Ngày 30/10, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết thí điểm xử lý vật chứng, tài sản trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử một số vụ việc, vụ án hình sự.
Các đại biểu Quốc hội cho hay, hiện nay vấn đề xử lý vật chứng trong các vụ án rất bất cập, có tài sản trị giá hàng chục tỷ không thanh lý được, để vài năm thành đống sắt vụn.
Đại biểu Nguyễn Hữu Chính, nguyên Chánh án Tòa án nhân dân TP Hà Nội, đề xuất sớm ban hành nghị quyết, bởi quy định hiện hành vô cùng bất cập, gây bất lợi cho bị cáo, bị hại.
Theo ông, quy định hiện nay khi khởi tố vụ án, cơ quan điều tra có quyền phong tỏa, kê biên tài sản nhưng cơ quan cuối cùng giải quyết số tài sản này là tòa án nên thời gian rất lâu, thông thường kéo dài 1-2 năm gây hư hỏng vật chứng.
Nêu ví dụ vụ án liên quan đến cựu Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai Nguyễn Quốc Anh, ông Chính cho biết có thiết bị y tế 40 tỷ đồng bị phong tỏa kê biên nhưng sau xử lý vụ án, điều chuyển cho bệnh viện khác cũng không ai dám nhận, phải bỏ không.
"Có những vụ án máy móc để vài năm thành sắt vụn", ông Chính nói và đề nghị không chỉ giới hạn xử lý ở các vụ án tham nhũng mà nên mở rộng phạm vi.
Cùng vấn đề trên, đại biểu Nguyễn Hải Trung (Giám đốc Công an TP Hà Nội) nêu thực tế cơ quan này đang phải quản lý số lượng vật chứng tài sản rất lớn, rất lãng phí, trong khi có những tài sản để lâu quá mất giá trị.
"Chủ phương tiện không để ý là coi như bỏ luôn. Thanh lý thì không thanh lý được, cứ phải ngồi giữ khư khư", ông Trung nói.
Theo Giám đốc Công an TP Hà Nội vấn đề trên gây lãng phí như tài sản hao mòn mất giá trị và phải có kho chứa vật chứng. Ngoài ra, việc bố trí người trông coi vật chứng cũng gây ra lãng phí.
Nêu ý kiến tại tổ, đại biểu Phạm Đức Ấn, Chủ tịch Hội đồng thành viên Ngân hàng Agribank cho rằng nghị quyết nên được thông qua trong kỳ họp này và phạm vi điều chỉnh của nghị quyết cần rộng hơn, không nên chỉ giới hạn trong các vụ án Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi.
Đại biểu nêu dẫn chứng, trường hợp Ngân hàng Agribank xử lý tài sản của Công ty thủy sản Trung Nam, có tài sản đảm bảo khoảng 280 tỷ đồng, theo ông Ấn, nếu thời điểm đó cho xử lý tài sản có thể thu được ngay nhưng đến nay nợ lãi phát sinh hơn 300 tỷ đồng mà tài sản vẫn phong tỏa.
Ông cho rằng thiệt hại không chỉ cho tổ chức cá nhân mà còn cho Nhà nước. "Chừng ấy tiền mà quay vòng cho vay thì thu được còn nhiều hơn. Nếu tiền bỏ vào kho bạc thiệt hại cho cả người bị hại, giảm khả năng khắc phục hậu quả của bị can. Tiền vào kho bạc không tăng nhưng vào ngân hàng thương mại thì cả trăm hay nghìn tỷ đồng chỉ cần vài ba tháng sẽ tăng lên", ông Ấn nói.
Trình bày tờ trình dự thảo, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến cho biết, trong những năm qua, công cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm, trong đó có tội phạm tham nhũng, kinh tế đã đạt được những kết quả to lớn nhất là các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo.
Tuy nhiên, thực tiễn hoạt động tố tụng hình sự cho thấy có nhiều khó khăn, vướng mắc đặt ra nhất là trong việc xử lý vật chứng, tài sản trong các vụ án, vụ việc về tham nhũng, kinh tế. Bên cạnh đó cũng còn thiếu các biện pháp để các cơ quan tố tụng thực hiện ngay từ đầu nhằm ngăn chặn sớm việc chuyển dịch, tẩu tán tài sản trước khi có đủ căn cứ áp dụng các biện pháp tố tụng kê biên, phong tỏa…
Theo đó, dự thảo Nghị quyết quy định 5 biện pháp xử lý vật chứng, tài sản, gồm: (1) Trả lại tiền cho bị hại hoặc gửi tiền vào ngân hàng để chờ xử lý; (2) Nộp tiền bảo đảm để hủy bỏ việc thu giữ, tạm giữ, kê biên, phong tỏa; (3) Cho phép mua bán, chuyển nhượng vật chứng, tài sản và xử lý tiền thu được từ việc mua bán, chuyển nhượng; (4) Giao vật chứng, tài sản cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp để quản lý, khai thác, sử dụng; (5) Tạm ngừng giao dịch; tạm dừng việc đăng ký, chuyển quyền sở hữu, sử dụng tài sản.
Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn