Chiều 13/4, Bộ Tài chính đã công bố Dự thảo dự án Luật Thuế tài sản trình lên Chính phủ đề nghị Quốc hội bổ sung vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2018.
Trong Dự thảo này, Bộ Tài chính đề xuất với mọi chủ sở hữu nhà, gồm cả chung cư, đất ở, đất xây nhà chung cư, đất kinh doanh… có giá trị từ 700 triệu đồng trở lên áp thuế suất là 0,4% cho phần giá trị vượt 700 triệu đồng. Ví dụ, căn nhà có giá trị 1,7 tỉ đồng thì sẽ tính thuế phần vượt là 1 tỉ đồng, chủ sở hữu phải đóng thuế là 4 triệu đồng/năm.
Với nhà căn hộ chung cư, giá để tính thuế theo Luật này là giá tính theo diện tích ghi trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà.
Còn với đất ở, sẽ có 2 phương án xác định giá để tính thuế. Phương án 1 là theo bảng giá đất do UBND cấp tỉnh công bố tại thời điểm tính thuế. Phương án 2 là tính theo giá 1m2 đất trên thị trường tại thời điểm tính thuế.
Cũng theo Bộ Tài chính, có 2 phương án là tính tính thuế suất 0,3% và 0,4% giá trị căn hộ vượt 700 triệu đồng. Bộ này nghiêng về đề xuất tính thuế suất 0,4% để “phù hợp với quy định mức thuế suất thuế tài sản của các nước và khai thác tốt nguồn thu từ tuế tài sản, đảm bảo nguồn thu ổn định, thực hiện mục tiêu cơ cấu lại thu ngân sách”. Theo tính toán, với mức thuế suất 0,4%, ngân sách thu về 31.000 tỉ đồng/năm.
Ngoài ra, Bộ này cũng đề xuất đối với đất sử dụng không đúng mục đích sẽ áp dụng mức thuế suất 1% để hạn chế đầu cơ. Đất lấn chiếm có thể chịu thuế 2%.
Đề xuất này được đưa ra, ngay lập tức gây “sốc” cho đại bộ phận người dân, đặc biệt là những người nghèo, thu nhập thấp ở khu vực đô thị. Chị Phạm Thị Nhung, nhân viên văn phòng Công ty MT tại Hà Nội, cho biết: Hai vợ chồng tích góp cả chục năm, vẫn phải vay thêm ngân hàng 700 triệu đồng để mua căn chung cư 1,6 tỉ đồng. Nếu áp dụng thuế suất 0,4%/năm thì sẽ phải đóng 3,6 triệu đồng/năm. “Quả là không chịu nổi. Đây sẽ là gánh nặng với chúng tôi trong khi nguồn thu nhập phần lớn phải dồn vào trả lãi vay ngân hàng”, chị Nhung than thở.
Nhiều người dân cũng tỏ ra thất vọng với việc, thay vì đánh thuế từ nhà thứ 2 trở đi là nhằm vào những người sở hữu nhiều nhà, giảm tình trạng đầu cơ, thì Bộ Tài chính lại chọn phương án tính thuế 0,4% một năm cho phần vượt 700 triệu đồng của mọi căn nhà. Trên thực tế, ở Hà Nội hay TP Hồ Chí Minh thì rất ít có căn hộ dưới 700 triệu đồng. Như vậy cũng đồng nghĩa là đại bộ phận người dân có nhà, dù là giàu hay nghèo thì cũng chịu sự tác động, tăng gánh nặng trực tiếp từ chính sách này.
Chị Trần Thị Tuyết, nhân viên marketing tại một tập đoàn ở Hà Nội, bày tỏ: "Đóng thuế là nghĩa vụ của công dân, nhưng cần phải có tính toán để người thu nhập thấp không bị tăng gánh nặng. Tôi vẫn ủng hộ đề xuất đánh thuế căn nhà thứ 2 trở đi, và cần thiết phải có giới hạn miễn thuế cho căn nhà thứ nhất, như: nhà dưới 60 m2, hoặc trị giá căn nhà dưới 3 tỷ đồng được miễn thuế. Như vậy luật thuế sẽ hợp lý, không nhắm vào người nghèo. Đồng thời Nhà nước thu được thuế và ngăn chặn đươc đầu cơ. Còn nhà dưới 100m2 áp thuế suất 0,3%. Trên 100m2 áp thuế suất 0,5% sẽ tốt hơn là tính bình quân 0,4%”.