Phát hiện đầu mũi tên từ thời đại đồ đồng được làm từ vật liệu ngoài hành tinh

16:49 | 05/08/2023;
Phân tích gần đây đã tiết lộ rằng đầu mũi tên này được làm từ một thiên thạch rơi xuống Trái Đất cách đây 3.500 năm.

Việc sử dụng sắt thiên thạch để sản xuất những đồ vật như vậy trong thời kỳ tiền đồ sắt đã được ghi nhận ở Âu Á và Bắc Phi từ một số địa điểm ở những nơi như Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp, Syria, Iraq, Lebanon, Ai Cập, Iran, Nga và Trung Quốc.

Đồ tạo tác bằng sắt thiên thạch được tìm thấy từ Trung và Tây Âu là rất hiếm và cho đến nay, chỉ có 2 trường hợp được xác định.

Phát hiện đầu mũi tên từ thời đại đồ đồng được làm từ vật liệu ngoài hành tinh! - Ảnh 1.

Vào thời đồ đồng, một số bộ tộc lấy sắt từ những thiên thạch đâm xuống Trái Đất để chế tạo các vật dụng như vũ khí hay trang sức. Giới khảo cổ đặt tên từng thời kỳ lịch sử dựa vào vật liệu phổ biến con người sử dụng khi đó. Các nhà khảo cổ tìm thấy rất nhiều đồ tạo tác bằng đồng trong thời đồ đồng. Đến thời đồ sắt, con người chuyển sang dùng sắt cho các vật dụng kim loại.

Nghiên cứu này được dẫn đầu bởi Beda Hofmann, người đứng đầu và người phụ trách khoáng vật học và thiên thạch tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Bern, Thụy Sĩ. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng nhiều phương pháp tiên tiến khác nhau để xác định nguồn gốc và thành phần của đầu mũi tên.

Mặc dù có vẻ ngoài khiêm tốn, với bề mặt dường như được phủ một lớp rỉ sét, tuy nhiên đầu mũi tên này thực sự được làm từ vật liệu bên ngoài hành tinh của chúng ta. 

Chụp cắt lớp tia X và phép đo phổ gamma cho thấy sự hiện diện của đồng vị nhôm-26 bất thường (đây là chất không thường thấy trên Trái Đất), cùng với dấu vết của hợp kim sắt và niken, điều này cho thấy rằng thánh phần của nó rất giống với thành phần thiên thạch. Hơn nữa, quá trình phân tích đã tiết lộ các vết mài rõ ràng từ quá trình tạo hình, cũng như tàn dư của hắc ín được sử dụng để gắn đầu mũi tên vào trục của mũi tên.

Phát hiện đầu mũi tên từ thời đại đồ đồng được làm từ vật liệu ngoài hành tinh! - Ảnh 2.

Nặng 2,9 g và dài 39,3 mm, đầu mũi tên có nguồn gốc từ một ngôi nhà thời đại đồ đồng ở Mörigen, Thụy Sĩ, qua phân tích, các nhà khảo cổ biết được rằng nó không phải là đồ tạo tác thông thường. Mũi tên này được tạo ra từ một thiên thạch rơi xuống Trái Đất cách đây 3.500 năm

Ban đầu, các nhà nghiên cứu suy đoán rằng đầu mũi tên có nguồn gốc từ một địa điểm thiên thạch địa phương tên là Twannberg, có niên đại 170.000 năm. Tuy nhiên, mối liên hệ này sau đó đã được làm sáng tỏ thông qua phân tích tỉ mỉ nồng độ niken và germanium. Hofmann và nhóm của ông đã truy cập dữ liệu địa chất, và phát hiện ra rằng mũi tên này có liên quan địa điểm thiên thạch Kaalijarv ở Estonia, cách hơn 1.400 dặm (khoảng 22.530 km) so với nơi cổ vật ban đầu được khai quật.

Vật liệu để rèn đầu mũi tên có khả năng đã được coi là món hàng trao đổi giữa những cộng đồng cư dân khác nhau. Trên thực tế, đầu mũi tên thiên thạch này là một hiện vật cực kỳ hiếm; chỉ có 55 hiện vật tương tự được tìm thấy trên 22 địa điểm ở Âu Á và châu Phi.

Trong những năm qua, các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra những lưỡi dao hiến tế, tượng nhỏ và đồ trang sức được chế tác từ những mảnh sắt có nguồn gốc từ thiên thạch lao thẳng xuống Trái Đất. Một số đồ tạo tác bằng sắt này có trước thời kỳ đồ sắt khoảng 2.000 năm.

Có lẽ hiện vật đáng kinh ngạc nhất là con dao găm của vua Tutankhamun được rèn từ một thiên thạch rơi xuống bề mặt Trái Đất hơn 3.300 năm trước.

Phát hiện đầu mũi tên từ thời đại đồ đồng được làm từ vật liệu ngoài hành tinh! - Ảnh 3.

Vào năm 2016, các nhà nghiên cứu đã thực hiện một số các nghiên cứu và phát hiện ra rằng thanh sắt chế tạo con dao găm đến từ một thiên thạch sắt ngoài hành tinh. Và mới đây nhà nghiên cứu tại Viện công nghệ Chiba (Nhật Bản) tuyên bố rằng họ đã giải mã được bí ẩn. Theo kết quả nghiên cứu được công bố gần đây trên tạp chí Meteoritics & Planetary Sciences, các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích cấu tạo của con dao bằng cách sử dụng tia X để tìm hiểu chuôi dao. Họ phát hiện rằng chuôi vàng của con dao được chế tạo sử dụng vật liệu thạch cao vôi, vốn cũng không được người Ai Cập sử dụng trong thời gian đó.

Trong Thời đại đồ đồng, các thợ thủ công vẫn chưa nắm vững các kỹ năng và phát triển công nghệ luyện kim cần thiết để làm việc với điểm nóng chảy cao của quặng sắt (trên 1.500° C hoặc 2.700° F). Quặng sắt cũng rất khó khai thác. 

Trong khi đó, thiên thạch cung cấp một loại kim loại rất hiếm và có giá trị, đòi hỏi kiến thức luyện kim ít phức tạp hơn để hoạt động so với việc chiết xuất và tinh chế kim loại từ quặng.

Tất cả điều này đã thay đổi vào khoảng năm 1.200 trước Công nguyên, khi người dân ở Đông Địa Trung Hải và Cận Đông thử nghiệm các kỹ thuật sản xuất sắt. Đến năm 800 TCN, công nghệ luyện sắt ngày càng hoàn thiện. Độ bền, khả năng tiếp cận và tính linh hoạt vượt trội của sắt so với đồng dần dần khiến nó được sử dụng nhiều hơn trong các công cụ, vũ khí và đồ vật hàng ngày.

Thời đại đồ sắt đã mở ra một trong những cuộc cách mạng công nghệ vĩ đại nhất trong lịch sử. Nhưng trong khi quá trình luyện sắt khiến thiên thạch trở nên dư thừa trên thực tế, thì những vật thể vũ trụ này chưa bao giờ ngừng mê hoặc chúng ta.

Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn