Trả lời PV Báo PNVN, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Phú Bình, nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại các nước Nhật Bản và Hàn Quốc, đồng thời cũng là người từng có nhiệm kỳ công tác ở Triều Tiên trong nhiều năm, nhận xét: Việt Nam chính là “mẫu số chung” của cả Mỹ và Triều Tiên khi cả hai cùng chọn làm địa điểm để tổ chức hội nghị thượng đỉnh lần hai sắp tới.
Việt Nam là ‘mẫu số chung’
- Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2 sẽ được diễn ra vào cuối tháng 2 này tại Hà Nội. Ông đánh giá thế nào về sự kiện này, nhất là khi Việt Nam được lựa chọn làm địa điểm tổ chức?
Trước hết, Việt Nam được chọn làm địa điểm để tổ chức hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần thứ 2 đã thể hiện rõ được vị thế và vai trò của Việt Nam. Điều này đã giúp vị thế của Việt Nam tăng lên rất đáng kể trong quan hệ quốc tế. Lần thứ nhất, Mỹ và Triều Tiên đã chọn Singapore làm nơi diễn ra hội nghị thượng đỉnh vì Singapore là quốc gia có vị thế trong khu vực Đông Nam Á.
Việc Việt Nam được lựa chọn làm địa điểm cho hội nghị thượng đỉnh lần 2 cũng thể hiện sự tin tưởng giữa các bên đối với Việt Nam. Vì Việt Nam là một đất nước có lịch sử khá đặc biệt. Nếu như cách đây hơn 40 năm trước, quốc tế mỗi khi nghe nói đến Việt Nam là nghĩ ngay đến một đất nước chiến tranh, thậm chí nhiều năm sau đó người ta vẫn nghĩ đến Việt Nam là một cuộc chiến, thì giờ đây, khi nghĩ đến Việt Nam là người ta nghĩ đến một môi trường hòa bình và ổn định, phát triển. Đây là điều rất có ý nghĩa đối với Việt Nam và cũng không phải ngẫu nhiên mà lại được các bên lựa chọn.
Đặc biệt, Việt Nam còn được xem là quốc gia có “mẫu số chung” đối với cả Mỹ và Triều Tiên. Đối với Mỹ, từ chỗ quan hệ thù địch trong nhiều năm thì hiện nay quan hệ Việt – Mỹ đang ở giai đoạn tốt nhất. Còn đối với Triều Tiên, quan hệ Việt – Triều là quan hệ truyền thống từ lâu. Do đó, đối với cả hai bên, Việt Nam là một người bạn, một đối tác tin cậy.
Ngoài ra, Việt Nam cũng là quốc gia đã từng đăng cai tổ chức khá nhiều các hội nghị quốc tế lớn và đều rất thành công, chưa bao giờ để xảy ra sự cố gì. Đây cũng là điểm mạnh khi mà các bên cân nhắc đến yếu tố tổ chức và đảm bảo an ninh.
Mặt khác, đối với Triều Tiên, đây là giai đoạn mà họ sẽ chuyển từ thời kì chiến tranh sang hòa bình với mong muốn xây dựng và phát triển đất nước. Việt Nam được xem là một mô hình để Triều Tiên tham khảo, từng bước chuyển đổi từ mô hình nền kinh tế bao cấp thời chiến sang nền kinh tế hội nhập quốc tế để phát triển, do đó, chọn Việt Nam cũng là một cách để họ có điều kiện hiểu thêm về mô hình này.
Thêm vào đó, xét về yếu tố vị trí địa lí, Việt Nam cũng là vị trí gần với Triều Tiên, đi lại thuận lợi. Về phía Mỹ, Tổng thống Donald Trump cũng đã từng đến Việt Nam để tham dự Hội nghị Cấp cao APEC vào năm 2017, cũng rất tin tưởng vào tình hình an ninh ở Việt Nam. Do đó, xét về an ninh cũng như vị trí địa lí thì Việt Nam là địa điểm thích hợp cho cả hai bên.
- Sau khi hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều năm 2018 diễn ra, Singapore đã có một sự tăng trưởng rất ấn tượng về du lịch cũng như các ngành dịch vụ. Sự kiện này sẽ là chất xúc tác để du lịch nói riêng và các ngành dịch vụ nói chung của Việt Nam tăng trưởng mạnh hơn?
Khi được chọn làm địa điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều, vị thế quốc tế của Việt Nam sẽ tăng lên rất nhiều. Vị thế tăng lên tất nhiên sẽ kéo theo cả về tăng trưởng kinh tế, các ngành dịch vụ, trong đó có du lịch vì nhờ môi trường đầu tư an toàn. Khi đó, chắc chắn quốc tế sẽ quan tâm đến Việt Nam nhiều hơn ở góc độ một nước từng bị chiến tranh tàn phá, một thời gian dài bị khủng hoảng bởi kinh tế và xã hội, đến nay đã ổn định, phát triển và đang đi lên.
Hiện nay, Việt Nam cũng là quốc gia tăng trưởng nhanh nhất ở khu vực. Do đó, thế giới sẽ nhìn Việt Nam như là một nhân tố quan trọng của hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển hơn là một Việt Nam trong quá khứ từng bị tàn phá bởi chiến tranh, nhất là khi Việt Nam đã tham gia các hiệp định tự do thương mại song phương, đa phương, thì rõ ràng điều này sẽ càng thúc đẩy hợp tác kinh tế và phát triển mạnh mẽ hơn.
‘Thông điệp ngầm’ của Mỹ
- Có ý kiến cho rằng, việc chọn Việt Nam làm địa điểm diễn ra hội nghị thượng đỉnh lần 2, Mỹ cũng ngầm gửi thông điệp đến cho Triều Tiên?
Một trong những yếu tố Mỹ chọn Việt Nam và cũng có thể là thông điệp ngầm mà Mỹ muốn gửi tới Triều Tiên đó là Mỹ muốn nói rằng dù Mỹ và Việt Nam từng có quan hệ thù địch nhưng đến nay quan hệ hai nước đã đi đến chỗ bình thường hóa, hợp tác để cùng nhau phát triển. Việt Nam và Mỹ từng là hai quốc gia đối đầu với nhau trong quá khứ, hai bên đều bị tổn thương bởi chiến tranh, nhưng mà đến nay cả hai nước được cho là cựu thù đều có thể hòa giải với nhau, mà không chỉ hòa giải mà còn đưa quan hệ phát triển về mọi mặt.
Hiện nay Việt Nam là một trong những đối tác hàng đầu của Mỹ, ngoài ra Mỹ cũng là thị trường lớn nhất của Việt Nam. Hai bên hợp tác toàn diện mọi mặt, không chỉ về kinh tế mà còn hợp tác cả về an ninh, quốc phòng.
Vì vậy, việc Mỹ chọn Việt Nam là nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều cũng là muốn thể hiện thông điệp rằng dù các bên có từng là kẻ thù của nhau, nhưng nếu biết chọn một hướng đi đúng, cùng hướng đến hòa bình, có mối thiện chí với nhau thì hoàn toàn có thể và hợp tác phát triển. Còn nếu vẫn duy trì thù địch với nhau thì không có bên nào được lợi cả.
- Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần này có ý nghĩa như thế nào đối với an ninh trong khu vực?
Lâu nay thế giới vẫn xem Triều Tiên là điểm nóng ở khu vực Đông Bắc Á. Đã có lúc người ta tưởng chừng như chiến tranh sắp nổ ra trên bán đảo này. Bây giờ Mỹ và Triều Tiên đã ngồi lại đàm phán, thương lượng với nhau, có thể cùng nhau đi vào giai đoạn mới là giai đoạn hòa bình thì đây là những tín hiệu rất tốt.
Tôi tin rằng tình hình mới sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Triều Tiên phát triển vượt bậc, đồng thời cũng mang lại lợi ích to lớn về mọi mặt cho Hàn Quốc. Điều này sẽ có tác động tốt đến khu vực Đông Bắc Á nói riêng và Châu Á - Thái Bình Dương nói chung. Như vậy, xu thế hợp tác để cùng phát triển trong hòa bình sẽ là xu thế chung.
- Xin trân trọng cảm ơn ông.