“Làn sóng” mới nổi của các nữ thợ lặn trong thế giới Arab

Phá bỏ định kiến

Sau khi hoàn thành chương trình học kế toán và công nghệ thông tin, Wa’ed tìm việc ở một cửa hàng đồ lặn tại Aqaba. "Một trong những hướng dẫn viên hỏi tôi muốn lặn thử không? Đó là điều tôi chưa bao giờ nghĩ đến. Những phụ nữ trong cộng đồng của tôi không làm vậy", cô chia sẻ. Wa’ed đã phá luật và trải nghiệm lần đầu ấy. Cô muốn trở thành một thợ lặn chuyên nghiệp. "Khi xuống nước, tôi lần đầu nhìn thấy những con cá bơi sát mình. Trong đầu tôi chẳng còn lo nghĩ người ta sẽ nói gì về mình. Sự choáng ngợp và tĩnh lặng của biển cả khiến tôi muốn biết nhiều hơn nữa", cô nói.

Bất chấp lời đàm tiếu từ những người khác rằng phụ nữ không nên làm vậy, cha mẹ Wa’ed vẫn ủng hộ con gái. "Bất chấp một số người trong cộng đồng của tôi nói rằng đó không phải là điều phụ nữ nên làm, cha mẹ tôi vẫn động viên tôi. Điều đó khiến tôi quyết tâm tiếp tục để mọi người thấy rằng phụ nữ có thể làm điều gì đó khác biệt", cô tâm sự.

Wa’ed là nữ hướng dẫn viên lặn đầu tiên ở Jordan, hiện làm việc cho công ty Go Aqaba. Tại Jordan, số lượng nữ hướng dẫn viên lặn đã tăng lên từ khi Wa’ed gia nhập Go Aqaba vào năm 2018. Cô đã truyền cảm hứng cho một phụ nữ khác để trở thành nữ thợ lặn thứ hai của Jordan. Tuy cả hai không làm việc cùng một trung tâm, giữa họ vẫn tồn tại sự gắn kết của những người muốn vượt lên mọi rào cản. Theo Khaled Kenawy, Giám đốc điều hành của công ty lặn Go Aqaba, số lượng nữ hướng dẫn viên lặn ở Aqaba hiện là 5 người. Số khách hàng nữ cũng tăng lên. "Hàng năm, chúng tôi có Ngày Lặn biển dành cho Phụ nữ vào ngày 20/7. Năm 2020, sau đại dịch Covid-19, Aqaba trở thành thành phố đầu tiên ở Jordan mở cửa trở lại. Chúng tôi rất ngạc nhiên và vui mừng khi có 100 phụ nữ đến thử lặn ở Aqaba vào ngày hôm đó", ông Khaled kể.

Beisan AlSharif, cũng đến từ Jordan, là một thợ lặn và là người đồng sáng lập của Project Sea - Sáng kiến làm sạch đại dương ở Vịnh Aqaba. Kể từ sáng lập dự án vào mùa hè năm 2021, cô và nhóm của mình đã vớt được hơn 16.000 mảnh rác thải nhựa sử dụng một lần từ bờ biển Aqaba. Hoạt động của Project Sea được thực hiện bằng cách hợp tác với một thương hiệu địa phương, Herb & Design, để tạo ra cây nến phiên bản giới hạn. Mỗi ngọn nến được bán ra sẽ giúp hỗ trợ việc dọn dẹp và bảo trì tất cả 28 điểm lặn ở Aqaba. Niềm đam mê của Project Sea đang được tiếp thêm sức mạnh. Nhiều công ty mong muốn được tham gia và tài trợ cho các cuộc lặn làm sạch trong tương lai.

Project Sea có những kế hoạch lớn cho tương lai. Cô Beisan hy vọng sẽ nâng cao nhận thức của giới trẻ về ô nhiễm môi trường biển và những ảnh hưởng của nó đối với cuộc sống con người.

Khuyến khích phụ nữ kết nối với đại dương

Không riêng các quốc gia theo đạo Hồi, số nữ hướng dẫn viên lặn trên thế giới cũng khá ít. Theo Hiệp hội Hướng dẫn viên lặn biển chuyên nghiệp (PADI), nam giới vẫn chiếm đa số trong ngành này. Tổng cộng có 128.000 hướng dẫn viên lặn biển chuyên nghiệp trên toàn thế giới. Chỉ 20% trong số này là nữ. Ở châu Âu, Trung Đông, châu Phi, con số này vào khoảng 16%. Nếu xét trong các nước theo đạo Hồi, con số còn thấp hơn, chỉ 10% ở các quốc gia Bahrain, Iraq, Israel, Jordan, Kuwait, Lebanon, Oman, Qatar, Arab Saudi, Thổ Nhĩ Kỳ và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất...

Vì sự phổ biến ngày càng tăng của môn lặn biển và lượng fan nữ của nó, nên số lượng hình mẫu phụ nữ cũng tăng theo. Có một loạt thợ lặn là nữ có tầm ảnh hưởng như Jill Heinerth, một trong những nữ thợ lặn hàng đầu thế giới hoặc Becky Kagan Schott, một nhà quay phim và nhiếp ảnh gia dưới nước từng đoạt giải Emmy. Một trong những người phụ nữ nổi tiếng trong lĩnh vực lặn mọi thời đại là Sylvia Earle.

The Marine Diaries, mạng lưới phi lợi nhuận chủ yếu do phụ nữ điều hành, chia sẻ niềm đam mê của họ với thế giới dưới nước thông qua nhiếp ảnh, lặn và khoa học. Nhóm này có gần 20.000 thành viên với mục đích hoạt động là giáo dục và thu hút cộng đồng về khoa học đại dương. Kể từ Ngày Lặn biển đầu tiên của phụ nữ vào năm 2014, số phụ nữ nhận được chứng chỉ lặn PADI đã tăng 2,2%. Tổ chức này đang thúc đẩy số lượng nữ hướng dẫn viên lặn, đặc biệt ở những nơi không khuyến khích phụ nữ tham gia như Trung Đông. Họ đã khởi động chương trình AmbassadoraDiver sử dụng trang web và các kênh truyền thông xã hội của mình để kể câu chuyện về những người phụ nữ phá vỡ khuôn mẫu.

Cô Nouf Alosaimi, người sáng lập Pink Bubbles Divers, một cộng đồng nữ lặn biển, khuyến khích phụ nữ Arab Saudi kết nối với đại dương. Cô tìm kiếm những nữ thợ lặn khác trong khu vực và truyền cảm hứng, giới thiệu môn thể thao lặn cho phụ nữ. "Tôi tin vào tầm quan trọng của việc trao quyền cho phụ nữ và khuyến khích họ rời khỏi vùng an toàn của mình. Thông qua việc lặn, chúng tôi đã chứng kiến những người phụ nữ nâng cao sự tự tin. Điều này thúc đẩy chúng tôi tiếp tục chia sẻ thông điệp của mình mỗi ngày", Alosaimi tâm sự.

Còn Ehdaa Al-Barwani là nữ hướng dẫn viên PADI đầu tiên tại Oman và điều hành các khóa học lặn dành riêng cho phụ nữ. "Khi tôi bắt đầu lặn, tôi nhận ra rằng nhu cầu lớn đối với những người hướng dẫn là phụ nữ. Phụ nữ Oman đã và đang tạo ra làn sóng lớn trong lĩnh vực thể thao và tôi rất hào hứng khi đưa môn thể thao lặn biển vào sự kết hợp này. Phản ứng tích cực và sự quan tâm từ phụ nữ Oman là một dấu hiệu lớn cho thấy đó là con đường phía trước. Oman có rất nhiều địa điểm lặn tuyệt đẹp chưa được khám phá và tôi mong có một đội toàn nữ là người thực hiện điều đó. Nhìn vào sự lớn mạnh và thay đổi trong vai trò của phụ nữ ở đất nước này, điều đó chắc chắn là khả thi", cô Al-Barwani khẳng định.