Nhiều khó khăn trong tư vấn, điều trị cai nghiện thuốc lá

Hưởng ứng ngày Thế giới Không thuốc lá (31/5), ngày 28/5 tại Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) tổ chức Hội thảo khoa học và chia sẻ kinh nghiệm về tư vấn cai nghiện thuốc lá.

Theo PGS.TS Vũ Văn Giáp, Phó Giám đốc BV Bạch Mai, hút thuốc lá gây ra nhiều bệnh mạn tính và nan y, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu nhưng có thể phòng tránh được. Trong khói thuốc lá có khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 69 chất gây ung thư và là nguyên nhân gây ra 25 nhóm bệnh khác nhau, bao gồm 11 loại ung thư, các bệnh tim mạch, các bệnh về hô hấp và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ. Ước tính cứ 2 người hút thuốc lá thì có 1 người sẽ chết sớm. Vì thế, TS Giáp mong muốn mỗi cán bộ y tế BV Bạch Mai quan tâm nhiều hơn nữa đến công tác PCTHTL, tư vấn cai nghiện thuốc lá, vì sức khỏe của người bệnh và cộng đồng, thực thi môi trường không khói thuốc lá trong bệnh viện.

Từ năm 2015, BV Bạch Mai được Quỹ PCTHTL giao nhiệm vụ là đơn vị đầu mối thực hiện hoạt động, hỗ trợ chuyên môn cho cơ sở y tế các tuyến về lĩnh vực PCTHTL. Từ đó đến nay, Chương trình PCTHTL - BV Bạch Mai đã nỗ lực thực hiện các hoạt động tư vấn hỗ trợ cai nghiện thuốc lá qua Tổng đài tư vấn miễn phí 1800.6606; tư vấn chuyên sâu và tư vấn ngắn cho người bệnh; đào tạo, tập huấn về tư vấn cai nghiện thuốc lá cho cán bộ y tế tại 63 tỉnh, thành phố. Bên cạnh đó, Chương trình còn tổ chức nhiều hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá và hướng dẫn các biện pháp cai nghiện thuốc lá.

Bên cạnh Tổng đài tư vấn qua điện thoại, Phòng Tư vấn cai nghiện thuốc lá trực tiếp của Bệnh viện cũng tích cực hoạt động hỗ trợ điều trị cai nghiện cho những người có nhu cầu cai nghiện hoặc bệnh nhân nhập viện có hút thuốc. Ngoài ra, các cán bộ nhân viên bệnh viện cũng tiến hành tư vấn ngắn cai thuốc lá cho hàng nghìn lượt bệnh nhân nghiện thuốc đến khám và điều trị nội trú.

Từ năm 2015 đến nay, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận và tư vấn cho 70.520 lượt cuộc gọi tư vấn cai nghiện thuốc lá; hỗ trợ chủ động cho 7.330 đối tượng vào chương trình tư vấn chủ động; lập hồ sợ và theo dõi tình trạng cai nghiện thuốc lá cho 67.420 trường hợp; hỗ trợ khoảng 1.200 người bỏ thuốc lá thành công trên/năm.

Đồng hành nâng cao sức khỏe cho người bệnh

Phát biểu tại Hội thảo, ThS Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ PCTHTL cho biết, Quỹ tiếp tục hỗ trợ Tổng đài tư vấn cai nghiện thuốc lá miễn phí tại BV Bạch Mai, BV Nhân dân Gia Định; tổ chức phòng tư vấn cai nghiện tại 10 bệnh viện trên toàn quốc; thí điểm mô hình như phòng tư vấn cai nghiện thuốc lá lồng ghép với phòng quản lý bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tại một số cơ sở y tế tuyến huyện.

Theo bà Hải, hoạt động tư vấn cai nghiện thuốc lá cho người dân cũng đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Kết quả điều tra hút thuốc lá của người trưởng thành (PGATS) cho thấy, tỷ lệ người dân được cán bộ y tế tư vấn bỏ thuốc tăng từ 40,5% năm 2015 lên 90% năm 2023.

Theo báo cáo của 10 bệnh viện nhận hỗ trợ của Quỹ, trong giai đoạn 2015-2023, đã có hơn 208.000 lượt bệnh nhân được tư vấn cai nghiện thuốc lá. Trong số hơn 50.000 bệnh nhân được tư vấn chuyên sâu cai nghiện thuốc lá, đã có 8.630 người đã cai nghiện thành công trong 3 tháng; 3.200 người cai nghiện thành công trên 1 năm.

Mặc dù vậy, công tác tư vấn, điều trị cai nghiện thuốc lá vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thách thức: Dịch vụ tư vấn, điều trị cai nghiện thuốc lá cho người dân vẫn còn hạn chế; phần lớn cơ sở khám, chữa bệnh chưa chủ động tổ chức hoạt động tư vấn cai nghiện một cách thường xuyên và bài bản, chủ yếu là do các cơ sở y tế được Quỹ hỗ trợ tổ chức thực hiện. Trong khi đó, nhu cầu cai thuốc lá của người dân khá cao, theo điều tra PGATS năm 2023, tỷ lệ người hút thuốc có mong muốn bỏ thuốc là 50,5%.

Với vai trò là bệnh viện đầu ngành có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực tổ chức tư vấn và điều trị cai nghiện thuốc lá, Quỹ PCTHTL hy vọng BV Bạch Mai tiếp tục tăng cường các hoạt động của tư vấn và điều trị cai nghiện thuốc lá nói riêng và các hoạt động PCTHTL nói chung tại BV. Đồng thời, tiếp tục đồng hành để chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ chuyên môn cho các cơ sở y tế trên toàn quốc để công tác tư vấn và điều trị cai nghiện thuốc lá ngày càng được mở rộng và hiệu quả.