 |
| Đại biểu Nguyễn Thị Thủy, đoàn ĐBQH Bắc Kạn |
Sáng 24/5, tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIV, các đại biểu thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự số 100/2015/QH13.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy, đoàn ĐBQH Bắc Kạn, cho rằng: Luật hình sự 2015 đã sửa đổi theo hướng mở rộng xử lý hình sự trẻ em với các tội ít nghiêm trọng, nghiêm trọng khi thuộc 3 tội danh cố ý gây thương tích, hiếp dâm, bắt cóc trẻ em để chiếm đoạt tài sản.
Lứa tuổi từ 14 đến dưới 16 thực chất chỉ là độ tuổi của học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường. Do đó những thay đổi của bộ luật hình sự 2015 là những thay đổi rất lớn trong chính sách hình sự theo hướng xử lý nghiêm với trẻ em.
Theo số liệu thống kê do Viện kiểm sát Tối cao cung cấp, trong 3 năm từ 2014-2016 trên phạm vi cả nước chỉ có 122 em bị truy tố về tội cố ý gây thương tích, 9 em bị truy tố về tội hiếp dâm và 2 em bị truy tố về tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản. Thực tiễn có rất ít em từ 14 đến dưới 16 phạm vào 3 tội này. Đối với những vụ án do người chưa thành niên phạm tội gây bức xúc trong thời gian qua hầu như không thuộc loại tuổi này mà thuộc từ 16 đến dưới 18 tuổi
Theo đại biểu Nguyễn Thị Thủy, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến phạm tội là do các em chưa tìm được chỗ dựa từ mái ấm gia đình. Trong số trẻ có hành vi vi phạm, 10% là trẻ mồ côi, 11% bố mẹ ly hôn; 5% bị bố mẹ từ chối nuôi dưỡng. Đặc biệt, rất nhiều em phạm tội thì có bố mẹ đã từng phạm tội.
Môi trường văn hóa giải trí của các em chưa an toàn. Đứng trước tình hình trẻ em phạm tội, vấn đề không chỉ là xem xét trách nhiệm của các em mà cần tăng cường trách nhiệm của toàn xã hội với lớp người đang trưởng thành này.
Xử lý như bộ luật hình sự 2015 là rất nặng với trẻ em. Qua theo dõi quá trình hoàn thành luật hình sự của các nước đều đi theo hướng xử lý nhân đạo hơn với người chưa thành niên, bà Trần Thị Thủy nêu ý kiến: Xử lý đối với người chưa thành niên không nên bằng thái độ quá nóng. Điều này không có nghĩa là cưng chiều, dung dưỡng cho những vi phạm của các em.
Đồng thời đại biểu này cũng đặt ra vấn đề trách nhiệm của gia đình, nhà trường và xã hội. “Xử lý như thế nào là đúng mức để các em có điều kiện quay trở lại với cuộc đời còn rất dài phía trước”, đại biểu Thủy phát biểu.
 |
| Đại biểu Nguyễn Thái Học, đoàn ĐBQH Phú Yên |
Đồng quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Thái Học, đoàn ĐBQH Phú Yên dẫn ra số lượng trẻ từ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi có hành vi vi phạm và bị xử lý hình sự trong thực tế rất ít. Hiện các trại giam đều trong tình trạng quá tải, không có chỗ dành riêng cho trẻ vị thành niên. Trong khi đó, 3 cơ sở giáo dục bắt buộc cho trẻ em phạm tội của Bộ Công an thì lại rất ít trẻ được đưa vào giáo dục, cụ thể: Cơ sở ở Phú Thọ thiết kế cho 1.000 học viên nhưng hiện chỉ có 500 cháu, tương tự là cơ sở ở Sóc Trăng chỉ có 64 trong khi cơ sở có thể đón tiếp 1200 học viên; cơ sở thứ 3 thiết kế cho 1.300 nhưng chỉ có 26 học viên.
Đại biểu Học cho biết, sau khi nghiên cứu sâu từ thực tế cho thấy bất cập là trại tạm giam không có chỗ để giam giữ trẻ vị thành niên phạm tội trong khi các cơ sở giáo dục trẻ vi phạm pháp luật thì lại quá thừa chỗ.
Theo báo cáo tiếp thu, chỉnh lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ở lứa tuổi từ 14 đến dưới 16, việc áp dụng các biện pháp khác như giáo dục tại xã, phường, thị trấn; hòa giải tại cộng đồng; khiển trách; xử lý hành chính là phù hợp. Nếu quy định xử lý hình sự quá rộng là sớm đưa các em vào vòng tố tụng và đây không phải là phương án tốt nhất để giáo dục các em trở thành người có ích cho xã hội.
Tại hội trường, nhiều đại biểu đồng thuận với phương án 2 của Chính phủ trình là: Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về loại tội rất nghiêm trọng và tội đặc biệt nghiêm trọng mà không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng đối với 03 tội danh cố ý gây thương tích, hiếp dâm, bắt cóc trẻ em để chiếm đoạt tài sản.