Những cái chết 'từ trên trời rơi xuống'

Trong một dịp tiếp xúc với tay đua Formula One nổi tiếng thế giới, Ricardo Zonta (người Brazil, đang thi đấu cho đội Renault), tôi nghe anh chia sẻ rất thật lòng cảm giác khi lần đầu sang Việt Nam: “Tôi rất thích đất nước của các bạn nhưng quả thật, tôi không dám… chạy xe ngoài đường. Vì quá nhiều mối nguy hiểm!”.

Tôi ngỡ rằng anh nói đùa. Nhưng càng ngày càng nhận thấy đó là lời nói thật, rất chân thành! Bởi trên thế giới, hiếm nơi nào có những cái chết vì tai nạn giao thông (TNGT) bất ngờ đến… kỳ quặc như ở Việt Nam: Đi ngoài đường tuân thủ đúng luật giao thông cũng dễ dàng bị tai nạn. Đi bộ hay ngồi cà phê trên vỉa hè cũng bị xe tông. Thậm chí đang ngủ trong nhà, tưởng là bình yên, nhưng có chiếc xe bất thần lao vào làm đổ tường, sập nhà, chết người!

Giữa tháng 7/2012, khi đang ngồi ăn sáng ở một quán trên vỉa hè con đường thuộc thị trấn Núi Thành (tỉnh Quảng Nam), 7 người bất ngờ thiệt mạng vì chiếc xe 7 chỗ từ ngoài đường lao thẳng vào quán.

Cuối tháng 9/2013, bà Kakinuma, một phụ nữ tàn tật, giáo viên người Nhật làm việc ở TPHCM, khi đang chống nạng qua đường trên vạch sơn dành cho người đi bộ thì bị xe buýt cán chết tại chỗ. Chỉ trước đó vài ngày, một người Hà Lan khi băng qua vạch sơn dành cho người đi bộ trên đường Bùi Thị Xuân (phường Bến Thành, Q.1, TPHCM) cũng bị xe máy húc, té gãy cổ.

Ngày 29/4/2015, trong lúc băng qua đường tránh Nam Hải Vân - Túy Loan (huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng), xe Camry biển kiểm soát 43A- 12315 bị xe chiếc khách giường nằm hãng Tiến Thành biển kiểm soát 74B- 00237 chạy hướng ngược lại đâm trực diện. Xe khách chạy với tốc độ rất cao, kéo lê xe Camry hơn 100 mét mới dừng lại. Hậu quả là người gồm tài xế và 6 người trong cùng 1 gia đình đi trên xe Camry đều thiệt mạng.

Sáng 21/5/2015, xe ben 54T-0996 chở đất cát đang lưu thông trên cầu Nhị Thiên Đường hướng từ quốc lộ 50 (Q.8) về cầu Chà Và (Q.5, TPHCM) thì bị mất thắng, đâm sập nhà số 555/2 Tùng Thiện Vương (phường 12, Q.8) nằm ngay dưới dốc cầu. Vụ tai nạn bất ngờ làm bà Bùi Thị Phước (62 tuổi, chủ nhà, đang đứng bán hàng trong nhà) và ông La Hán Lu (48 tuổi, ngụ Q.5, là khách của cửa hàng) tử vong tại chỗ, 1 phụ nữ cũng là khách đến mua hàng bị thương nặng.

Mới đây nhất, rạng sáng 31/5/2015, tại Q.Thủ Đức (TPHCM) xảy ra vụ tai nạn thương tâm, chiếc xe 7 chỗ biển kiểm soát BKS 51A-933.99 chở một gia đình Việt kiều đi làm từ thiện đang dừng đèn đỏ thì bị chiếc đầu kéo container biển kiểm soát 51C-181.44 chạy với tốc độ rất nhanh từ phía sau lao tới, tông mạnh vào đuôi. Cú đâm “trời giáng” lập tức nghiền nát chiếc xe 7 chỗ, tất cả 5 người trên xe tử nạn.

Người ta đã cất công đi tìm lời giải đáp cho những “cái chết từ trên trời rơi xuống”, nào là ý thức của người tham gia giao thông còn hạn chế, chất lượng hạ tầng đường sá kém cỏi, phương tiện không đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn… Song, dường như chưa câu trả lời nào là đầy đủ và xác đáng.

Không ít giải pháp đã được đưa ra, từ kiểm soát nồng độ cồn và chất kích thích đối với tài xế đến gắn hộp đen theo dõi hành trình đối với phương tiện. Hàng “núi” tiền cũng đã đổ ra để cải tạo đường sá, cầu cống. Tuy nhiên, như bóng ma ám ảnh, những vụ TNGT thảm khốc vẫn liên tiếp xảy ra, như căn bệnh trầm kha không có phương thuốc hữu hiệu.

Mỗi vụ TNGT đều gây ra những thảm cảnh riêng theo cách của nó. Song, tựu trung lại, nỗi đau hậu TNGT đều có một mẫu số chung: Đó là sự tang tóc của nhiều gia đình, là cảnh vợ/chồng góa con côi, là nỗi đau xé lòng của những người ở lại… Đó còn là sự sợ hãi đến tột cùng của rất nhiều người mỗi khi phải đi ra đường. Bởi, TNGT có thể đổ ập xuống đầu bất cứ ai, vào bất cứ lúc nào, trong mọi hoàn cảnh...

Vì thế, chung tay góp sức để tạo những thay đổi sâu rộng trong cộng đồng, góp phần giảm thiểu TNGT là trách nhiệm chung của xã hội. Bằng tấm lòng sẻ chia, vì cộng đồng, cùng hỗ trợ những nạn nhân của TNGT là tiếng gọi với con tim mỗi người. Quyền được sống trong môi trường an toàn là một trong những quyền cơ bản của con người được ghi trong Hiến pháp. Hãy làm tất cả những gì có thể để đảm bảo quyền này được thực thi và tôn trọng ở mức cao nhất - bắt đầu từ nỗ lực giảm thiểu tác hại của TNGT!

Theo Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, năm 2014, cả nước xảy ra hơn 25.000 vụ TNGT, khiến gần 9.000 người tử vong. 5 tỉnh/thành có số vụ TNGT và gây thiệt hại lớn nhất về người là: TPHCM, Hà Nội, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu. Theo thống kê của ngành Y tế, mỗi năm cả nước có trên 1.900 trẻ em tử vong vì TNGT, chiếm 24 - 26%, tổng số trẻ em tử vong do tai nạn thương tích.