Hỏi: Ngày biết tin em mang thai, anh ấy đã bỏ rơi mẹ con em. Bây giờ con em đã được 3 tháng nhưng em vẫn chưa làm khai sinh cho con. Xin Báo PNVN cho biết, quy định của pháp luật về đăng ký khai sinh cho trẻ trường hợp của em như thế nào? Nếu sau này anh ấy nhận con thì em có quyền từ chối không?
Vũ Thị Ngọc Lan (Hà Nội)
Trả lời: Theo quy định của Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành, việc khai sinh cho trẻ em vừa là một quyền vừa là nghĩa vụ của cha mẹ. Khai sinh cho trẻ em kịp thời, đầy đủ và đúng thời gian theo luật định luôn được Nhà nước khuyến khích, ủng hộ.
Với trường hợp của bạn hiện nay, cháu bé được xác định là con ngoài giá thú. Khai sinh cho cháu bé được thực hiện tại UBND cấp xã theo Nghị định 123/2015/NĐ-CP, Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch.
Cụ thể, Điều 15, Nghị định 123/2015/NĐ-CP về Đăng ký khai sinh cho trẻ chưa xác định được cha, mẹ, quy định:
1. UBND cấp xã nơi trẻ đang cư trú có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ chưa xác định được cha, mẹ.
2. Trường hợp chưa xác định được cha thì khi đăng ký khai sinh họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của con được xác định theo họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của mẹ; phần ghi về cha trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của trẻ để trống.
3. Nếu vào thời điểm đăng ký khai sinh người cha yêu cầu làm thủ tục nhận con theo quy định tại Khoản 1 Điều 25 của Luật Hộ tịch thì UBND kết hợp giải quyết việc nhận con và đăng ký khai sinh; nội dung đăng ký khai sinh được xác định theo quy định tại Khoản 1 Điều 4 của Nghị định này”…
Nếu có tranh chấp về nhận con thì căn cứ theo quy định tại Điều 91 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, cụ thể: “Cha, mẹ có quyền nhận con, kể cả trong trường hợp con đã chết”...
Như vậy, bố của con bạn có quyền nhận con nên bạn không có quyền từ chối. Nếu có tranh chấp về việc xác định cha mẹ cho con thì sẽ dựa theo quy định tại Điều 101 Luật Hôn nhân gia đình 2014, Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp trong việc xác định cha mẹ cho con.