Nên ăn gì sau khi mổ nội soi sỏi thận

Mổ nội soi sỏi thận là phương pháp trị liệu được ứng dụng rộng rãi trong y học hiện đại. Đây là phương pháp can thiệp với mức độ tối thiểu trong phẫu thuật, được thực hiện thông qua các vết rạch nhỏ. Mọi thao tác đều được diễn ra bên trong cơ thể và được điều khiển bằng màn hình bên ngoài.

Kỹ thuật mổ nội soi có thể ứng dụng điều trị cho nhiều loại sỏi khác nhau có kích thước từ 10 - trên 20mm. Phương pháp điều trị mang lại hiệu quả cho cả trường hợp bệnh nhân có triệu chứng và không có triệu chứng.

1. Tìm hiểu chung về mổ nội soi sỏi thận

Mổ nội soi sỏi thận là phương pháp điều trị bệnh sỏi thận tối ưu và có tính an toàn cao khi thực hiện. Mổ nội soi sỏi thận được thực hiện bằng cách can thiệp lấy sỏi hình thành trong nhu mô thận thông qua ngã nội soi. Phương pháp này chỉ được áp dụng cho các bệnh nhân có chỉ định phù hợp như:

- Người bệnh có các triệu chứng: Đau hông lưng âm ỉ, kéo dài. Cơn đau quặn thận, tiểu máu, tiểu gắt hoặc buốt. Sốt lạnh run trong các đợt nhiễm trùng tiểu kéo dài hoặc dễ tái phát.

- Sỏi thận không triệu chứng nhưng có kích thước từ 10 - 20mm.

- Sỏi thận có kích thước trên 20mm.

Mọi chỉ định điều trị đều được xác định thông qua bệnh sử, thăm khám lâm sàng và kết quả xét nghiệm nước tiểu, siêu âm bụng, chụp chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính...để đánh giá kích thước và xác định vị trí sỏi trước khi can thiệp.

Mổ nội soi sỏi thận không được chỉ định cho các trường hợp biến chứng cấp tính như sốc nhiễm trùng, sỏi ứ mủ, áp xe thận, suy thận,...

Hiện nay có 3 phương pháp mổ nội soi sỏi thận thường gặp là: Mổ nội soi qua da, mổ nội soi ổ bụng và mổ nội soi niệu quản ngược dòng. Tùy vào điều kiện sức khỏe của từng bệnh nhân bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị hiệu quả nhất.

2. Cần chuẩn bị gì trước khi mổ nội soi sỏi thận?

Sau khi được bác sĩ chỉ định cần mổ nội soi sỏi thận, người bệnh cần lên kế hoạch trước khi phẫu thuật. Tiến hành thăm khám tổng quát nhằm đảm bảo các cơ quan hoạt động khỏe mạnh, chịu đựng được thuốc gây mê và phẫu thuật.

Người bệnh cần thông báo cho bác sĩ nếu có các bệnh lý: Van tim nhân tạo, Stent động mạch vành, cấy ghép bộ phận bất kỳ trên cơ thể, các bệnh nhiễm trùng, người bệnh đang điều trị với warfarin, aspirin hoặc clopidogrel,...

Trước phẫu thuật 6 tiếng đồng hồ người bệnh được yêu cầu không được ăn uống. Đồng thời, tiến hành vệ sinh cơ thể bằng dung dịch sát khẩu, thay trang phục bệnh nhân, đặt lưu thông tiểu và nằm tư thế phù hợp trên bàn mổ. Sau đó bác sĩ sẽ tiến hành gây mê toàn thân và thực hiện các thao tác an toàn trước khi phẫu thuật.

3. Tiến hành mổ nội soi sỏi thận

Sau khi người bệnh được gây mê hoàn toàn, bác sĩ sẽ tiến hành rạch một vết mổ nhỏ trong vùng khung xương chậu hoặc gần hố thận tùy vào vị trí của viên sỏi.

Bác sĩ cũng sẽ tạo thêm các đường rạch khác để đưa dụng cụ nội soi vào trong ổ bụng. Mọi hình ảnh bên trong ổ bụng sẽ hiện thị qua màn hình bên ngoài, giúp bác sĩ tiếp cận nhu mô thận và bóc tách lấy sỏi dễ dàng hơn.

Một t stent niệu quản sẽ được đặt sau đó, nhằm đảm bảo phần mảnh vụn của sỏi thoát ra ngoài. Cuối cùng nhu mô thận được đóng lại, dụng cụ nội soi được rút ra. Các vết mổ được khâu lại bằng chỉ y khoa. Tiến hành băng vết thương, rút ống thở và chuyển bệnh nhân sang phòng chờ hồi tỉnh sau phẫu thuật.

Tìm hiểu thêm: Thực hư chuyện hoa đu đủ đực chữa sỏi thận và những điều cần lưu ý khi sử dụng

4. Chăm sóc và theo dõi phục hồi sau mổ nội soi sỏi thận

Sau khi đã hoàn toàn tỉnh táo, sức khỏe ổn định, người bệnh sẽ được chuyển về phòng riêng và được khuyến khích ăn uống, vận động theo chỉ dẫn.

Điều này giúp ngăn ngừa máu đông hình thành, đồng thời giúp cải thiện chức năng đường ruột. Trong trường hợp quá đau đớn sau phẫu thuật người bệnh được phép sử dụng thuốc giảm đau thông thường như paracetamol.

Ngày thứ 3 sau phẫu thuật bệnh nhân cần tập luyện lại thói quen đi tiểu bình thường. Bên cạnh đó, người bệnh cần uống nhiều nước để tăng hoạt động sống xuất trên đường niệu.

5. Mổ nội soi sỏi thận bao lâu thì lành?

Sau khi mổ nội soi sỏi thận, người bệnh cần nằm viện 3 ngày. Một số bệnh nhân có cơ địa khỏe mạnh có thể ra viện sớm hơn. Trước khi ra viện, bệnh nhân cần được bác sĩ tư vấn kỹ cách chăm sóc vết thương và hẹn thời gian tái khám sau phẫu thuật.

Thông thường vết thương do mổ nội soi sỏi thận sẽ phục hồi sau 10 - 14 ngày. Người bệnh có thể hoạt động bình thường trở lại sau từ 2 đến 4 tuần. Stent niệu quản được loại bỏ hoàn toàn sau 4 đến 6 tuần.

6. Nên ăn gì sau khi mổ nội soi sỏi thận?

Sau khi mổ nội soi sỏi thận bệnh nhân thường bị suy yếu. Do đó, bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng là vô cùng cần thiết để mau chóng hồi phục. Dưới đây là một số loại thực phẩm nên ăn sau khi mổ nội soi sỏi thận.

6.1. Thực phẩm giàu chất xơ

Sau phẫu thuật, bệnh nhân sỏi thận thường bị giảm nhu động ruột dễ gây táo bón. Ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ có tác dụng cải thiện tình trạng này.

Chất xơ có nhiều trong các loại rau xanh như súp lơ, bắp cải, cải ngồng, atiso,...Ngũ cốc nguyên cám như yến mạch, bột bắp nguyên hạt,...Các loại đậu như đậu nành, đậu Hà Lan, đậu xanh,...

Trong trường hợp người bệnh bị tiêu chảy cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để bổ sung lượng chất xơ phù hợp.

6.2. Bổ sung thực phẩm giàu canxi

Sau khi mổ nội soi sỏi thận, cơ thể người bệnh sẽ hấp thụ lượng canxi ít hơn bình thường khiến oxalat (nguyên nhân chính hình thành sỏi thận) nhiều lên ở ruột. Do đó, để tránh nguy cơ tái phát sỏi thận, người bệnh cần được bổ sung đầy đủ lượng canxi cần thiết (mỗi ngày khoảng 1000mg).

Để bổ sung canxi tự nhiên người bệnh có thể ăn nhiều sữa, phô mai, sữa chua, cá hồi và các loại hải sản.

6.3. Bổ sung nhóm thực phẩm giàu Vitamin D cho cơ thể

Vitamin D có tác dụng tăng cường sự chuyển hóa canxi cho cơ thể. Do đó, người bệnh sau khi mổ nội soi sỏi thận nên ăn các loại thực phẩm giàu vitamin D như lòng đỏ trứng, sữa đậu nành, phô mai,...để phòng ngừa tái phát sỏi thận.

6.4. Các loại trái cây giàu Vitamin C

Trái cây tươi rất giàu vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể. Bổ sung trái cây tươi vào thực đơn hàng ngày giúp nâng cao sức đề kháng và tăng cường hệ miễn dịch. Đặc biệt nhiều loại trái cây còn là nguồn cung cấp citrat tự nhiên có tác dụng làm giảm lượng canxi oxalat. Nhờ đó hạn chế nguy cơ tái phát sỏi thận ở người bệnh.

Nguồn citrat dồi dào được tìm thấy trong các loại trái cây họ cam, quýt. Do đó người bệnh sau khi mổ nội soi sỏi thận có thể ăn hoặc uống nước ép cam, chanh, bưởi hàng ngày giúp nhanh chóng hồi phục sức khoẻ.

Ngoài ra, các loại trái cây tươi còn rất giàu vitamin C tốt cho sự phục hồi sức khỏe sau phẫu thuật. Ăn các loại trái cây giàu vitamin C như vải, ổi, kiwi,...giúp tăng cường năng lượng, giảm mệt mỏi, khó chịu ở người bệnh.

6.5. Uống nhiều nước

Một trong những nguyên tắc khi điều trị các bệnh về thận là uống nhiều nước. Người bệnh sau phẫu thuật nội soi sỏi thận cũng không phải là ngoại lệ. Uống nhiều nước giúp nước tiểu loãng khiến sỏi khó hình thành trong thận và niệu quản. Nhờ đó làm giảm nguy cơ sỏi thận tái phát sau phẫu thuật.

Các bác sĩ khuyến cáo người bệnh nên uống từ 2 - 2,5 lít nước mỗi ngày. Có thể sử dụng nước lọc hoặc nước trái cây tươi để mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất.

7. Không nên ăn gì sau khi mổ nội soi sỏi thận?

Bên cạnh các loại thực phẩm tốt cho sức khoẻ, người bệnh sau khi mổ nội soi sỏi thận cũng cần kiêng khem một số loại thực phẩm để cơ thể nhanh chóng phục hồi.

7.1. Thức ăn mặn

Chế độ ăn ít muối là yêu cầu bắt buộc trong điều trị sỏi thận. Hàm lượng natri cao từ các món ăn mặn có thể thúc đẩy sự tích tụ canxi trong nước tiểu. Điều này rất có hại cho hoạt động của thận làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.

Do đó, đồ ăn sẵn, thức ăn nhanh và các loại nước ép trái cây có hàm lượng natri cao cần được loại bỏ ra khỏi chế độ ăn uống hàng ngày của người bệnh sau phẫu thuật nội soi sỏi thận. Đồng thời, các món ăn của người bệnh cần chế biến ít muối để đảm bảo sức khoẻ.

7.2. Thực phẩm giàu đạm và oxalat

Các món ăn giàu đạm như thịt bò, cừu, ngỗng,...khiến hàm lượng protein trong cơ thể tăng cao, hình thành acid uric trong nước tiểu, có hại cho thận và là nguyên nhân chính hình thành sỏi thận.

Bên cạnh thực phẩm giàu đạm thì chocolate, trà xanh, măng tây…cũng là nhóm thực phẩm cần hạn chế. Bởi hàm lượng oxalat trong các loại thực phẩm này khá cao, dẫn đến nguy cơ tái phát sỏi thận sau khi mổ.

7.3. Hải sản và các loại thực phẩm có hại

Chế độ ăn uống ảnh hưởng rất lớn đến quá trình hồi phục của vết mổ sau phẫu thuật. Do đó, người bệnh cần hạn chế sử dụng các loại thực phẩm có ảnh hưởng xấu đến vết mổ như: Hải sản, thịt gà, đồ ăn cay nóng, thực phẩm muối chua và các loại hạt cứng (óc chó, hạt dẻ,...).

Coca cola và các loại nước uống có gas khác cũng cần được loại bỏ ra khỏi chế độ ăn uống hàng ngày. Bởi trong các loại nước có gas thường chứa nhiều phophat, một loại chất hóa học thúc đẩy quá trình hình thành sỏi thận.

Giảm lượng đường tiêu thụ hàng ngày, hạn chế các món ngọt như bánh kéo, siro, đường fructose kết tinh, mật ong, nước mía,...

Mổ nội soi sỏi thận mặc dù an toàn nhưng cũng có thể xảy ra các rủi ro đáng tiếc như: Chảy máu và nhiễm trùng vết mổ, tụ máu trong ổ bụng, viêm phúc mạc,... Do đó nếu phát hiện có dấu hiệu bất thường sau khi mổ bạn cần liên hệ ngay với bác sĩ để được thăm khám và xử lý kịp thời.