Văn phòng Bộ LĐ-TB&XH cho biết, Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam đã ký với Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, Bộ Y tế Lao động Phúc lợi xã hội và Cơ quan cảnh sát quốc gia Nhật Bản bản ghi nhớ hợp tác (MOC) về khung pháp lý cơ bản để thực hiện đúng chương trình lao động "kỹ năng đặc định”.
Đầu năm 2019 Nhật Bản thông qua luật mới tiếp nhận lao động có trình độ, tay nghề và tiếng Nhật nhất định sang làm việc với thời hạn 5 năm; có thể bão lãnh gia đình sang sống cùng trong suốt thời hạn lao động; được phép chuyển việc làm, chuyển công ty trong giới hạn ngành nghề mà visa quy định. Chương trình này có hiệu lực từ tháng 4/2019 và có tên là “kỹ năng đặc định”.
Bản ghi nhớ MOC được ký kết giữa Việt Nam và Nhật Bản nhằm tăng cường bảo hộ lao động kỹ năng đặc định, tạo thuận lợi cho việc phái cử, tiếp nhận lao động kỹ năng đặc định trên cơ sở tuân thủ quy định pháp luật của hai nước, giải quyết các vấn đề liên quan đến việc lưu trú tại Nhật Bản của lao động kỹ năng đặc định, đặc biệt là loại trừ các cơ quan trung gian xấu và các hoạt động trái pháp luật liên quan đến lao động “kỹ năng đặc định”.
Theo quy định tại MOC, phía Nhật Bản chỉ tiếp nhận lao động “kỹ năng đặc định” người Việt Nam sau khi người lao động đã thực hiện các thủ tục cần thiết theo quy định của pháp luật Việt Nam và có tên trong “Danh sách xác nhận” được cấp bởi Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam, bao gồm:
Thứ 1, những lao động được phái cử bởi các tổ chức, doanh nghiệp được Bộ cho phép đưa lao động kỹ năng đặc định đi làm việc ở Nhật Bản.
Thứ 2, những công dân Việt Nam đang cư trú tại Nhật Bản đã được cơ quan tiếp nhận lao động tuyển dụng trực tiếp, bao gồm các đối tượng sau: Những người được miễn các kỳ kiểm tra và thi, bao gồm Thực tập sinh (TTS) đã hoàn thành chương trình thực tập sinh kỹ năng số 2 hoặc số 3. Du học sinh đã tốt nghiệp ít nhất khóa học 2 năm của các trường tại Nhật Bản và thi đỗ các kỳ kiểm tra kỹ năng nghề và tiếng Nhật.
Nội dung MOC đảm bảo sự chặt chẽ, hạn chế tối đa các cá nhân, tổ chức không có chức năng lợi dụng hình thức du học để trá hình đưa lao động đi làm việc tại Nhật Bản và là khung pháp lý cơ bản nhằm đảm bảo việc phái cử và tiếp nhận lao động kỹ năng đặc định được thực hiện thuận lợi và đúng theo luật pháp của hai nước.
Có thể nói, việc triển khai chương trình trên cơ sở Bản thỏa thuận này sẽ mở ra thêm nhiều cơ hội việc làm mới cho lao động có kỹ năng của Việt Nam, góp phần gắn kết giữa lao động với đào tạo, gắn kết giữa thị trường lao động trong nước với thị trường lao động quốc tế. Đồng thời giúp Nhật Bản giải quyết vấn đề thiếu hụt nguồn nhân lực trong một số ngành quan trọng của nền kinh tế và là động lực thúc đẩy hơn nữa giao lưu, hợp tác, nhất là trong lĩnh vực hợp tác lao động, đào tạo nghề và chuyển giao công nghệ giữa hai nước.
|
Để hạn chế việc lợi dụng chương trình du học đưa lao động sang làm việc tại Nhật Bản, phía Nhật Bản đưa vào MOC 2 nội dung: “Nghiêm cấm các công dân Việt Nam đang cư trú tại Nhật Bản trong tình trạng không đủ điều kiện như du học sinh bị đuổi học, thực tập sinh kỹ năng bỏ ra ngoài hợp đồng hoặc những người xin tư cách tỵ nạn tham gia các kỳ kiểm tra kỹ năng tại Nhật Bản” và; “Liên quan đến du học sinh Việt Nam thay đổi tư cách lưu trú sang lao động kỹ năng đặc định, sẽ có những biện pháp phù hợp bao gồm kiểm tra chặt chẽ các cơ sở đào tạo nhằm ngăn chặn việc lợi dụng các chương trình du học cho mục đích làm việc tại Nhật Bản từ góc độ tôn trọng quyền con người cơ bản”. |