không thuốc chữa” và là một trong số các nước đi đầu trong việc xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia về chống kháng thuốc giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2020 (Quyết định số 2174/QĐ-BYT ngày 21/6/2013), với mục tiêu đẩy mạnh các hoạt động phòng, chống kháng thuốc, nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác phòng, chống dịch bệnh, khám chữa bệnh góp phần vào sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.

“Kế hoạch phòng chống kháng thuốc là Kế hoạch liên ngành, đòi hỏi sự nỗ lực và cam kết thực hiện của tất cả các Bộ/ngành, các cấp từ trung ương đến địa phương cùng vào cuộc để ngăn chặn tình trạng kháng thuốc chứ không chỉ riêng của ngành y tế.”. Thứ trưởng Thuấn nêu rõ.

Về quản lý sử dụng thuốc kháng sinh, Bộ Y tế đang tiến hành bổ sung sửa đổi "Hướng dẫn thực hiện quản lý sử dụng kháng sinh trong bệnh viện" được ban hành kèm theo Quyết định số 772/QĐ-BYT ngày 04/3/2016 của Bộ trưởng Bộ Y tế, hướng dân này nhằm bổ sung, sửa đổi các nội dung mới về quản lý sử dụng kháng sinh, việc phân chia các nhóm kháng sinh theo mức độ quản lý, hoàn thiện quy trình phê duyệt kháng sinh thuộc nhóm cần dự trữ. 

Kháng sinh ra đời là bước ngoặt trong Y học để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn. Kháng sinh không chỉ được sử dụng trong điều trị mà còn được sử dụng rộng rãi trong chăn nuôi gia súc, gia cầm và thủy sản nhằm mục đích trị bệnh và kích thích tăng trưởng. Tuy nhiên, trên khắp thế giới, con người, thực vật và động vật đang chết vì những bệnh nhiễm trùng mà không còn có thể chữa trị được nữa - ngay cả với những loại thuốc kháng sinh tiên tiến nhất mà chúng ta có. Do vậy, năm nay, chủ đề “Sử dụng kháng sinh đúng cách vì tương lai của chính chúng ta”.