Mận Việt Nam đã cuối vụ nên các loại bán trên thị trường đa phần là hàng Trung Quốc.
Người tiêu dùng hoang mang
Chị Phương Thúy (Yên Nghĩa, Q.Hà Đông, Hà Nội) đang mang bầu bé thứ hai và rất thèm đồ chua. Hàng tuần đi chợ, chị Thúy đều không quên ghé quầy hàng hoa quả mua ít mận với giá 35.000 -45.000 đồng/kg. Biết người bạn thân có chuyến công tác Mộc Châu, chị dặn dò bạn phải xách bằng được giúp chị vài cân mận về Hà Nội.
Tuy nhiên, sau chuyến công tác, người bạn cho chị Thúy biết, mận Mộc Châu đã hết mùa nên không thể mua giúp chị được. Chị Thúy bỗng thấy lo ngại vì không biết mận đang có trên thị trường ở Hà Nội có nguồn gốc từ đâu.
Dạo một vòng chợ Hôm (Hà Nội), chúng tôi thấy ở đây có khá nhiều loại mận khác nhau. Chị Hồng (48 tuổi), một tiểu thương giới thiệu với chúng tôi về một loại mận có màu vàng mờ, nhiều quả có màu tím nhạt pha lẫn màu xanh với giá 45.000 đồng/kg. Theo lời chị Hồng thì đây là mận Mộc Châu cuối vụ, nếu khách không mua nhanh là mấy bữa nữa sẽ hết và không thể mua được nữa.
Loại mận hồng đang được bày bán tại chợ là mận nhập từ Trung Quốc
Ngoài ra, chị Hồng còn giới thiệu thêm loại mận cơm, quả nhỏ hơn, màu vàng nhạt pha lẫn màu xanh, có giá 30.000 đồng/kg. Loại mận này được chị Hồng giới thiệu là mận Sapa, cũng là mận cuối vụ.
Theo chị Lương Thị Hà (tiểu thương bán hoa quả lâu năm ở chợ Kim Liên, Hà Nội), vào thời điểm tháng 7-8 hàng năm, khi mùa mận ở Việt Nam vào cuối vụ thì chị cũng nhập mận Trung Quốc về để bán. Tuy nhiên, năm nay chị Hà không nhập mận Trung Quốc nữa vì mấy năm trở lại đây, người tiêu dùng Việt khá thận trọng với hoa quả nhập từ Trung Quốc. Chị Hà cho hay, vào thời điểm này, trên thị trường chủ yếu có 4 loại mận Trung Quốc: Mận seo, mận cơm, mận hồng, mận tím... Chất lượng của mận Trung Quốc thì thua xa mận Việt, người sành ăn là nhận ra ngay.
Hàng chục nghìn tấn mận Trung Quốc được nhập mỗi năm
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lào Cai, cho biết, mùa mận cơm ở Sa Pa đã thu hoạch từ hồi tháng 5 và kết thúc vụ vào đầu tháng 7. Với mận hồng, loại này tỉnh vẫn còn nhưng không nhiều và chỉ phục vụ trong địa bàn.
Ngoài ra, mận bán tại vườn là 35.000 đồng/kg, nếu vận chuyển đi xa, chi phí sẽ tăng mạnh, cộng thêm công của người buôn thì giá bán ra phải cao gấp đôi. Do đó, mận đang được bán giá 35.000-40.000 đồng đa phần không phải mận Lào Cai.
Còn anh Mùa A Lủa, dân tộc Mông, ở xã Loóng Sập, huyện Mộc Châu, hộ gia đình có 100 gốc mận cho biết, mùa mận vừa qua, mỗi cây cho thu hoạch từ 75kg - 100kg mận nên cả mùa anh cũng thu được khoảng 50 triệu đồng. Đây là một con số khá lớn đối với đồng bào Mông ở cao nguyên Mộc Châu. Tuy nhiên, anh A Lủa thông tin, từ đầu tháng 7, khi vườn của anh chỉ còn lác đác một ít mận xấu cuối vụ thì thương lái dưới Hà Nội không lên mua nữa.
Mận Mộc Châu đã hết vụ thu hoạch từ đầu tháng 7
Theo Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn), mận được trồng nhiều ở các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam như Sapa (Lào Cai), Mộc Châu (Sơn La)... nhưng mỗi năm Việt Nam vẫn nhập khẩu hàng chục nghìn tấn từ Trung Quốc.
Thông thường mận đặc sản Việt Nam khi vào thời điểm cuối vụ thì mận Trung Quốc bắt đầu được nhập về nhiều. Cụ thể, từ khoảng tháng 6 đến tháng 8 là thời điểm các loại mận Trung Quốc bắt đầu dội chợ. Vào thời điểm này, các loại mận trên thị trường đa phần là mận Trung Quốc.
Cách phân biệt mận Việt Nam với mận Trung Quốc:
Tiểu thương Lương Thị Hà chia sẻ cách phân biệt:
- Mận seo Trung Quốc là quả màu xanh, khi chín sẽ chuyển dần sang màu tím, quả mận nhỏ như mận cơm của Việt Nam, khi ăn có vị giòn ngọt, dóc hạt.
- Mận cơm Trung Quốc có vỏ màu vàng bóng rất đẹp mắt, quả to và đều hơn mận seo, khi chín màu vàng sẽ chuyển dần sang màu đỏ. Song, mận này không dóc hạt, ăn hơi chua và chát.
- Mận hồng Trung Quốc có màu vàng mờ pha lẫn tím nhạt, rất giống với mận hậu Việt Nam nhưng không thể có màu tím đậm và đều như mận hậu Việt Nam. Thay vì phần thịt có màu đỏ như mận hậu thì bên trong mận hồng lại màu vàng, ăn chua dôn dốt, giòn, khá dóc hạt.
- Mận tím Trung Quốc là quả to khủng, gấp 2-3 lần mận hậu Mộc Châu. Bên ngoài mận này vỏ màu tím đen, thịt mận bên trong lại vàng ươm, dày thịt. Vị mận hơi chua, khi chín thật sẽ chuyển sang vị ngọt nhưng ăn không giòn như các loại mận ở trên.
