Mẹ cháu Hồng Anh cho biết, giữa tháng 8, cháu bỗng có biểu hiện ho húng hắng, sổ mũi và sốt cao. Chị kiên trì cho con bú sữa mẹ, dùng thuốc hạ sốt và dùng thêm các bài thuốc dân gian để trị ho nhưng sau bốn ngày, bệnh của cháu nặng hơn. Khi đưa vào viện, bệnh nhi ho nhiều, khó thở, rút lõm lồng ngực…
Các bác sĩ đã thăm khám, làm xét nghiệm và chẩn đoán trẻ bị viêm phế quản phổi, suy hô hấp độ 2 và dương tính với virus hợp bào hô hấp (RSV). Do suy hô hấp nặng nên trẻ phải thở máy sau đó thở ô-xy và điều trị kháng sinh trong suốt những ngày nằm viện.
Tương tự như cháu Hồng Anh, cháu Kiều Nhi (38 ngày tuổi, ở tỉnh Sơn La) cũng phải nhập viện trong tình trạng ho khò khè, tim đập nhanh, tổn thương phổi và độ bão hòa ô-xy chỉ còn 88% (độ bão hòa ô-xy bình thường từ 96-100%). Khi vào viện, bệnh nhi nhanh chóng được thở ô-xy, truyền dịch, chạy khí dung để hỗ trợ đường thở.
Kết quả tìm virus ở dịch tụy hầu bằng phương pháp test nhanh cho thấy, cháu Nhi dương tính với RSV. “Mỗi nhịp thở, lồng ngực của con lại co rút. Con bỏ bú và liên tục quấy khóc khiến gia đình hoảng loạn”, mẹ cháu Nhi chia sẻ.
Tại khoa Hô hấp, BV nhi Trung ương hiện có gần 20 trẻ bị nhiễm RSV phải điều trị nội trú. Trong đó, hầu hết bệnh nhân phải được hỗ trợ thở ô-xy do viêm phổi, viêm tiểu phế quản, suy hô hấp…
PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh – Phó trưởng khoa Hô hấp, BV Nhi Trung ương cho biết, trong vòng 1 tháng nay, số bệnh nhân nhiễm RSV đang có dấu hiệu gia tăng đột biến. Mỗi ngày, chỉ riêng khoa hô hấp đã tiếp nhận từ 5-10 ca bệnh nặng, tập trung vào nhóm trẻ dưới 6 tháng tuổi.
Nguy cơ lây lan rộng
Theo các chuyên gia, RSV là một trong những nguyên nhân gây bệnh đường hô hấp thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tuổi. Bệnh phát triển mạnh vào mùa đông – xuân, xuân – hè nhưng năm nay, dịch bệnh xuất hiện sớm hơn so với thông thường. Không chỉ gia tăng mà diễn biến các ca bệnh có chiều hướng phức tạp và nặng hơn.
“Nguyên nhân của tình trạng trên có thể do sự biến đổi thời tiết và biến đổi cấu trúc gene của RSV”, bác sĩ Lê Thị Hồng Hanh nhận định.
Khi trẻ nhiễm RSV, triệu chứng khởi điểm là hắt hơi, sổ mũi nhiều và có thể sốt nhẹ tới cao. Một số trẻ bị nhẹ vẫn có thể sinh hoạt bình thường, thậm chí tự khỏi bệnh sau 3-5 ngày. Tuy nhiên, với nhiều trường hợp, đặc biệt là trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi, trẻ đẻ non, thiếu cân, tim bẩm sinh… do sức đề kháng kém, cấu trúc đường thở chưa hoàn thiện nên dễ bị virus tấn công. Mặt khác, nếu nhiễm RSV thì trường hợp nhẹ có thể gây ra các triệu chứng viêm đường hô hấp trên (viêm mũi họng, viêm tai giữa), trường hợp nặng dẫn tới viêm tiểu phế quản, viêm phổi, suy thở nhanh.
Theo PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh, bệnh do RSV gây ra không có thuốc điều trị đặc hiệu. Khi trẻ mắc bệnh, cần cho trẻ uống nhiều nước, dùng thuốc hạ sốt và đảm bảo chế độ dinh dưỡng tốt, giàu vitamin… Trẻ có thể tự khỏi, nhưng cần theo dõi sát để phát hiện các dấu hiệu nặng và đưa trẻ tới bệnh viện, cơ sở y tế kịp thời. Những trường hợp bội nhiễm phổi phải uống thuốc kháng sinh, truyền dịch, thậm chí hỗ trợ thở ô-xy…
“Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa các gia đình có thể tự điều trị ở nhà, tự mua thuốc cho con uống mà vẫn phải tới các cơ sở y tế để thăm khám. Bởi, cha mẹ sẽ không thể nhận định được trẻ chỉ bị nhiễm virus thông thường hay đã bị nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới để quyết định sử dụng thuốc một cách hợp lý”, bác sĩ Hồng Hanh chia sẻ.
RSV có khả năng lây lan mạnh, nếu các gia đình chủ quan không cho con đi khám, không biết con nhiễm bệnh sẽ dễ khiến virus này phát tán rộng trong cộng đồng.
“Để phòng bệnh, tránh đưa trẻ tới nơi công cộng, tiếp xúc với những người có biểu hiện ho, sốt, sổ mũi… Công tác kiểm soát nhiễm khuẩn rất quan trọng bởi virus có thể sống vài giờ trên mặt bàn, ghế, đồ chơi, bàn tay… Các bậc cha mẹ cũng cần rửa tay sạch trước khi chăm sóc trẻ và đặc biệt tránh thói quen hôn trẻ – có thể làm lây lan virus”, bác sĩ Hanh khuyến cáo.