Lần đầu phát hiện virus cúm A/H7N9 độc lực cao nguy hiểm

Ngày 2/11, ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, các nhà khoa học trên thế giới vừa phát hiện virus H7N9 có thể lây truyền và gây chết động vật.

Theo đó, ngày 19/10/2017, GS Yoshihiro Kawaoka, Bộ môn Virus (khoa Sinh học phân tử và Miễn dịch, Viện Khoa học Y khoa của trường Đại học Tokyo, Nhật Bản) đã công bố kết quả của nhóm nghiên cứu về chủng virus cúm A(H7N9) có thể lây truyền và gây chết ở động vật.

Cụ thể, các nhà khoa học đã phát hiện đoạn gene có thể lây truyền và gây chết trên loài chồn (một loại động vật có thể lây nhiễm virus sang người). Chủng virus cúm A(H7N9) độc lực cao có thể nhân lên hiệu quả ở trên chuột, chồn và một số loài linh trưởng. Tất cả virus lây nhiễm trong số các con chồn thông qua các giọt nước bọt bắn tới các điểm biến thể nhạy cảm neuraminidase đã làm chết một số con vật bị nhiễm và có tiếp xúc gần. Hiện tượng này xảy ra cả ở con vật lây nhiễm đầu tiên và những con vật khác khỏe mạnh có tiếp xúc gần với con vật bị nhiễm bệnh. Đây là lần đầu tiên chủng virus cúm A độc lực cao lây truyền giữa các con chồn và làm chúng tử vong.

Kết quả nghiên cứu này cho thấy, chủng virus cúm A(H7N9) độc lực cao có thể tiềm ẩn nguy cơ gây đại dịch và cần được theo dõi một cách chặt chẽ. 

Trước đó, trường hợp mắc cúm A(H7N9) được phát hiện đầu tiên ở người vào tháng 2/2013 tại Trung Quốc. Kết quả theo dõi từ năm 2013 đến đầu năm 2017 đều chưa phát hiện các trường hợp virus cúm A(H7N9) gây bệnh và chết ở gia cầm cũng như các loài động vật khác. Do đó, được phân loại là chủng virus cúm A(H7N9) độc lực thấp. Tuy nhiên, từ 10/01/2017 đến nay, các mẫu virus cúm A(H7N9) gây bệnh ở gia cầm đã được phát hiện và như vậy được phân loại là chủng virus cúm A(H7N9) độc lực cao. 

Việc chuyển từ chủng độc lực thấp sang chủng độc lực cao của virus cúm A(H7N9) làm tăng nguy cơ lây lan từ gia cầm sang người. Nguyên nhân là bởi việc đào thải virus cúm A(H7N9) từ gia cầm vào môi trường cao hơn từ hàng chục đến hàng trăm lần so với chủng virus.

Tại Việt Nam, từ năm 2013, Bộ Y tế đã phối hợp chặt chẽ với Bộ NN&PTNT triển khai giám sát chặt chẽ ở người và gia cầm để phát hiện sớm sự xâm nhập của chủng virus cúm A(H7N9) vào nước ta. Đồng thời triển khai các biện pháp chủ động phòng chống cúm A(H7N9). Đến nay, Việt Nam chưa phát hiện virus cúm A(H7N9) cả ở trên gia cầm cũng như ở người.

Để chủ động phòng chống bệnh cúm A(H7N9) ở người, Cục Y tế Dự phòng khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau: Thường xuyên rửa tay với xà phòng. Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, nơi ở thông thoáng, hạn chế tiếp xúc với người bệnh.  Không sử dụng gia cầm, sản phẩm của gia cầm không rõ nguồn gốc. Đảm bảo an toàn thực phẩm. Khi phát hiện có gia cầm ốm, chết phải báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn. Người trở về nước từ khu vực có dịch bệnh phải áp dụng các biện pháp phòng bệnh, khai báo tình trạng sức khỏe cho cơ quan y tế địa phương để được theo dõi sức khỏe.  Khi có các biểu hiện cúm như: Sốt, ho, đau ngực, khó thở cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời.