Nằm khiêm nhường trong một góc nhỏ của hội chợ “Tiêu dùng an toàn - Bảo vệ sức khỏe” do Trung tâm Phụ nữ và Phát triển (thuộc TƯ Hội LHPN Việt Nam) tổ chức, nhưng gian hàng bán các món đồ gia dụng làm từ tre luôn tấp nập khách tham quan và mua sắm.
Cầm trên tay từng món đồ xinh xắn, cô gái trẻ Trương Quỳnh Mai (Quản lý kinh doanh, công ty Eco Bamboo) hào hứng kể lại chặng đường mình và chị đã bén duyên với đồ gia dụng được làm bằng cây tre Việt.
“Hai chị em mình đều làm công việc không liên quan gì đến nông nghiệp hay sản xuất. Mọi việc đến thật tình cờ, khi những người bạn từ Nhật có nhu cầu tìm kiếm các sản phẩm bằng tre và nhờ chúng mình kết nối”. Quỳnh Mai nhớ lại. Trong quá trình tìm về vùng nguyên liệu, những nơi sản xuất, đam mê với những món đồ sản xuất từ tre lớn dần lên và hai cô gái đã quyết định thành lập công ty Eco Bamboo.
Lúc ban đầu, công ty chủ yếu sản xuất theo đơn đặt hàng từ Thái Lan, Nhật Bản. Nhưng mỗi lần nhìn ngắm những món đồ dùng xinh xắn ấy, họ luôn tự hỏi, tại sao không sản xuất để phục vụ thị trường trong nước, để người tiêu dùng trong nước, được tiếp cận nhiều hơn với sản phẩm an toàn cho sức khỏe mà lại thân thiện với môi trường?
Sản phẩm từ thiên nhiên
Để làm ra một sản phẩm gia dụng bằng tre đạt chất lượng, nhiều vùng nguyên liệu đã được hai cô gái đi qua, từ vùng đồi núi trung du Bắc Bộ, đến các tỉnh miền Trung. Cuối cùng, họ chọn Thanh Hóa - kinh đô của tre, nơi có làng nghề sản xuất tre truyền thống để đặt xưởng sản xuất.
Để làm nên một món đồ gia dụng hoàn chỉnh, đầu tiên phải chọn được những cây tre già, đạt chất lượng, sau đó phơi sấy khô để rút hết nước trong tre, tạo dáng sản phẩm, đưa vào máy đánh bóng. Cuối cùng, sản phẩm sẽ được sơn một lớp sơn nước an toàn của Đức, giúp chịu được nhiệt, tạo độ mịn và đẹp hơn.
Nghe kể thì có vẻ dễ dàng nhưng để làm được một món đồ gia dụng bằng tre không đơn giản chút nào. Bởi lẽ, đồ tre không thể sản xuất bằng máy được. Tất cả đều phải làm bằng tay. Không phải người thợ nào cũng đủ kiên nhẫn để ngồi làm tỉ mẩn từng công đoạn một. Quỳnh Mai ví dụ, một người thợ làm hết công suất, một ngày cũng chỉ sản xuất được 5 chiếc thìa. Các bác thợ cũng phải trải qua quy trình tuyển lựa, cử sang Nhật để học hỏi kỹ thuật.
Bên cạnh đó, còn phải tính toán đến vùng nguyên liệu. Khi mở rộng vùng nguyên liệu đều cần xin phép khai thác. Mỗi cây tre chặt xuống đều phải trồng cây khác để nối nhau, đảm bảo rừng trồng tre phát triển bền vững.
Hiện nay, các sản phẩm làm từ tre của Eco Bamboo khá đa dạng, với đủ món đồ phục vụ cho sinh hoat gia đình, từ đũa, thìa, dao, dĩa, bát, thớt, lồng bàn… Những sợi tre thừa cũng được tận dụng để sản xuất các sản phẩm trang trí làm bằng tre cuộn đẹp mắt.
Nếm mùi thất bại từ khi "chào sân"
Những ngày đầu đưa sản phẩm vào thị trường Việt Nam thực sự khó khăn, Quỳnh Mai chia sẻ. Đồ gia dụng từ tre là dòng sản phẩm mới, khá kén người dùng, vì trong suy nghĩ của nhiều người, đồ dùng tre không thích hợp với môi trường ẩm ướt, đặc biệt là mùa đông, dễ bị ẩm mốc.
Xét về giá cả, dù đồ gia dụng bằng tre chỉ có giá từ vài ba chục ngàn/món, nhưng nếu so sánh với đồ nhựa, chắc chắn đồ tre đắt hơn, mà vòng đời của tre chỉ khoảng từ 6 tháng đến 1 năm, còn đồ nhựa thì bền lâu hơn nhiều.
Đó là những trở ngại khiến cho những món đồ gia dụng bằng tre không tiếp cận nhiều được với khách hàng. Nhìn hơn 12.000 sản phẩm bị tồn kho, chị em Quỳnh Mai quyết định phải thay đổi chiến lược kinh doanh, thay vì làm bán mang tính bộc phát, cần phải có định hướng marketing rõ ràng.
Hướng tới đối tượng sử dụng chính là chị em phụ nữ, họ liên tục liên hệ với các hội phụ nữ, đăng ký tham gia các hội chợ… để giới thiệu sản phẩm, giới thiệu những điểm ưu việt không chỉ trong quá trình sử dụng, mà còn bảo vệ môi trường, an toàn cho sức khỏe đến với người tiêu dùng.
Thời gian gần đây, xu hướng tiêu dùng xanh, sử dụng sản phẩm tự nhiên, thân thiện với môi trường được cộng đồng quan tâm, những món đồ gia dụng từ tre cũng dễ dàng tiếp cận và được khách hàng tin tưởng lựa chọn.
Cách nhận biết sản phẩm tre đạt chất lượng
Theo chia sẻ của Quỳnh Mai, để phân biệt sản phẩm làm từ tre an toàn, không sử dụng hóa chất trong quá trình sản xuất, có thể dựa theo các dấu hiệu sau:
- Quan sát bên ngoài:
Có thể nhìn vào màu sắc, các thớ thịt của tre để xem sản phẩm được làm từ tre già hay tre non. Nếu dùng tre già, qua quá trình sử dụng, tre càng đanh, chắc hơn. Tre già sẽ có độ giãn cách giữa các sợi tre dày, chi chít nhau, sản phẩm cầm nặng tay.
- Ngửi mùi sản phẩm:
Sản phẩm tre tự nhiên, an toàn sẽ không có mùi lưu huỳnh hay mùi sơn đậm đặc, mà có hương thơm tự nhiên của tre.
Ngoài ra, khi sử dụng đồ dùng bằng tre cần rửa sạch, phơi khô, để nơi khô, thoáng để tránh ẩm mốc.