Mở ra cơ hội cho phụ nữ châu Phi đến với công nghệ

Khoảng cách giới tính trong STEM

Mặc dù tỷ lệ nữ lao động đã dần tăng lên, nhưng con số này vẫn tương đối thấp trong lĩnh vực công nghệ. Vấn đề đặc biệt thể hiện rõ rệt ở Châu Phi. Chẳng hạn như ở Sahara, tỷ lệ lực lượng lao động nữ nói chung đã lên tới 61% nhưng trong ngành công nghệ chỉ bằng một nửa - khoảng 30%. Mặc dù việc sử dụng Internet ở Châu Phi đang tăng với tốc độ nhanh nhất thế giới, nhưng cùng với đó khoảng cách về giới trong ngành kỹ thuật số cũng gia tăng kể từ năm 2013. Có ít hơn một phần tư phụ nữ so với nam giới sử dụng internet ở châu Phi.

Trong nền kinh tế gắn với kỹ thuật số như ngày nay, thiếu kết nối với công nghệ kĩ thuật có thể làm giảm khả năng đạt được tiềm năng kinh tế của phụ nữ. Ngay cả những phụ nữ sở hữu các cửa hàng kinh doanh riêng, chẳng hạn như thợ may hoặc thợ làm tóc, cũng gặp vấn đề khi họ không thể quảng cáo dịch vụ của mình trực tuyến cũng như việc sử dụng các thiết bị công nghệ để giám sát, đo lường và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh, sản xuất.

Những người phụ nữ này thường có đủ khả năng để mua điện thoại di động. Cho nên, các nhà cung cấp dịch vụ di động có thể dễ dàng tổ chức các buổi tập huấn về kiến thức kỹ thuật số cơ bản, cho người dùng thấy cách thực hiện các thao tác trực tuyến cơ bản như tạo tài khoản email. Khi các cơ sở do phụ nữ làm chủ trở nên hiệu quả hơn, toàn bộ nền kinh tế, bao gồm cả các nhà khai thác di động sẽ được hưởng lợi.

Nhưng học cách sử dụng các công cụ kỹ thuật số hiện chỉ là điểm khởi đầu. Phụ nữ cần thiết và xứng đáng có cơ hội để học hỏi và sáng tạo nhiều hơn thế nữa. Phụ nữ, bao gồm cả những người được trả lương toàn thời gian, vẫn phải thực hiện phần lớn các công việc khác mà không được trả lương. Điều này khiến họ có ít thời gian hoặc không gian để tham gia vào công việc sáng tạo. Hơn nữa, định kiến giới sâu sắc đã khiến nam giới ít coi trọng vấn đề phụ nữ bước chân vào lĩnh vực công nghệ hơn. Cho nên, các câu lạc bộ dành cho phụ nữ hoặc các nhóm truyền thông xã hội nên được thành lập để giúp hạn chế tình trạng này bằng cách tạo một môi trường cho phụ nữ có cơ hội chia sẻ ý tưởng, nhận phản hồi và hình thành mạng lưới chuyên nghiệp của riêng họ.

Tăng cường hiểu biết về công nghệ và kỹ thuật số với phụ nữ ngày nay sẽ có ý nghĩa sâu rộng cho các thế hệ sau. Ở Châu Phi, cũng như ở nhiều nơi trên thế giới, phụ nữ là người chăm sóc con cái, điều đó có nghĩa là họ rất phù hợp để chuẩn bị hành trang cho thế hệ trẻ tham gia vào nền kinh tế kỹ thuật số. Nhưng phụ nữ chỉ có thể hoàn thành vai trò này nếu họ có kiến thức và công cụ phù hợp. Để đạt được điều đó, các chính phủ châu Phi nên tạo ra các chương trình xóa "mù công nghệ", đặc biệt là hướng đến đối tượng phụ nữ ở các vùng nông thôn. Cải thiện khả năng tiếp cận công nghệ thông tin và truyền thông, đặc biệt là điện thoại di động có kết nối internet sẽ giúp hỗ trợ công cuộc đổi mới này nhanh hơn.

Thay đổi

Nhiều sáng kiến cho học sinh tiểu học và trung học ở châu Phi được đưa ra, như các khóa học về lập trình máy tính và robot. Nhưng với những khoảng cách giới tính lâu dài trong giáo dục, cũng như những áp lực xã hội do giới tính phát sinh, phải hết sức chú ý để đảm bảo rằng các bé gái không bị "lép vế".

Trên thực tế, Palesa Libe (người đồng sáng lập tổ chức phi chính phủ Green Tech) đã phát hiện ra rằng các bé gái thực hiện việc lập trình tốt hơn nhiều khi được tách khỏi các bé trai. Đó là lý do tại sao các sáng kiến được ra tập trung vào các bé gái, bao gồm các hội thảo về lập trình vào cuối tuần và các cuộc thi phát triển phần mềm, chẳng han như hackathon rất quan trọng trong việc tạo điều kiện cho sáng bé gái tự do sáng tạo.

Tại trường đại học, việc những người trẻ tuổi, và đặc biệt là các nữ sinh tham gia vào lĩnh vực công nghệ phụ thuộc vào các trung tâm nghiên cứu và đổi mới. Nói chung, các chương trình cho phép sinh viên trực tiếp đưa ý tưởng của mình đến các nhà đầu tư rất có giá trị. Ngoài việc tạo điều kiện cho các ý tưởng này được biết đến, điều này sẽ thúc đẩy mối liên kết giữa giáo dục và việc làm có thể đảm bảo rằng tất cả các sinh viên đang có được các kỹ năng phù hợp để thích ứng với công việc trong lĩnh vực công nghệ.

Các nam sinh thường có xu hướng chọn các ngành liên quan đến khoa học và công nghệ. Chẳng hạn, chỉ 20 % những người được nhận vào Đại học Pretoria - một trong những tổ chức nghiên cứu hàng đầu của châu Phi trong giai đoạn từ năm 2015 đến 2020 là nữ. Trong một môi trường "dương thịnh âm suy", ngay cả những nữ sinh được chấp nhận theo học cũng phải nỗ lực rất nhiều để chứng tỏ khả năng của mình. Để giúp những nữ sinh này, nhiều phụ nữ thành đạt trong các lĩnh vực STEM đã đóng vai trò cố vấn, đưa ra lời khuyên thiết thực và giúp các nữ sinh trở nên tự tin.

Tuy các động lực ngày càng trở nên phức tạp và nhiều rào cản cũng đang dần nảy sinh, nhưng lợi ích của việc trao quyền cho phụ nữ tham gia vào nền kinh tế kỹ thuật số là vô cùng rõ ràng. Chìa khóa thành công chính là những sáng kiến cụ thể về giáo dục kiến thức kỹ thuật số, mở rộng quyền tiếp cận công nghệ thông tin và truyền thông cũng như nỗ lực thúc đẩy sự tự tin của phụ nữ và trẻ em gái - những người từ lâu đã không được khuyến khích cạnh tranh với nam giới. Chỉ khi tất cả người dân châu Phi có công cụ và được hỗ trợ để đạt được tiềm năng của mình thì lục địa mới có thể phát triển mạnh trong nền kinh tế mới, lúc cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang mở ra.