Lào Cai: Bộ đội biên phòng giúp dân chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống

Mô hình điểm "Bộ đội biên phòng Lào Cai đồng hành cùng thôn, bản nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống" được ra mắt tháng 10 năm 2022. Đây là Mô hình điểm đầu tiên của BĐBP cả nước được triển khai thực hiện tại Đồn biên phòng Tả Gia Khâu.

Thời gian qua, Ban chỉ đạo đã phối hợp với các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức 4 hội nghị tuyên truyền cho người dân tham gia sinh hoạt "Mô hình điểm nói không với tảo hôn, hân nhân cận huyết thống", với 520 người tham dự; tổ thức 13 hội nghị trực tiếp cho người dân tại các xã biên giới về Luật Biên phòng Việt Nam, về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống.

Đối tượng được tuyên truyền là cán bộ lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể xã, bí thư, trưởng thôn, già làng, người có uy tín và nhân dân các xã biên giới, với 2.240 người tham dự.

Đồn biên phòng Tả Gia Khâu đã phối hợp cùng các thành viên Ban chỉ đạo, tổ tư vấn 2 xã Dìn Chin và Tả Gia Khâu tổ chức 4 đợt tuyên truyền tại 17 thôn, được 68 buổi, với 488 người dân tham gia. Đồn tổ chức tuyên truyền bằng loa kéo, hệ thống truyền thanh của địa phương bằng tiếng phổ thông và tiếng dân tộc, tuyên truyền trực tiếp tại các hộ gia đình được 20 buổi, với 6.565 lượt người nghe. Phối hợp với cấp uỷ, chính quyền địa phương tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật tại các nhà trường cho các thầy, cô giáo và các em học sinh trường trung học cơ sở của 2 xã Tả Gia Khâu và Dìn Chin, với 3.244 lượt các em học sinh trong độ tuổi 13 đến 15 tuổi tham gia. Đồng thời, Đồn biên phòng đã tổ chức cho 6.088 hộ gia đình trên địa bàn 2 xã biên giới tự nguyện cam kết về phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống.

Nhìn lại thời gian trước năm 2021, trên địa bàn Đồn biên phòng quản lý hàng năm vẫn xảy ra từ 7 đến 10 cặp học sinh có dấu hiệu tảo hôn. Nguyên nhân của việc gia tăng tình trạng này xuất phát từ nhiều lý do. Trước hết, đó là do xuất phát từ suy nghĩ, thói quen của đồng bào dân tộc thiểu số. Đối với họ, việc bỏ tiền ra cưới vợ cho con cũng đồng nghĩa với việc trong nhà sẽ có thêm người làm, có thêm người cáng đáng việc gia đình. Do đó, việc cưới con dâu về nhà được diễn ra càng sớm lại càng tốt.

Mặt khác, sự hiểu biết và chấp hành pháp luật còn nhiều hạn chế.

Ngoài ra, đối với một số gia đình, dù không muốn con mình đang ở độ tuổi học sinh đã sớm phải lo chuyện gia đình, nhưng vì con đã lỡ mang thai nên phải tổ chức đám cưới, để con sinh đẻ xong, khi nào đủ tuổi thì đăng ký kết hôn.

Từ thực trạng trên, hệ luỵ của việc tảo hôn dẫn đến đời sống của nhiều gia đình còn gặp nhiều khó khăn hơn, nhiều cháu bé ra đời do thiếu kiến thức nuôi dưỡng, dẫn đến chậm phát triển. Nhiều cháu đến tuổi đi học vẫn không có giấy khai sinh, dẫn đến nhiều khó khăn cho công tác quản lý nhân khẩu và giáo dục của địa phương.

Chỉ trong tháng 2 năm 2023, trên địa bàn 2 xã Tả Gia Khâu và Dìn Chin có 5 cặp có dấu hiệu tảo hôn, Đồn biên phòng Tả Gia Khâu đã tham mưu, phối hợp cùng Ủy ban nhân dân 2 xã, các đoàn thể đến từng gia đình để tuyên truyền, vận động, ngăn chặn tảo hôn. Sau nhiều buổi tuyên truyền, các hộ gia đình có con có dấu hiệu muốn tảo hôn đã tiếp tục đến trường học tập, đợi khi đủ tuổi theo luật định mới đăng ký kết hôn theo quy định.

Sau 1 năm triển khai thực hiện mô hình điểm "Bộ đội Biên phòng Lào Cai đồng hành cùng thôn, bản nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống", Ban chỉ đạo, Tổ tư vấn đã phát huy vai trò, trách nhiệm và nhận được sự vào cuộc tích cực của cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể địa phương trong công tác tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, hiểu biết, thay đổi hành vi của đồng bào các dân tộc trên địa bàn đơn vị quản lý. 

Đặc biệt, các cháu thanh, thiếu niên và cha mẹ của các cháu đã nhận thức rõ các hệ luỵ của việc tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Nhờ đó, đã giảm thiểu đáng kể tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn, và mô hình này đang tiếp tục được nhân rộng ở các địa phương vùng biên giới Lào Cai trong thời gian tới.