Đó là tâm sự của những người đã được đặc xá nhưng vẫn thường liên lạc với Thượng uý Trần Thị Thu Hà, cán bộ “có tiếng” được nhiều thiện cảm và sự nể trọng của các phạm nhân nữ trại giam Gia Trung (tỉnh Gia Lai).
Trong số hơn 30 phạm nhân nữ đang chấp hành án tại phân trại số 2 này, Thượng uý Trần Thị Thu Hà đều phải nghiên cứu kỹ hồ sơ của từng phạm nhân, theo dõi từng đặc điểm, tâm lý, hoàn cảnh của mỗi phạm nhân, để tâm sự, nhắc nhở họ đúng lúc, kịp thời.
“Quản giáo các phạm nhân nữ khá phức tạp, với đủ các loại án, loại tội. Mỗi phạm nhân có hoàn cảnh, diễn biến tâm lý khác nhau, người thì ngang ngạnh, lì lợm, bất cần, người thì yếu mềm, dễ sinh tâm lý chản nản. Họ đều có điểm mạnh, điểm yếu. Nếu mình biết “kích” đúng vào điểm mạnh của họ, sẽ tạo đà cho họ phấn đấu, cải tạo tốt hơn” - Thượng uý Hà chia sẻ.
“Quản giáo các phạm nhân nữ khá phức tạp, với đủ các loại án, loại tội. Mỗi phạm nhân có hoàn cảnh, diễn biến tâm lý khác nhau, người thì ngang ngạnh, lì lợm, bất cần, người thì yếu mềm, dễ sinh tâm lý chản nản. Họ đều có điểm mạnh, điểm yếu. Nếu mình biết “kích” đúng vào điểm mạnh của họ, sẽ tạo đà cho họ phấn đấu, cải tạo tốt hơn” - Thượng uý Hà chia sẻ.
Quản giáo, Thượng uý Trần Thị Thu Hà cùng các phạm nhân tại Phân trại số 2
Cho đến giờ, quản giáo Trần Thị Thu Hà vẫn nhớ rõ trường hợp của phạm nhân Đinh Thị Lợi (Thái Nguyên). Đinh Thị Lợi vào trại năm 2011 khi đã có 1 tiền án 5 năm.
Điều đáng chú ý là Lợi vừa hết thời gian chấp hành án ở trại giam tỉnh Thái Nguyên, chỉ 1 thời gian ngắn đã bị bắt trở lại, cũng với tội danh cũ, buôn bán ma tuý, với mức án lần thứ hai là 8 năm.
Khi vào trại giam Gia Trung này, Lợi khóc rất nhiều, bỏ ăn, nhiều lần đập đầu vào tường đòi chết. Thượng uý Hà phải luôn theo sát từng hành động của Lợi. Tìm hiểu hoàn cảnh của phạm nhân Lợi, Hà biết, Lợi có chồng và 1 con gái.
Khi vừa hết án ở trại Thái Nguyên, về với đời thường được hơn 1 tháng thì chồng Lợi bị tai nạn qua đời. Khi đó Lợi chưa có việc làm, 2 mẹ con Lợi chỉ biết ôm nhau khóc. Thấy Lợi chán đời, bế tắc, nên kẻ xấu đã lôi kéo Lợi trở lại con đường cũ.
Đã nằm trong danh sách “đen” của công an địa phương nên chỉ 1 lần tiếp tay cho việc buôn bán ma tuý, Lợi đã bị bắt. Đúng lúc đó, Lợi được tin con gái tử vong vì tai nạn giao thông. Sự việc này khiến Lợi gục ngã hẳn.
Thượng úy Hà đã thường xuyên khuyên nhủ phạm nhân Lợi: “Từ bỏ cuộc sống thì dễ nhưng chị phải sống, phải gắng cải tạo tốt, sớm trở về còn thắp nén hương, chăm sóc phần mộ cho chồng con yên tâm nơi chín suối. Hơn nữa, chị phải trở thành người tốt, có ích cho xã hội thì chồng con chị, dù không ở bên chị vẫn thấy yên lòng”.
Mưa dầm thấm lâu, hiện phạm nhân Lợi đã yên tâm cải tạo tại Phân trại số 2.
Nữ thượng úy sinh năm 1983 này là con lớn trong gia đình có 4 chị em. Quê ở Hà Nam nhưng bố cô vào công tác ở Trại giam Gia Trung từ năm 1978 và đưa cả nhà vào Tây Nguyên sinh sống.
Từ khi lên 10 tuổi, Thu Hà đã được bố kể về nhiều mảnh đời ở trại giam, về những giọt nước mắt ân hận cũng như mong ước được trở về với cuộc sống đời thường. Những câu chuyện, ánh mắt cương nghị, bộ trang phục lúc nào cũng nghiêm ngắn của bố đã gieo vào Hà ước mơ trở thành chiến sỹ công an.
Cô thi đỗ trường Cảnh sát nhân dân 2 (TP.HCM), chuyên ngành Quản lý hành chính. Ra trường, thay vì chọn nghề theo chuyên môn được học, Hà xin về trại giam, được lãnh đạo đơn vị phân công làm quản giáo.
Thấy con gái tiếp nối nghề của mình, bố cô dặn dò: “Cái cao quý nhất trong nghề này là gieo mầm thiện vào lòng những người từng phạm lỗi lầm, giúp họ nhận ra cái đúng”. Trong gia đình, ngoài Thu Hà còn có em gái kế tiếp Hà hiện cũng là cán bộ trại giam ở Hà Tĩnh.
Thấy con gái tiếp nối nghề của mình, bố cô dặn dò: “Cái cao quý nhất trong nghề này là gieo mầm thiện vào lòng những người từng phạm lỗi lầm, giúp họ nhận ra cái đúng”. Trong gia đình, ngoài Thu Hà còn có em gái kế tiếp Hà hiện cũng là cán bộ trại giam ở Hà Tĩnh.
Vợ chồng quản giáo Trần Thị Thu Hà hạnh phúc bên 2 con gái
Hiện tuy hai vợ chồng Thượng úy Thu Hà cùng công tác ở một đơn vị nhưng họ vẫn mỗi người một xe máy để chủ động trong công việc. Hai vợ chồng chị hiện sống ở căn nhà nhỏ cách đơn vị 15 km.
Ngày nào Thượng úy Thu Hà cũng đi làm từ 5h20 sáng, về nhà khi trời đã nhá nhem tối, có hôm có nhiệm vụ đột xuất cô về nhà khi tối muộn. Vợ chồng Hà có 2 con gái còn nhỏ, đứa lớn gần 4 tuổi, đứa nhỏ hơn 2 tuổi, đều gửi mẫu giáo và nhờ ông bà ngoại đón đưa giúp.