Mới đây, một trẻ khi xem đá bóng tại sân vận động Thiên Trường (Nam Định) bất ngờ bị co giật. Sợ cháu bé cắn vào lưỡi, ngay lập tức, một chiến sĩ cảnh sát cơ động đã chịu đau, đưa ngón tay ngáng miệng cháu bé. Bức ảnh trên đã thu hút đông đảo sự quan tâm của dư luận, trong đó nhiều ý kiến bày tỏ sự ngưỡng mộ với hành động nhân văn, rất tình người của chiến sĩ cảnh sát cơ động.
Tuy nhiên, theo ý kiến của chuyên gia y tế, trong trường hợp này, nếu bình tĩnh xử trí và làm đúng kỹ năng sơ cứu người bị co giật, sẽ tránh được những điều đáng tiếc có thể gây nguy hiểm cho cả hai. Vậy, cụ thể, trong trường hợp thấy người bị co giật, cần hành động như thế nào?
Bác sĩ Bùi Nghĩa Thịnh, chuyên gia Hồi sức cấp cứu (BV Quận Thủ Đức, TPHCM) kiêm giảng viên Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, cho biết: Khi phát hiện người bị co giật, trước mắt phải đảm bảo môi trường an toàn. Theo đó, người bên cạnh cần loại bỏ các vật sắc nhọn gần nạn nhân, bảo vệ đầu nạn nhân bằng cách kê các chăn mền dưới đầu nạn nhân.
Tiếp đó, người thân hãy để bệnh nhân giật một cách tự nhiên. Khi đã co giật, việc ghì đè giữ không làm hạn chế sức giật của bệnh nhân, thậm chí có thể gây chấn thương cho cơ và khung xương khi lực tỳ đè quá lớn. Bệnh nhân sẽ hết giật khi hết xung điện phóng ra/qua vùng vận động của não hoặc khi ngừng tuần hoàn (co giật kéo dài có thể gây ngừng thở, ngừng tim)
Khi bệnh nhân hết co giật, người thân cần tiến hành kiểm tra xem còn thở, còn mạch hay không. Nếu bệnh nhân có có mạch, còn thở thì cho nạn nhân nằm nghiêng an toàn. Trường hợp bệnh nhân không có mạch hoặc/và ngừng thở, nhanh chóng tiến hành cấp cứu ngừng tuần hoàn bằng cách ép tim thổi ngạt.
Đồng thời với quá trình sơ cứu đó, người thân cần gọi cấp cứu 115 hoặc đưa nạn nhân đi cấp cứu trong điều kiện phù hợp.
Về mối lo bệnh nhân cắn lưỡi nguy hiểm đến tính mạng, bác sĩ Thịnh cho rằng, trong co giật 2 hàm răng có thể nghiến chặt. Hầu hết lúc này lưỡi bị rụt lại nên không có chấn thương. Một số trường hợp lưỡi bị đẩy ra ngoài, nạn nhân có thể sẽ bị chảy máu do chấn thương lưỡi. Các chấn thương này thường rất nhẹ do chấn thương ở đầu lưỡi! Khi được đưa tới viện, chảy máu lưỡi hầu hết đã tự cầm.
Nhiều người khi thấy bệnh nhân co giật đã nhanh chóng tìm thấy bất kỳ thứ gì có xung quanh và nhét vào miệng như giẻ, vải xô. Bác sĩ Thịnh cho rằng, làm như vậy không có tác dụng gì, trái lại còn tăng nguy cơ gây ngạt đường thở hoặc thương tích khác. Thực tế, nhiều trường hợp nạn nhân tới BV be bét máu ở mồm không phải vì cắn vào lưỡi mà là do các biện pháp dự phòng cắn lưỡi gây ra. Chưa kể răng gẫy rơi vào đường thở, chưa kể vật ngáng mồm bị gãy gây chấn thương rách lưỡi, môi, má,…
“Khi gặp trường hợp bệnh nhân co giật thì cứ để vậy và gọi cấp cứu và nhanh chóng đưa tới BV. Tuyệt đối không nhét bất cứ thứ gì vào miệng nạn nhân, không ghì tì đè nạn nhân”, bác sĩ Thịnh tư vấn.