Nữ Giám đốc biến cây thuốc bản địa truyền thống thành cơ hội kinh doanh

Giống như bao phụ nữ dân tộc Dao Đỏ khác ở Tả Phìn, một xã gần điểm nóng du lịch Sa Pa của tỉnh Lào Cai, chị Tẩn Tả Mẩy chỉ đi học hết cấp tiểu học. Tuổi thơ của chị gắn bó với những bài thuốc tắm lá truyền thống của người Dao được truyền lại qua nhiều thế hệ trong gia đình chị. Vậy nhưng, cuộc sống nghèo khó nơi vùng cao, nhất là đối với những người phụ nữ dân tộc thiểu số đã đưa đẩy chị làm nhiều nghề để kiếm sống như bán hàng rong và làm hướng dẫn viên du lịch tại thị trấn Sa Pa.

Cơ duyên đến với chị khi chị được mời làm nhân viên pha chế thuốc tắm và nước tắm tại một công ty kinh doanh dịch vụ nước tắm người Dao. Chị bắt đầu cảm thấy có thể lập nghiệp với nghề đã gắn bó với chị từ khi sinh ra và giúp đỡ những phụ nữ trong bản có hoàn cảnh khó khăn giống như chị.

Lập nghiệp từ cây thuốc bản địa

Chị quyết tâm thành lập Hợp tác xã Cộng đồng Dao đỏ, bước đầu với sự tham gia của 7 chị em phụ nữ Tả Phìn để cung cấp dịch vụ tắm lá thuốc và phát triển sản phẩm thuốc tắm dựa trên các bài thuốc gia truyền và các cây thuốc quý của người Dao Đỏ. 

Bước khởi đầu không thuận lợi như chị mong đợi. Khi đi đăng ký kinh doanh, chị gặp khó khăn do chính quyền nghi ngờ khả năng điều hành mô hình kinh doanh của một phụ nữ, nhất là phụ nữ dân tộc thiểu số lại mới chỉ hoàn thành cấp tiểu học như chị. Ngay trong buổi làm việc với chính quyền, chị đã nỗ lực đọc hết một bài báo để chứng minh khả năng chị sẽ làm được. Nhờ đó thủ tục đăng kí được hoàn tất. Hợp tác xã Cộng đồng Dao Đỏ đã ra đời dưới sự dẫn dắt của chị.

Thời gian đầu nhờ các mối quan hệ với hướng dẫn viên du lịch ở Sa Pa, chị có lượng khách khá ổn định. Thu nhập của xã viên bắt đầu tăng và đến nay số xã viên đã tăng lên 120 thành viên. Tuy nhiên, để duy trì và gia tăng thu nhập cho chị em xã viên, chị luôn trăn trở làm sao để mở rộng quy mô và cơ sở vật chất cũng như cải thiện dịch vụ để thu hút thêm du khách.

Nhờ sự hỗ trợ của GREAT, dự án "Thúc đẩy Bình đẳng giới thông qua Nâng cao Hiệu quả Kinh tế Sản xuất Nông nghiệp và Phát triển Du lịch tại hai tỉnh Lào Cai và Sơn La", Hợp tác xã Cộng đồng Dao đỏ tích cực kết nối với Vườn Quốc gia Hoàng Liên để mở rộng vùng nguyên liệu, đồng thời phát triển một trung tâm sản xuất giống cây dược liệu với diện tích 4ha.

Góp phần phát triển du lịch địa phương

Các kiến thức và kinh nghiệm gia truyền về cây thuốc và thuốc tắm người Dao được chị nhiệt tình chia sẻ thông qua các hoạt động đào tạo và nâng cao kĩ năng. Thấu hiểu và đồng cảm với chị em phụ nữ dân tộc thiểu số phải chịu nhiều thiệt thòi, chị thường xuyên tổ chức các buổi chia sẻ về bình đẳng giới tới các hộ gia đình với mong muốn cải thiện vị thế của phụ nữ trong gia đình và cộng đồng và giúp họ có thêm sự tự tin.

Thông qua mở rộng diện tích vùng trồng cây thuốc tắm và danh mục hàng hóa, chị Tẩn Tả Mẩy đã hỗ trợ chị em phụ nữ tiếp cận đầu vào sản xuất, nâng cấp cơ sở vật chất để nâng cao chất lượng dịch vụ cũng như quảng bá các sản phẩm mới. Dự án sẽ giúp tăng thu nhập cho 165 phụ nữ và tạo 70 công ăn việc làm.

Nữ giám đốc người dân tộc Dao Đỏ chia sẻ: "Thấy chị em phụ nữ vất vả quá, sáng đi làm nương, tối về làm việc nhà, phục vụ chồng con mà không có tiếng nói gì, chị thương lắm. Tôi muốn phát triển những giá trị truyền thống của Sa Pa, không chỉ để tăng thu nhập cho bản thân mà còn giúp đỡ các chị em trong xã và để góp phần phát triển du lịch của địa phương mình".