Phân loại ngộ độc thực phẩm theo nguyên nhân gây bệnh

Ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tìm hiểu các loại ngộ độc thực phẩm thường gặp giúp chúng ta hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu để phòng tránh và điều trị hiệu quả. Vậy ngộ độc thực phẩm là gì? Có mấy loại ngộ độc thực phẩm thường gặp? Cùng tìm hiểu cách phân loại ngộ độc thực phẩm dưới đây.

Ngộ độc thực phẩm còn được gọi là trúng thực. Đây là tình trạng gây ra do ăn, uống phải thực phẩm bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc hoặc đã bị biến chất trong quá trình bảo quản, chế biến.

Ngộ độc thực phẩm gây nguy hại cho sức khỏe con người. Thậm chí trong trường hợp ngộ độc nặng có thể dẫn đến tử vong hoặc gây ra các bệnh nguy hiểm như ung thư, suy thận...

Khi bị ngộ độc thực phẩm người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như: Đau bụng quằn quại, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, sốt, đau đầu, choáng váng...

Trường hợp bị ngộ độc nặng, người bệnh có thể tiêu chảy ra máu, mất nước, thở nhanh, mắt trũng, trụy tim mạch, sốc nhiễm vi khuẩn...Để phòng tránh chúng ta cần hiểu rõ các loại ngộ độc thực phẩm cũng như dấu hiệu đặc trưng của chúng. Dưới đây là phân loại ngộ độc thực phẩm theo từng nguyên nhân cụ thể.

Phân loại ngộ độc thực phẩm bao gồm: Ngộ độc thực phẩm do virus. Ngộ độc thực phẩm do nhiễm trùng. Ngộ độc thực phẩm do nấm mốc. Ngộ độc thực phẩm do hóa chất và kim loại nặng. Ngộ độc thực phẩm được phân loại theo nguyên nhân như sau:

1. Ngộ độc thực phẩm do nhiễm khuẩn

Đây là một trong các loại ngộ độc thực phẩm phổ biến nhất hiện nay. Thực phẩm nhiễm vi khuẩn thường do 4 nguồn chủ yếu đó là:

- Môi trường ô nhiễm, nước, đất, dụng cụ, vật dụng...không đảm bảo vệ sinh trong nuôi, trồng động, thực vật.

- Thiếu vệ sinh trong quá trình chế biến, tiếp xúc với thực phẩm. Thức ăn không được nấu chín kỹ. Đồ ăn sống hoặc tái.

- Quá trình bảo quản thực phẩm không đảm bảo vệ sinh. Không che đậy khiến côn trùng tiếp xúc với thức ăn mang theo vi khuẩn gây bệnh.

- Bản thân gia súc, gia cầm bị nhiễm khuẩn trước khi giết mổ. Thịt của chúng mang theo vi trùng gây bệnh hoặc do nhiễm khuẩn trong quá trình vận chuyển.

Một số vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm thường thấy là Salmonella, tụ cầu vàng, Clostridium botulium, Escherichia coli...

- Ngộ độc thực phẩm do Salmonella thường xảy ra trong giai đoạn ngắn. Biểu hiện của ngộ độc là buồn nôn, nhức đầu, choáng váng, sốt, tiêu chảy nhiều lần, phân nhiều nước, đôi khi có máu...Loại vi khuẩn này thường có trong thịt gia súc, gia cầm mắc bệnh, trứng, cá nuôi trong nguồn nước bị ô nhiễm.

- Khuẩn tụ cầu vàng cũng là nguyên nhân chủ yếu gây ngộ độc thực phẩm. Triệu chứng khi bị ngộ độc là chóng mặt, buồn nôn, nôn dữ dội, đau quặn bụng, tiêu chảy, mạch nhanh, có thể bị sốt nhẹ...Vi khuẩn tụ cầu vàng có trong sữa, thịt gia cầm nấu chưa kỹ, người bị nhiễm trùng mũi, họng, tay và ngoài da...

- Ngộ độc thực phẩm do clostridium botulium. Đây là một trong các loại ngộ độc cấp tính rất nặng có thể phá hủy hệ thần kinh trung ương, hành tủy dẫn đến tử vong.

Triệu chứng chính của ngộ độc là giảm trương lực cơ, liệt mắt, vòm hòng, lưỡi, hầu, liệt dạ dày, gây táo bón, trướng bụng. Người bị ngộ độc còn bị khó thở, giảm tiết dịch, khó tiểu tiện. Đôi khi có hiện tượng phân ly mạch và nhiệt độ bình thường. Thực phẩm gây ngộ độc thường là thịt, cá có dấu hiệu ôi thiu, bị ươn. Đồ hộp bị ô nhiễm trong quá trình chế biến.

Tìm hiểu thêm, Làm thế nào để lưu trữ thực phẩm ủ, muối, đóng hộp kín tại nhà an toàn và tránh ngộ độc botulism?

2. Ngộ độc thực phẩm do virus

Khi phân loại ngộ độc thực phẩm, chúng ta không thể bỏ qua các loại virus gây bệnh. Một trong những virus gây ngộ độc thực phẩm là HVA virus và Norwalk. Virus HAV là nguyên nhân gây bệnh viêm gan A và thường có ở các loài nhuyễn thể rất khó làm sạch.

Thực phẩm trung gian truyền HAV gây ra ngộ độc thực phẩm thường là rau sống, thức ăn chế biến nguội, bánh mì kẹp, bánh bao và các loài nhuyễn thể như sò, ốc, hến, bạch tuộc,...sống ở nguồn nước bị ô nhiễm. Triệu chứng khi bị ngộ độc HAV và Norwalk thường là tiêu chảy, nôn mửa ở người lớn và trẻ em.

3. Ngộ độc thực phẩm do sán lá gan

Khi phân loại ngộ độc thực phẩm theo nguyên nhân gây bệnh thì sán lá gan là yếu tố không thể bỏ qua. Mầm bệnh gây ngộ độc thường là ấu trùng bên trong thịt và các loại cá như chép, mè, trắm, trôi, diếc…

Khi bị nhiễm độc, người bệnh không có triệu chứng rõ rệt. Trong trường hợp bị nhiễm trên 100 con sán người bệnh sẽ bị rối loạn hệ tiêu hoá, chán ăn, đi ngoài lỏng xen kẽ táo bón.

Ngoài ra người bệnh có thể bị mẩn ngứa, bạch hầu tăng, đau bụng, vàng da, gan to và cứng. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ xuất hiện dấu hiện viêm đường mật và xơ gan.

4. Ngộ độc thực phẩm do nấm mốc

Nấm mốc cũng là một trong những nguyên nhân được cân nhắc khi phân loại ngộ độc thực phẩm. Không chỉ gây ra ngộ độc cấp tính, thực phẩm bị nấm mốc còn là nguyên nhân gây ra các bệnh nguy hiểm như ung thư gan, suy thận, ung thư buồng trứng.

Một số thực phẩm dễ bị nhiễm độc tố vi nấm như bánh mì, mứt, bánh ngọt, các loại bánh từ gạo nếp. Các loại hạt bao gồm, gạo, ngô, đậu nành, đậu phộng, hướng dương,...Các loại bột dinh dưỡng từ ngũ cốc. Để phòng tránh ngộ độc thực phẩm do nấm mốc, tốt hơn hết nên vứt bỏ ngay khi có dấu hiệu hỏng.

5. Ngộ độc thực phẩm do hóa chất, kim loại nặng

Thuốc bảo vệ thực vật, chất bảo quản thực phẩm...là một trong những nguyên nhân gây ngộ độ. Trong quá trình phân loại ngộ độc thực phẩm thì đây là nguyên nhân không thể bỏ qua. Khi bị ngộ độc thực phẩm do hóa chất, người bệnh sẽ bị tổn thương hệ thần kinh.

Một số dấu hiệu thường thấy là nhức đầu, giảm trí nhớ, mất ngủ, ra mồ hôi, co thắt tim mạch, loạn nhịp tim, viêm đường hô hấp. Hủy hoại hệ tiêu hóa gây viêm dạ dày, gan, mật. Thiếu máu, giảm bạch cầu, xuất huyết... dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Bên cạnh thuốc bảo vệ thực vật thì các chất phụ gia ngoài danh mục cho phép cũng có thể gây ngộ độc. Chất bảo quản, bao bì, chất tẩy rửa,... cũng là nguyên nhân gây ngộ độc nếu bị nhiễm vào thực phẩm.

Kim loại nặng cũng là nguyên nhân gây ngộ độc nếu thực phẩm có nồng độ cao. Một số kim loại độc nguy hiểm như Arsenic, chì, thủy ngân, Sélenium gây ảnh hưởng đến thần kinh trung ương. Đồng thời chúng có thể gây chết người nếu nhiễm độc nặng. Các loại thực phẩm được nuôi trồng ở nguồn nước bẩn rất dễ nhiễm kim loại nặng gây ngộ độc.

Phân loại ngộ độc thực phẩm theo nguyên nhân gây bệnh giúp bạn có biện pháp phòng tránh và nhận biết dấu hiệu bệnh dễ dàng hơn. Hãy đảm bảo sức khỏe cho gia đình bằng cách thực hiện đúng các nguyên tắc đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Trong trường hợp bị ngộ độc hãy đến ngay bệnh viện để được thăm khám, xử lý kịp thời.