Nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh 2/9 năm nay, phóng viên Báo PNVN có dịp được gặp bà Trương Thị Diên (SN 1940, xã Thanh Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình) trong buổi bà trao tặng những bức ảnh quý giá của mình chụp cùng Bác Hồ cho Bảo tàng Hồ Chí Minh. Nâng niu tấm ảnh đen trắng chụp cùng Bác Hồ được ép plastic cẩn thận, bà Diên nhớ lại những tháng năm ý nghĩa nhất trong cuộc đời mình.
Năm 19 tuổi, bà Diên được cử đi tập huấn lớp nghiệp vụ dạy vỡ lòng ngắn ngày. Sau đó, vừa dạy học, bà vừa kiêm nhiệm công tác chăm sóc sức khỏe, cứu chữa nhân dân trong thời gian đế quốc Mỹ ném bom bắn phá Quảng Bình ác liệt.
Năm 1965, khi đang dạy vỡ lòng ở HTX Ngư nghiệp Quang Thịnh, Thanh Khê, máy bay Mỹ đánh bom vào lớp học, cô giáo Diên đã kéo 25 cháu vào hầm trú ẩn an toàn và nằm che cho các cháu trên miệng hầm. Phòng học bị sập, còn cô giáo bị thương. Bên cạnh đó, do có thành tích trong giáo dục nên cô giáo Diên được Sở Giáo dục tỉnh Quảng Bình báo cáo lên Trung ương. Chỉ ít ngày sau đó, cô giáo Diên được Phòng Giáo dục huyện Bố Trạch thông báo đến nhận Huy hiệu của Bác Hồ gửi tặng.
2 lần được gặp Bác Hồ
Rưng rưng xúc động, bà bảo không bao giờ quên một ngày cuối tháng 12/1966, bà được cấp trên cử ra Hà Nội dự Đại hội anh hùng, chiến sĩ thi đua chống Mỹ, cứu nước. Bà Diên kể lại: “Đoàn chúng tôi được Sở Y tế đưa ra Hà Nội bằng xe ô tô. Trong thời chiến, đoàn vừa đi vừa phải tránh bom nên chúng tôi di chuyển gần một tuần mới ra đến Hà Nội và đoàn được nghỉ ở nhà khách 37 Hùng Vương.
Lần đầu tôi được gặp Bác là ngày 30/12/1966 khi Bác Hồ đến dự khai mạc Đại hội. Người phát biểu và biểu dương thành tích trong chiến đấu, sản xuất, công tác và học tập của các đại biểu, nhất là các đại biểu nhỏ tuổi, khuyết tật. Đồng thời, Người cũng nhắc nhở các anh hùng, chiến sĩ thi đua không được tự mãn mà phải không ngừng rèn luyện để ngày càng tiến bộ.
Giờ nghỉ giải lao, Bác xuống hội trường nói chuyện với đại biểu về dự Đại hội có bà Nguyễn Thị Suốt, Lê Thị Phấn, Đặng Gia Tất, tôi cùng một số các đại biểu khác. Bức ảnh “Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện với một số đại biểu về dự Đại hội anh hùng, chiến sĩ thi đua chống Mỹ, cứu nước” được chụp trong khoảnh khắc đó”.
Niềm vui của bà Diên còn được nhân lên khi sau hội nghị, đoàn đại biểu phụ nữ y tế Quảng Bình vinh dự được gặp Bác Hồ lần thứ 2 tại Phủ Chủ tịch. Lần này, bà Diên được Bác ân cần dặn dò anh chị em khi về Quảng Bình phải cố gắng phục vụ nhân dân, phục vụ người bệnh tốt hơn nữa để góp phần đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Trước khi ra về, mỗi thành viên trong đoàn được Bác tặng cho mỗi người 1 chiếc Huy hiệu của Người. Bức ảnh chụp cùng Hồ Chủ tịch và chiếc huy hiệu Bác tặng đã được bà trân trọng, luôn mang theo mình.
Truyền kỷ vật cho con
Điều vinh dự bà Diên luôn muốn chia sẻ với mọi người, đó là trong lần được ra Hà Nội gặp Bác Hồ, bà không đi một mình và còn đem theo cô con gái thứ 2 là Nguyễn Thị Tố Uyên, lúc đó mới được 6 tháng tuổi. Dù không được vào gặp Bác nhưng cô bé Tố Uyên cũng được Người hỏi thăm và gửi tặng kẹo.
Năm 1983, trước khi cô con gái Nguyễn Thị Tố Uyên sang học tập tại Hungari, bà mẹ Quảng Bình đã tặng cho con bức ảnh để đem theo trong hành trang của mình. Đặc biệt, ở mặt sau bức ảnh, bà nắn nót viết có dòng chữ: “Mạ cho con tấm ảnh kỷ niệm khi bế con ra Hà Nội gặp Bác Hồ, tháng 10 năm 1966”.
Bà Diên chia sẻ: Những dòng chữ này được tính theo lịch âm. Tặng bức ảnh cho con, với lời nhắn nhủ tặng con trước lúc lên đường, bà hy vọng đây sẽ là nguồn động lực giúp con cố gắng trong học tập. Bởi trong bức hình mẹ được chụp với Bác Hồ năm xưa có gắn với tuổi thơ của con những ngày ở Hà Nội, dù khó khăn con nhất định vượt qua.
Cùng với thời gian, các con của bà Trương Thị Diên đã trưởng thành và luôn trân trọng những kỷ vật của mẹ.