Phụ nữ Maroc ngâm mình trong nước biển 5 giờ mỗi ngày để mưu sinh

Ứng dụng công nghệ để bảo tồn tài nguyên

Được trang bị xô, rổ, dao và ủng, các nữ ngư dân ở độ tuổi từ 45 đến 60 lên đường vào lúc bình minh. Họ đi về phía các vách đá, nơi nhiệm vụ của họ là thu thập các loài động vật. Chặng đường 20km về phía các vách đá mất gần 4 tiếng đồng hồ, hiểm nguy nhưng đầy hy vọng về một vụ mùa bội thu.

Fadma Ouchane là Phó Chủ tịch của Hợp tác xã Mahar Assahel được thành lập năm 2019 để hỗ trợ nữ ngư dân địa phương về phương tiện đi lại, không gian làm việc. Theo Ouchane, sò lông sau khi thu gom về được làm sạch, hấp chín, phơi khô trước khi bày bán. Họ có thể kiếm được khoảng 200 - 300 DH (tương đương 21-31 USD).

Sò có nhiều hơn từ tháng 5 đến tháng 7 nhưng thực tế có thể thu hoạch quanh năm. Đây là một nguồn thu nhập đáng tin cậy cho các ngư dân. Còn cô Fatima Azdoud (28 tuổi), Chủ tịch hợp tác xã, cho biết: "Thu nhập tuy khiêm tốn nhưng nó cho phép chúng tôi bổ sung thu nhập hằng tháng để mua thực phẩm. Sò cũng là nguồn thực phẩm tốt, giàu chất dinh dưỡng cho các gia đình".

Dù ở thời kỳ nào thì việc thu gom hải sản cũng là một công việc vất vả với thời gian làm việc kéo dài và nhiều rủi ro mà các nữ ngư dân phải đối mặt. Mỗi ngày, trong hơn 5 giờ đồng hồ, các ngư dân ngâm mình trong nước biển và đối mặt với thương tích do di chuyển xung quanh vùng đá và các cạnh sắc của vỏ sò. Nguy cơ cao là chết đuối do thủy triều lên. "Chúng tôi không có lựa chọn nào khác. Những người mẹ và người bà của chúng tôi đã làm điều này từ nhiều đời nay. Đây là những gì mà chúng tôi chứng kiến từ khi còn nhỏ"- cô Azdoud nói.

Đối với những ngư dân như Azdoud, mối quan hệ chặt chẽ với các loài động vật có vỏ được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, trở thành một khối kiến thức lịch sử và tự nhiên học, cho phép họ đánh giá môi trường của mình và xác định những thay đổi của nó để tối ưu hóa công việc.

Trong hơn 10 năm qua, người dân Tiguert đã quan sát thấy sự thay đổi của các hệ sinh thái biển và sinh vật do biến đổi khí hậu (BĐKH). Do đó, họ đã kết hợp các kinh nghiệm trong công việc hằng ngày để bảo vệ môi trường, đồng thời đảm bảo nguồn thu nhập để nuôi sống gia đình của họ. Thay vì sử dụng củi để hấp sò, nhiều phụ nữ đang chọn sử dụng lò năng lượng mặt trời.

Cô Azdoud nói: "Chúng tôi thay đổi cách làm việc của mình bằng cách sử dụng công nghệ hiện đại để bảo tồn tài nguyên, tối ưu hóa hiệu suất kinh tế - kỹ thuật, tiết kiệm nước và tài nguyên gỗ, đồng thời thích ứng với BĐKH. Bằng cách này, chúng tôi có thể tiếp cận gần hơn với nhu cầu của cộng đồng và nhu cầu của thị trường xanh, bền vững".

"Tiếng gọi của biển là mệnh lệnh cho sự sống"

Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) đang đặt các nữ ngư dân vào trung tâm của nỗ lực nhằm thích ứng, giảm thiểu và quản lý rủi ro thiên tai; đồng thời cải thiện cuộc sống và khả năng phục hồi. Điều này bao gồm cả việc biến nền kinh tế thủy sản thân thiện với môi trường trở thành hiện thực.

UN Women đã cung cấp cho nữ ngư dân các thiết bị thân thiện với môi trường để thu hoạch và đưa các động vật có vỏ non về nơi trú ngụ nhằm giảm tổn thất do đánh bắt không chọn lọc. Ngoài ra, UN Women cũng đã cung cấp cho nữ ngư dân những bộ quần áo đánh cá bằng cao su tổng hợp với phần tiếp giáp ở đầu gối và khuỷu tay để bảo vệ họ khỏi những vết thương, giúp duy trì nhiệt độ cơ thể.

"Dự án tập trung vào việc nâng cao năng lực cho 650 nữ ngư dân về khả năng lãnh đạo, tinh thần kinh doanh, thực hành quản lý nghề cá bền vững cũng như khả năng phục hồi tài chính. Họ đã học được các kỹ thuật chế biến cá hiện đại và nâng cao nhận thức về vai trò của họ trong việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Ngoài lợi ích kinh tế, bình đẳng giới và sự tham gia của các nữ ngư dân là những điều kiện cần thiết cho một xã hội cởi mở, hòa nhập và hỗ trợ", bà Leila Rhiwi, Đại diện UN Women tại Maroc, cho biết.

Tháng 7/2021, với sự hỗ trợ tài chính của Chính phủ Nhật Bản, UN Women đã phối hợp với Cục Nghề cá Hàng hải Maroc tổ chức hội thảo về đánh bắt cá bền vững tại làng Oualidia. Trong số các chủ đề được đề cập là các phương pháp đánh bắt lành mạnh, các khu vực đánh bắt được phép và thời gian nghỉ ngơi sinh học. Tất cả đều nhằm đảm bảo rằng, các nguồn tài nguyên thiên nhiên này được bảo tồn cho các thế hệ tương lai.