Lần đầu có kinh nguyệt phải làm gì? Cần lưu ý những gì?

Thông thường, hiện tượng kinh nguyệt lần đầu thường xuất hiện ở các bé gái vào khoảng độ tuổi từ 12 – 14 tuổi. Nhiều bé gái tỏ ra hoang mang, sợ hãi khi thấy kinh nguyệt. Vậy lần đầu có kinh nguyệt phải làm gì? Cần lưu ý những vấn đề gì khi xuất hiện kinh nguyệt lần đầu tiên? 

1. Những dấu hiệu bé gái sắp có kinh nguyệt lần đầu

Để biết được lần đầu có kinh nguyệt phải làm gì, các mẹ cũng như các bé gái cần nhận biết dấu hiệu báo hiệu kinh nguyệt.

Trên thực tế, bé gái có kinh nguyệt lần đầu thường có các triệu chứng sau đây:

- Ngực bắt đầu nhú, cảm giác đau tức ngực và đầu ngực. Thông thường, mỗi bạn gái thường mất khoảng 3 đến 4 năm để phát triển ngực hoàn thiện. Trong khi đó, chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên ở các bé gái thường xuất hiện sau khi ngực bắt đầu phát triển được 2 năm.

- Đau bụng dưới, đau vùng lưng dưới... trước khi kinh nguyệt xuất hiện lần đầu vài ngày.

- Mọc lông mu ở bộ phận sinh dục. Lông mu ở các bạn gái ban đầu là những sợi lông tơ, mềm, và mỏng. Sau đó, những sợi lông này dần trở nên thô và cứng hơn. Theo đó, lông mu xuất hiện khoảng 1 – 2 năm, các bạn nữ có thể có kinh nguyệt lần đầu.

- Xuất hiện dịch tiết âm đạo. Dịch âm đạo được tiết ra trong trường hợp này thường có màu trắng, hoặc có màu hơi ngả vàng. Sau khi tiết dịch âm đạo khoảng vài tháng, chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên sẽ xuất hiện ở các bé gái.

Đây là những dấu hiệu sắp có kinh nguyệt lần đầu của bé gái. Cần lưu ý, trước khi có kinh nguyệt vài ngày, bé gái có những dấu hiệu điển hình sau:

- Mọc mụn trứng cá.

- Cảm giác đầy hơi.

- Có hiện tượng đau ở ngực, đau lưng.

- Gặp các vấn đề về tiêu hóa như táo bón hoặc tiêu chảy.

- Cơ thể mệt mỏi hơn bình thường, tâm trạng thất thường, hay cáu kỉnh.

- Thèm ăn bất thường, đặc biệt là đồ ngọt và đồ chua.

Để các bé không hoang mang khi có kinh nguyệt lần đầu, các mẹ cần giải thích cho các bé kinh nguyệt là hiện tượng sinh lý bình thường, là lúc cơ thể bắt đầu có khả năng sinh sản. Để bé không bỡ ngỡ, bé cũng cần được người thân giải thích thêm, khi chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu, nồng độ estrogen tăng làm cho niêm mạc tử cung cũng bị dày lên để giúp cho việc thụ tinh và mang thai. Trứng không được thụ tinh sẽ bị vỡ thành dịch lẫn máu, chảy ra khỏi tử cung và đó chính là kinh nguyệt.

2. Lần đầu có kinh nguyệt phải làm gì?

Khi nhận biết được dấu hiệu sắp có kinh nguyệt lần đầu, mẹ và bé gái cần biết lần đầu có kinh nguyệt phải làm gì. 

2.1. Vật dụng cần chuẩn bị

Các mẹ cần giải thích để các bé gái không sợ hãi vì kinh nguyệt là hiện tượng sinh lý bình thường và phụ nữ nào cũng phải trải qua. Thay vì hoang mang, bé nên sẵn sàng đón nhận kỳ kinh đầu tiên trong đời của mình bằng cách chuẩn bị những vật dụng cần thiết như:

- Băng vệ sinh: Các mẹ nên dạy bé cách đóng băng vệ sinh cũng như luôn mang theo bên người phòng trường hợp bị tràn ra ngoài. 

- Giấy vệ sinh: Để giúp các bé vệ sinh vùng kín sạch sẽ hơn. 

Đặc biệt, các mẹ nên chia sẻ cho con cách vệ sinh trong ngày kinh nguyệt sao cho đúng cách như 4 tiếng nên thay băng một lần, khi thay băng nên vệ sinh vùng kín sạch sẽ bằng nước hoặc giấy... 

2.2. Lần đầu có kinh nguyệt phải làm gì khi bị loang ra quần?

Không ít bé gái xấu hổ, hoang mang, lo lắng khi thấy kinh nguyệt bị loang ra quần. Các mẹ cần lưu ý, khi bé gái gần tới tuổi dậy thì, cần trang bị những kiến thức về kỳ kinh nguyệt đầu tiên cho bé để bé bình tĩnh xử lý khi kinh nguyệt đến bất ngờ và loang ra quần.

Theo đó, nếu kinh nguyệt loang ra quần, bé cần buộc khăn hoặc áo vào hông để che vết máu. Tiếp đó, cần nhanh chóng tìm vải sạch hoặc giấy vệ sinh để đóng vào quần. Các bé gái cũng cần nhờ sự trợ giúp của bạn bè xung quanh (đi mua hộ băng vệ sinh và quần lót để thay thế). 

Cuối cùng, khi bị kinh nguyệt loang ra quần, bé nên nhanh chóng trở về nhà, thay đồ và vệ sinh sạch sẽ. Để làm sạch vết máu, cần ngâm quần áo bị loang máu vào nước ấm, sau đó tẩm xà bông giặt.

2.3. Bé gái có kinh nguyệt lần đầu nên làm gì nếu đau bụng?

Lần đầu có kinh nguyệt phải làm gì khi bị đau bụng là băn khoăn của nhiều người. Theo đó, để giảm triệu chứng đau bụng kinh, các bé có thể áp dụng một số phương pháp sau:

- Chườm nước ấm hoặc ngâm mình trong bồn nước ấm.

- Ăn rau ngải cứu hoặc rau thì là. 

- Tiến hành massage bụng.

- Nằm xuống giường nghỉ ngơi. 

- Tập một số động tác yoga để điều hòa kinh nguyệt. 

- Tránh xa các đồ ăn, thức uống sau: Cà phê, nước ngọt, chất kích thích, đồ ăn cay, nóng, thực phẩm nhiều dầu mỡ. 

-  Uống thuốc giảm đau bụng kinh, tuy nhiên cần theo theo chỉ định của bác sĩ, không được tự ý uống thuốc. 

 - Tránh vận động mạnh, luyện tập nặng, không chạy hoặc chơi các môn thể thao tốc độ.

Cần lưu ý, nếu áp dụng các phương pháp trên mà triệu chứng đau bụng không thuyên giảm, bụng đau hơn hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường, các bé cần được đưa ngay tới các cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn, tránh những rủi ro sức khỏe có thể xảy ra.

2.4. Chế độ dinh dưỡng trong lần đầu có kinh nguyệt 

Khi bé có kinh nguyệt lần đầu, các mẹ nên chú ý chế độ dinh dưỡng, đảm bảo đầy đủ dưỡng chất cho con như: 

- Uống nhiều nước để giảm nguy cơ bị chuột rút, đau đầu...

- Ăn nhiều trái cây như táo, lê, dưa hấu... để giảm cảm giác thèm đường, đồng thời cung cấp đủ chất dinh dưỡng và các chất thiết yếu.

- Ăn nhiều rau lá xanh như rau cải xoăn, rau chân vịt... để tăng cường lượng sắt cho cơ thể.

- Uống trà gừng để hỗ trợ làm giảm cảm giác đau nhức, buồn nôn.

- Ăn thịt gà để cải thiện sức khỏe tổng quát, giảm cảm giác thèm ăn, no lâu trong kỳ kinh nguyệt.

- Ăn cá để bổ sung sắt, giảm cường độ các cơn đau khi hành kinh.

Bên cạnh đó, các bé gái cũng nên tăng cường bổ sung thêm sữa chua, các loại đậu, socola đen, dầu hạt lanh... để làm giảm các triệu chứng trong kỳ hành kinh đầu tiên của mình.

Các mẹ và các bé gái cũng cần lưu ý, khi bị kinh nguyệt lần đầu cần tránh các thực phẩm sau: Muối, đường, cà phê, rượu, thực phẩm cay, nóng, thịt đỏ, thực phẩm không dung nạp tốt... 

3. Những câu hỏi thường gặp về lần đầu có kinh nguyệt

3.1. Kinh nguyệt lần đầu kéo dài trong bao lâu?

Trên thực tế, chu kỳ kinh nguyệt lần đầu tiên thường kéo dài trong khoảng một ngày hoặc vài ngày rồi hết. 

Khi bắt đầu có kinh nguyệt, các bạn gái thường thấy lượng kinh nguyệt xuất hiện khá ít, thậm chí kinh nguyệt chỉ xuất hiện dưới dạng một vài vết máu có màu nâu đỏ, kéo dài trong vòng vài ngày.

Nếu trong chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên, thời gian hành kinh kéo dài từ 2 -7 ngày thì đây là hiện tượng bình thường. Cần lưu ý, mỗi bạn gái sẽ có chu kỳ kinh nguyệt khác nhau, thời gian và lượng máu kinh khác nhau.

Vài tháng sau, kinh nguyệt mới xuất hiện trở lại và trở thành một lịch trình nhất quán đều đặn và được gọi là chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ. Mỗi kỳ kinh nguyệt sẽ kéo dài khoảng từ 2 đến 7 ngày hàng tháng.

3.2. Kinh nguyệt ra ít hay nhiều trong lần đầu tiên?

Với kỳ kinh nguyệt đầu tiên của các bé gái, thông thường, hành kinh sẽ không ra nhiều máu. Sau đó, khi hormone đã ổn định, chu kỳ kinh nguyệt của các bé được thiết lập đều đặn hàng tháng thì kinh nguyệt sẽ ra nhiều hơn.

Tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp kỳ kinh đầu tiên ra nhiều như chu kỳ bình thường. Lúc này, các mẹ nên giải thích để các bé không lo lắng. 

Ngoài ra, các mẹ cũng cần lưu ý, cần đi thăm khám khi bé gái có các triệu chứng sau trong lần đầu tiên hành kinh:

- Kinh nguyệt ra quá nhiều, cứ khoảng một tiếng đồng hồ lại phải thay băng vệ sinh một lần.

- Bé cảm thấy lâng lâng, choáng váng.

-  Tim đập nhanh bất thường.

-  Hành kinh kéo dài hơn một tuần.

- Bé bị đau bụng quằn quại.

3.3. Lần đầu có kinh nguyệt: Khi nào cần gặp bác sĩ? 

Trên thực tế, phần lớn các bé gái không gặp bất kỳ vấn đề gì về kinh nguyệt. Tuy nhiên, các bé gái cần gặp bác sĩ nếu:

- Bé gái đã 15 tuổi và chưa có kinh.

- Bé gái đã có kinh nguyệt hơn 2 năm và kinh nguyệt vẫn không đến đều đặn (khoảng 4-5 tuần một lần).

- Xuất hiện tình trạng ra máu giữa các kỳ kinh.

- Khi hành kinh, bị chảy máu rất nhiều (phải thay băng vệ sinh hơn 1 giờ một lần).

-  Có chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày. 

3.4. Lần đầu có kinh nguyệt, nếu quan hệ tình dục thì có thể mang thai không?

Có thể mang thai không khi đã có kinh nguyệt lần đầu tiên là vấn đề các mẹ cần nắm bắt để truyền đạt lại cho các bé. Theo đó, chỉ cần trải qua kỳ kinh nguyệt đầu tiên là con gái có thể mang thai nếu có quan hệ tình dục. Vì vậy, các bé nên thận trọng khi ở gần nam giới. Đặc biệt, mẹ cần lưu ý trẻ không nên để nam giới đụng chạm vào cơ thể, nhất là vùng kín của mình. 

Trên đây là những thông tin giải đáp cho thắc mắc lần đầu có kinh nguyệt phải làm gì và cần lưu ý những gì khi hành kinh. Các mẹ và các bé gái cần lưu ý tìm hiểu kỹ các thông tin về kinh nguyệt để các bé không hoang mang khi thấy kinh nguyệt và biết cách xử lý khi hành kinh. Ngoài ra, khi có bất cứ triệu chứng bất thường nào về kinh nguyệt, cần tới ngay các cơ sở y tế để được bác sĩ tư vấn kịp thời.