Phong trào "Chống rác thải nhựa" gắn với các chương trình, đề án, dự án của Hội đem lại hiệu quả rõ rệt

5 năm qua, phong trào "Chống rác thải nhựa" đã được Hội LHPN các cấp tổ chức thực hiện trong toàn hệ thống Hội, cán bộ, hội viên, phụ nữ. Từ đó trở thành phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp trong các tầng lớp phụ nữ, nhằm chung tay thu gom, tái chế, giảm thiểu sử dụng rác thải nhựa dùng một lần, góp phần bảo vệ môi trường.

Thực hiện cam kết của Thủ tướng Chính phủ và phát động của Liên hợp quốc về "Giải quyết ô nhiễm nhựa và ni lông", tháng 10 năm 2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phát động phong trào "Chống rác thải nhựa" với sự tham gia của các Bộ, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức quốc tế và cam kết của các hiệp hội doanh nghiệp, các siêu thị, Trung tâm thương mại trong việc cắt giảm các sản phẩm nhựa, túi nylon sử dụng một lần. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020 về tăng cường quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa.

Là tổ chức đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp của phụ nữ, Hội LHPN Việt Nam xác định bảo vệ môi trường, chống rác thải nhựa là một trong những nhiệm vụ quan trọng. 5 năm qua, phong trào "Chống rác thải nhựa" đã được Hội LHPN các cấp tổ chức thực hiện trong toàn hệ thống Hội, cán bộ, hội viên, phụ nữ và trở thành phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp trong các tầng lớp phụ nữ, nhằm chung tay thu gom, tái chế, giảm thiểu sử dụng rác thải nhựa dùng một lần, góp phần bảo vệ môi trường.

Bà Nguyễn Thị Minh Hương - Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam cho biết, với nhiều cách làm sáng tạo, phong trào "Chống rác thải nhựa" đã được các cấp Hội chủ động triển khai gắn với việc thực hiện các chương trình, cuộc vận động, đề án, dự án của Hội, bước đầu đem lại hiệu quả rõ rệt; thiết thực cụ thể hoá Nghị quyết Đại hội đại biểu Phụ nữ toàn quốc lần thứ 12, 13 và thực hiện Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050. Các cấp Hội đã vận dụng sáng tạo chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương Hội LHPN Việt Nam vào điều kiện thực tế tại địa phương, đơn vị để chủ động xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả phong trào.

Công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, phòng chống rác thải nhựa được triển khai sâu rộng, góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm và thay đổi hành vi của hội viên, phụ nữ và cộng đồng giảm thiểu rác thải nhựa, đặc biệt là sản phẩm nhựa dùng một lần, hình thành thói quen hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần trong sinh hoạt hàng ngày, hình thành thói quen phân loại và xử lý rác, được các cấp ủy Đảng, chính quyền ghi nhận, đánh giá cao. 

Nhiều cách làm hay, mô hình sáng tạo được các cấp Hội tích cực triển khai như "Phụ nữ không sử dụng túi nylon"; "Phụ nữ nói không với túi nylon, sản phẩm nhựa dùng một lần"; "Biến rác thành tiền"; "Phân loại rác thải đầu nguồn"... đã khẳng định vai trò, trách nhiệm của phụ nữ, của tổ chức Hội góp phần giảm thiểu tình trạng ô nhiễm nhựa, từng bước cải thiện và nâng cao chất lượng môi trường sống. 

Các cấp Hội đã chủ động khai thác nguồn lực, nâng cao chất lượng hoạt động, thu hút hội viên, phụ nữ tích cực tham gia bảo vệ môi trường, chống rác thải nhựa; tạo được hiệu ứng lan tỏa trong cộng đồng, đồng thời hỗ trợ sinh kế và gây nguồn quỹ giúp nhiều hội viên, phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.

Có thể khẳng định rằng, với các hoạt động đa dạng, thiết thực, sáng tạo, cụ thể từ Trung ương đến địa phương, phong trào "Chống rác thải nhựa" đã góp phần tích cực cùng Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương thực hiện tốt nhiệm vụ kinh tế - xã hội; góp phần giảm thiểu những vấn đề môi trường nổi cộm ở địa phương; hỗ trợ các tầng lớp phụ nữ cả nước trong thực hiện tốt hơn quyền và lợi ích của mình, phát huy tốt vai trò của người phụ nữ trong tham gia vào các lĩnh vực của đời sống xã hội, hướng tới các mục tiêu vì sự tiến bộ của phụ nữ.

"Ngoài những kết quả đạt được, trong quá trình tổ chức thực hiện phong trào cũng gặp một số khó khăn, hạn chế như: Nhận thức của một bộ phận hội viên, phụ nữ và người dân về tác hại của sản phẩm nhựa dùng một lần chưa thật sự đầy đủ; thói quen sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, nhất là túi nylon, chai nhựa vẫn còn phổ biến. Việc phân loại rác tại nguồn, tái chế sử dụng sản phẩm nhựa trong hộ gia đình hội viên, phụ nữ chưa cao. Một số mô hình phòng, chống rác thải nhựa có triển khai thực hiện nhưng thiếu tập trung trong công tác kiểm tra, giám sát nên ảnh hưởngt ới việc duy trì và nâng cao chất lượng các mô hình. Bên cạnh đó, bảo vệ môi trường là trách nhiệm và nghĩa vụ của mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân mà ở đó, tuyên truyền là một phần của công tác bảo vệ môi trường, trong khi chúng ta còn cần sự đồng bộ của nhiều yếu tố khác. Ví dụ: Phân loại tại gia đình nhưng khâu trung chuyển và xử lý lại không phân loại, thiếu xe chở rác/không có bãi tập kết rác, thiếu trang thiết bị cho các tổ thu gom rác địa phương; việc giám sát, xử phạt chưa nghiêm…" - Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam chia sẻ.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng như nhiều quốc gia trên thế giới hiện nay vẫn đang phải đối mặt với thách thức từ ô nhiễm nhựa, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe người dân và trở thành nguy cơ lớn cản trở mục tiêu phát triển bền vững của đất nước. Dân số của Việt Nam đứng thứ 15 trên thế giới nhưng lại đứng thứ 4 trong số các quốc gia có lượng rác thải nhựa xả ra biển nhiều nhất thế giới.

Tại Hội nghị đại diện các tỉnh đã có tham luận về kinh nghiệm cũng như chia sẻ về mô hình, giải pháp, vai trò của phụ nữ trong hoạt động quản lý rác thải nhựa...

Hội nghị đã tuyên dương 64 cá nhân và 65 tập thể đã có những thành tích xuất sắc trong phong trào "Chống rác thải nhựa" giai đoạn 2018 - 2023.