Nobel Hòa bình 2016 trao cho người chấm dứt cuộc chiến ở Colombia

Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos

Chiều 7/10, tại Oslo (Na Uy), Uỷ ban Nobel của Na Uy đã công bố giải Nobel Hòa bình năm 2016 thuộc về Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos bởi những nỗ lực của ông nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn 50 năm tại quốc gia Nam Mỹ này. Đây là một trong những cuộc nội chiến kéo dài nhất trong lịch sử thế giới và hiện là cuộc xung đột vũ trang duy nhất còn tiếp diễn ở châu Mỹ. Chiến tranh đã làm 220.000 người Colombia thiệt mạng và 6 triệu người phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn. Theo Ủy ban Nobel, giải thưởng này nên được coi là sự ghi nhận đối với nhân dân Colombia, những người “chịu nhiều đau khổ và ngược đãi... nhưng vẫn không từ bỏ hy vọng về hoà bình”.

Hôm 24/8 vừa qua, sau 4 năm kiên trì đàm phán với nỗ lực và thiện chí của Chính phủ Colombia và Lực lượng Vũ trang cách mạng Colombia (FARC) cùng với sự hỗ trợ của các bên trung gian hòa giải, hai bên đã đạt được thỏa thuận hòa bình nhằm chấm dứt nhiều thập kỷ bất ổn ở nước này. Tuy nhiên, trong một cuộc trưng cầu ý dân ngày 2/10 vừa qua, đa số cử tri Colombia đã bác bỏ thỏa thuận hòa bình được ký giữa Tổng thống Santos và thủ lĩnh FARC Timoleón Jiménez. Dù biết rằng thoả thuận này sẽ gây tranh cãi khi có quá nhiều nạn nhân bị lực lượng FARC sát hại trong suốt 5 thập kỷ qua, ông Santos vẫn kiên trì theo đuổi thoả thuận hoà bình và đối thoại dân tộc. Đã có những lo ngại bạo lực có thể trở lại nếu lực lượng FARC từ chối trở lại bàn đàm phán. Uỷ ban Nobel thừa nhận kết quả trưng cầu này không như ý với ông Santos và tạo ra nhiều dấu hỏi với tương lai của Colombia. Theo Uỷ ban Nobel, dù thất bại trong trưng cầu dân ý, thoả thuận hoà bình của ông Santos đã khiến “cuộc xung đột đẫm máu tiến gần hơn tới giải pháp hoà bình. Điều này khiến việc các bên tôn trọng thoả thuận ngừng bắn càng trở nên quan trọng.

Cái bắt tay thân thiện giữa Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos và nhà lãnh đạo FARC Rodrigo Londono trước sự chứng kiến của Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon và lãnh đạo nhiều nước ngày 26/9

Ngày 6/10, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos đã bày tỏ lạc quan về khả năng sớm khởi đầu hòa đàm với nhóm Quân đội giải phóng quốc gia (ELN) sau khi lực lượng này trả tự do cho con tin León Ardila từng là Thị trưởng thành phố Charala giai đoạn 2012-2015. Tổng thống Santos đánh giá cao hành động trên của ELN và nhấn mạnh sẽ tiến hành đối thoại với nhóm vũ trang lớn thứ hai tại nước này sau Lực lượng FARC bởi việc trả tự do cho các con tin là điều kiện tiên quyết mà chính phủ đưa ra để có thể tiến hành đàm phán. Hội Chữ thập đỏ quốc tế ra thông cáo khẳng định sẵn sàng hợp tác tạo điều kiện thuận lợi cho nền hòa bình tại Colombia. Tuần trước, ELN cũng đã trao trả một con tin là dân thường cho tổ chức nhân đạo này. Đây được coi là động thái thiện chí của ELN trong bối cảnh nhóm vũ trang này và Chính phủ Colombia đang nỗ lực nối lại tiến trình hòa đàm được khởi động từ tháng 1/2014.

Chủ nhân giải Nobel Hòa bình năm nay được lựa chọn từ danh sách 376 đề cử, bao gồm 228 cá nhân và 148 nhóm, nhiều nhất từ trước đến nay.