Nữ chiến sĩ lái xe tăng đầu tiên trong lịch sử Liên Xô

Quyết ra trận

Mariya Vasilyevna sinh ngày 16/8/1905 tại một ngôi làng nhỏ ở Crimea. Năm 1925, cô lập gia đình với Ilya Ryadenko, một học viên trường quân sự. Hai vợ chồng nhất trí đổi họ thành Oktyabrskaya (Tháng Mười) - Tên gọi của cuộc cách mạng vĩ đại năm 1917. Mariya theo chồng đi phục vụ quân đội ở nhiều thành phố khác nhau. Khi chiến tranh nổ ra, tháng 6/1941, hai vợ chồng cô ở Kishinev, thủ đô nước Cộng hòa Moldavia. Chồng cô khi đó phục vụ trong trung đoàn pháo binh 134.

Chiến tranh khốc liệt, Mariya cùng đoàn gia binh sơ tán đến Tomsk. Đến tháng 8/1941, cô nhận tin dữ: Người chồng của mình đã hy sinh trong một trận đánh. Mariya liền đến Ủy ban quân sự xin gia nhập quân đội để chiến đấu trả thù cho chồng. Tuy nhiên, do sức khỏe không tốt nên cô đến đâu cũng bị từ chối. Thêm nữa, lúc này cô đã 36 tuổi, hơi cứng tuổi để gia nhập quân đội. Mariya quyết tâm bán toàn bộ tài sản để mua một chiếc xe tăng tặng lực lượng Hồng Quân. Cô đánh một bức điện gửi Tổng tư lệnh Iosif Vissarionovich Stalin:

"Ông Iosif Vissarinovich Stalin kính mến!

Trong trận chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, chồng tôi, Chính ủy trung đoàn Ilya Oktyabrskaya, đã hy sinh. Để trả thù cho chồng tôi, cho nhân dân Xô viết đã bị quân phát xít sát hại, tôi đã chuyển đến Ngân hàng Trung ương số tiền cá nhân 50.000 để mua một chiếc xe tăng.

Chiếc xe tăng tôi yêu cầu đặt tên là "Nữ đồng chí chiến đấu" và yêu cầu đồng chí cho tôi ra mặt trận. Tôi có bằng lái xe, biết sử dụng súng máy khá tốt, có bằng chứng nhận xạ thủ xuất sắc.

Xin gửi tới đồng chí lời chào nồng thắm, chúc đồng chí mạnh khỏe, sống lâu vì vinh quang của Tổ quốc chúng ta, trước sự sợ hãi của quân thù!

Mariya Oktyabrskaya".

Ít lâu sau, cô nhận được trả lời từ chính ông Stalin: "Gửi đồng chí Mariya Oktyabrskaya! Cảm ơn đồng chí vì đã quan tâm đến sức mạnh của lực lượng tăng thiết giáp của Hồng quân. Yêu cầu của đồng chí sẽ được thực hiện. Hãy đón nhận lời chào của tôi! Iosif Stalin".

Tiền tuyến ở mặt trận Đông Âu là một mớ hỗn độn, nhất là với quân Liên Xô lúc đó, khi mà ông Stalin đã ra chỉ thị phải chiến thắng quân phát xít bằng mọi giá. Kế hoạch của ông lúc bấy giờ là các lực lượng cần phải chiến đấu mãnh liệt hơn, dũng cảm hơn. Lãnh đạo quân đội Nga nhận ra câu chuyện của Mariya Oktybrskaya có tiềm năng khích lệ tinh thần chiến đầu của binh sĩ và chấp thuận yêu cầu của bà. Tháng 10/1943, sau khi hoàn tất khóa huấn luyện kéo dài 5 tháng, Mariya trở thành nữ binh sĩ lái xe tăng đầu tiên trong lịch sử Liên Xô, còn chiếc T-34 được cô đặt tên là "Nữ đồng chí chiến đấu". Trong hơn 800.000 nữ binh sĩ Liên Xô tham gia Thế chiến thứ hai, có khoảng vài chục người đáp ứng được nhiệm vụ làm lính xe tăng vì đây là công việc có nhiều định kiến giới.

Khiến phát xít Đức khiếp sợ

Hầu hết những người chiến đấu cùng Mariya lúc bấy giờ chỉ nghĩ rằng cô là một "sản phẩm mang tính biểu tượng". Tuy nhiên, sự hoài nghi của họ đã nhanh chóng tan biến khi Mariya lái xe tăng thẳng vào chiến trường và cũng là chiếc xe tăng đầu tiên phá vỡ được hàng ngũ của Đức. Tiếp đó, bà phá hủy thêm vài lô cốt súng máy và điểm tập kết pháo binh của địch. Cũng không lâu để người Đức nhận ra chiếc xe tăng đó là một mối lo ngại thực sự. Họ ngay lập tức tập trung hỏa lực nhằm vô hiệu hóa nó.

Trong trận chiến ở Novoe Selo, sau khi tiêu diệt được 50 tên sĩ quan và lính Đức, chiếc xe tăng "Nữ đồng chí chiến đấu" đã bị trúng đạn. Kíp chiến đấu đã dùng các vũ khí khác cầm cự được 2 ngày. Trong trận này, Mariya đã bị thương nhẹ. Sau khi hồi phục, cô lại trở lại mặt trận.

Tháng 1/1944, ở Vitebsk, trong một trận đánh khốc liệt gần ga Krnka, chiếc T-34 của Mariya đã tiêu diệt 2 ổ súng máy và hơn 20 tên phát xít. Một phát đạn của quân địch bắn trúng vào xích. Cô nhảy ra khỏi xe và bắt đầu nối lại xích trong lúc những người còn lại trong kíp lái yểm trợ bằng hỏa lực. Vài ngày sau, Maria tiếp tục chiến đấu.

Ngày 17/1/1944, Mariya tham gia vào một nhiệm vụ tương tự. Một lần nữa, chiếc xe của bà xông thẳng vào chiến trường, đè bẹp chiến hào địch và thổi bay mọi thứ. Khi xe tăng của bà bị bắn, như thường lệ, bà rời xe và bắt đầu sửa nó. Khi việc sửa chữa sắp xong thì bà bị một mảnh đạn pháo văng vào đầu.

Người phụ nữ dũng cảm này đã được chuyển về Quân y viện Smolensk. Vết thương quá nặng, bán cầu não bị tổn thương trầm trọng. Sự sống của Mariya như ngàn cân treo sợi tóc. Khi hay tin Mariya bị thương nặng, các đồng đội của cô đều vô cùng đau xót. Mariya không có con nhưng người nữ chiến sĩ Hồng quân 39 tuổi này đã có những người lính trẻ nhận làm mẹ. Họ viết thư động viên cô dù biết rằng cô không thể đọc những dòng chữ đó. Một bức thư viết:

"Xin chào mẹ Maria của chúng con. Chúng con chúc mẹ nhanh chóng hồi phục. Chúng con luôn tin rằng chiếc "Nữ đồng chí chiến đấu" của chúng ta sẽ tiến đến được Berlin. Vì mẹ, chúng con sẽ trả thù quân địch một cách quyết liệt nhất. Sau 1 tiếng nữa, chúng con sẽ vào trận. Tất cả chúng con ôm mẹ. Chiếc "Nữ đồng chí chiến đấu" cũng gửi lời thăm mẹ".

Ngày 15/3/1944, Maria Oktyabrskaya trút hơi thở cuối cùng. Ngày 2/8/1944, Sắc lệnh của Đoàn chủ tịch Xô viết tối cao Liên Xô đã truy tặng Mariya danh hiệu "Anh hùng của Liên bang Xô Viết" vì lòng dũng cảm và chủ nghĩa anh hùng trong các trận chiến đấu. Tượng đài nữ anh hùng Liên Xô Mariya Oktyabrskaya đã được dựng lên năm 1962.

Chiếc xe tăng "Nữ đồng chí chiến đấu" cũng đã bị phá hủy trong một trận chiến đấu. Tuy nhiên, các lính xe tăng Liên Xô đã viết dòng chữ oai hùng này lên một chiếc tăng chiến đấu khác. Sau trận chiến giải phóng Minsk, chiếc xe tăng này bị bắn cháy. Chiếc khác lại được viết lên dòng chữ "Nữ đồng chí chiến đấu". Cứ thế, chiếc cuối cùng có dòng chữ này đã tiến vào Berlin, sào huyệt cuối cùng của quân phát xít.