Maya Angelou là nhà thơ, nhà văn, người viết tiểu sử, nhà sử học, giảng sư, nhà báo, nhà làm phim, ca sĩ, nữ diễn viên, nhà hoạt động nhân quyền hăng say trong suốt cuộc đời mình. Những vần thơ và những bài giảng của Maya Angelou đã trở thành những cuốn sách bán chạy nhất nước Mỹ, bà trở thành diễn giả yêu thích được mời tới của các trường Đại học hàng đầu, tác phẩm của Angelou được giảng dạy trong giáo trình của trường học khắp nước Mỹ. Maya Angelou đã nhận được hầu hết những giải thưởng danh giá nhất trong ngành xuất bản và văn chương cùng khoảng 30 bằng tiến sĩ danh dự của các trường đại học Mỹ. Ảnh hưởng của Maya Angelou lớn đến mức bà được mời diễn thuyết tại Lễ nhậm chức của không ít những tổng thổng đương thời của nước Mỹ trong đó có Bill Cliton và Barack Obama.
Maya Angelou đã nhận được hàng chục giải thưởng và hơn 30 bằng tiến sĩ danh dự
- Điều bạn để lại
“Tôi học được rằng, mọi người thường quên những gì bạn nói, sẽ quên những gì bạn làm nhưng sẽ không bao giờ quên điều mà bạn khiến họ cảm thấy”
Sinh ra trong một gia đình cha là gác cổng, mẹ là đầu bếp, cô bé Maya đã sớm cảm nhận sự bất hạnh khi năm lên 7 tuổi, cha mẹ cô bé ly hôn trong “một cuộc hôn nhân thảm họa” đã dằn vặt tất cả mọi thành viên trong gia đình. Năm 11 tuổi, cú sốc lớn tiếp theo trong cuộc đời cô bé da đen Maya khi bị người đàn ông là bạn trai của mẹ cưỡng bức. Maya không chịu được cú sốc nên đã nói chuyện với anh trai mình. Anh trai cùng chú của Maya đã cố gắng đưa kẻ phạm tội vào tù nhưng hắn lại được thả chỉ sau 4 ngày tạm giữ. Nhưng ngay sau khi được tự do, hắn đã bị ám sát và nhiều người tin rằng đó là do chú của Maya Angelou. Cái chết của người đàn ông đó đã làm cô bé Maya hoảng loạn “Khi ấy tôi nghĩ, tôi đã giết chết người đàn ông đó bởi những lời nói của mình. Tôi không bao giờ muốn mình nói trở lại nữa, bởi vì lời nói của tôi có thể giết chết người khác”. Kể từ đó cho đến 5 năm sau, Maya hoàn toàn câm lặng trong sự hối tiếc và nỗi đau của riêng mình. Nhưng 5 năm câm lặng đó lại trở thành giai đoạn quan trọng nhất trong sự phát triển của Maya Angelou. Sự im lặng trong nỗi đau của chính mình đã giúp Maya phát triển trí nhớ cùng khả năng ngôn ngữ đặc biệt khi cô bắt đầu tình yêu dành cho sách, văn học. Hơn thế, sự im lặng đã giúp Maya Angelou lắng nghe và quan sát thế giới xung quanh mình qua những cảm nhận của bản thân một cách tinh tế. Và từ đó, Maya Angelou với những vần thơ và khả năng ngôn ngữ đặc biệt của mình đã dành cuộc đời mình để hàn gắn những vết thương trong tâm hồn mỗi người “Tôi học được rằng sống khác với “thực hiện một cuộc sống ý nghĩa”. Và rằng, đôi khi cuộc sống sẽ mang lại cho bạn cơ hội thứ hai, rằng bạn không nên đi qua cuộc sống với đôi găng tay rộng đủ để nắm tất cả mọi thứ, bạn cần cho đi cái gì đó. Và ngay cả khi tôi đau đớn nhất, tôi luôn biết tôi không phải là người duy nhất chịu đựng những đau đớn này. Tôi học được rằng bạn cần có ai đó gần gũi, có ai đó để chạm vào. Mọi người đều cần cái ôm âu yếm và những cử chỉ thân thiện”.
- Cuộc sống không đáng để phàn nàn
“Nếu bạn không thích điều gì đó, cố gắng thay đổi nó. Nếu không thể thay đổi nó, thay đổi thái độ của bạn. Đừng phàn nàn”
Không chỉ chịu đựng những bất hạnh từ tuổi thơ, suốt quãng đời sau đó của Maya Angelou được khắc họa qua cuốn tự truyện của bà đã trở thành điển hình cho cuộc sống khổ đau bất hạnh của người phụ nữ da đen nghèo khổ. Khi mới 16 tuổi, Maya mang thai lần đầu và sau đó làm đủ các nghề khác nhau kể cả làm vũ nữ, gái điếm cho đến đánh máy thuê, thư ký, nhân viên bán vé rạp hát, hầu bàn… để kiếm tiền nuôi con. Nhưng từ bóng tối của cuộc đời mình, Maya Angelou lại mang đến cảm hứng về tình yêu cuộc sống bất diệt, về lòng khoan dung và nhân hậu với con người và cuộc đời. “Tôi đã học được rằng, không vấn đề gì nếu như mọi việc tồi tệ ngày hôm nay bởi cuộc sống vẫn tiếp diễn và sẽ tốt hơn vào ngày mai. Và rằng cuộc sống luôn yêu những người biết yêu nó. Tôi không thể thay đổi những gì xảy ra với mình nhưng tôi từ chối quỵ ngã. Tôi cũng không cay đắng nhìn cuộc đời. Bởi sự cay đắng giống như một căn bệnh ung thư, nó ăn mòn chúng ta từ bên trong. Sự tức giận giống như một ngọn lửa. Nó thiêu đốt tất cả. Bởi vậy, tôi hi vọng cho điều tốt đẹp nhất, chuẩn bị cho những gì tồi tệ nhất và không ngạc nhiên với bất cứ điều gì xảy ra giữa hai điều đó. Bạn phải can đảm để có thể tin tưởng và yêu thương nhiều hơn cuộc sống của chính mình. Bạn cần can đảm để trở thành cầu vồng từ những đám mây và cơn mưa do người khác mang tới”.
Maya Angelou thời còn trẻ
- Và khởi đầu cho tất cả là tình yêu chính bản thân mình
“Tôi không bao giờ tin lời yêu từ những người không yêu chính bản thân mình. Có một câu danh ngôn của châu Phi rằng: Hãy cẩn thận khi một người đang ở trần đưa cho bạn chiếc áo của họ”
Nói về những nghiệt ngã của cuộc đời và thành công của chính mình, Maya Angelou luôn khẳng định, điều khiến bà vượt qua tất cả là tình yêu với chính bản thân mình. “Nếu tôi không đối xử tốt và tử tế với chính mình, làm sao tôi có thể mong đợi bất cứ ai cho tôi điều đó? Lý do để tôi luôn tiếp tục, ngay cả khi một ngày tồi tệ khiến tôi muốn quỵ ngã là bởi vì tôi muốn làm những điều tốt nhất cho bản thân mình. Như những gì tôi đã học được từ nhiều năm trước là hãy tha thứ cho bản thân. Rất quan trọng để mỗi người biết tha thứ cho bản thân mình, bởi vì khi bạn sống cuộc đời của bạn, bạn sẽ mắc sai lầm, điều đó là không thể tránh khỏi. Bạn nói với người mà bạn đã làm tổn thương rằng “Tôi xin lỗi” và sau đó bạn nói với chính mình. Bạn có thể nhận được sự tha thứ từ người khác nhưng cuối cùng sự tha thứ thực sự khiến bạn thanh thản lại xuất phát từ bên trong bạn”.