Quất hồng bì còn gọi là hoàng bì, quất bì, tên khoa học: Clausena lansium (Lour.) Skeels, thuộc họ cam quýt, tên dược liệu là: Radix, Folium, Fructus et Semen Clausena Lansium. Cành cây sần sùi và có nhiều hạch, màu xám đen, chiều cao trung bình khoảng từ 3-6m.
Quả quất hồng bì có màu vàng lấm tấm xanh, vỏ mỏng có lông tơ. Hình cầu, đường kính khoảng 15mm, có lông 1-2 ngăn, nhiều hạt; thịt chua nhẹ, ngọt thơm. Loại quả này thường được thu hoạch vào khoảng từ tháng 6 - 8,
Các bộ phận của quất hồng bì đều được sử dụng làm các vị thuốc, có nhiều tác dụng hỗ trợ điều trị một số bệnh, nhất là các bệnh về đường hô hấp như ho, cảm mạo, … Vậy quất hồng bì có tác dụng gì?
Trong 100 gram quất hồng bì có chứa:
- 55 calo
- 84 g độ ẩm
- 0,9 g protein
- 0,1 g tổng chất béo
- 0,9 g tro
- 14,1 g carbohydrate
- 0,8 g chất xơ.
- Cùng một lượng cung cấp 148 mg Vitamin C, 3,3 mg Vitamin B3, 14,1 mg carbohydrate, 0,11 mg Vitamin B2, 281 mg kali, 19 mg phốt pho, 0,8 g chất xơ, 0,9 g protein, 0,02 mg Vitamin B1, 15 mg Canxi và 0,1 mg chất béo lipid.
Đọc thêm:
- Tác dụng của dứa rừng đối với sức khỏe
- Giá trị dinh dưỡng của ngô: 1 bắp ngô bao nhiêu calo?
Ngoài ra, theo các nghiên cứu, quất hồng bì có chứa một số thành phần hóa học như:
- Phần hạt có chứa: lansumamid A, B,C, nhiều loại tinh dầu pinen, sabinene, myreen, limonene,…
- Phần lá chứa neoclausenamid, cycloclausenamid, clausenamid,…
- Rễ cây có thành phần chủ yếu là heptaphylla, dehydroindicolacton…
Quất hồng bì có rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe của con người, một số tác dụng nổi bật nhất của loại quả này:
-Chống viêm: Quất hồng bì có đặc tính chống viêm, nên sản phẩm làm từ vỏ và rễ cây khô được dùng để hỗ trợ điều trị cảm lạnh thông thường và các chủng cúm nhẹ. Do hàm lượng vitamin C cao nên quất hồng bì cũng có đặc tính chống viêm, kháng khuẩn và tăng cường miễn dịch.
- Ngăn ngừa các bệnh tim mạch, giảm huyết áp: Trong quả quất hồng bì có chứa Vitamin C, hỗ trợ sự giãn nở của các mạch máu khi bị xơ vữa động mạch, cholesterol cao, suy tim sung huyết, huyết áp cao và đau thắt ngực. Khi bổ sung Vitamin C sẽ giúp tăng cường sự giãn nở của các mạch máu và ngăn ngừa các bệnh tim mạch, giảm huyết áp.
- Cân bằng mức cholesterol: Việc hấp thụ nhiều Vitamin B3 giúp giảm mức cholesterol xấu và tăng mức cholesterol tốt, giúp ngăn ngừa sự dày lên của thành động mạch và các tình trạng như xơ vữa động mạch. Quất hồng bì có chứa Vitamin B3, các bạn có thể bổ sung thường xuyên loại quả này.
- Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường: Vitamin B3 trong quất hồng bì giúp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường và lượng đường trong máu cao. Vitamin B3 còn giúp kiểm soát nồng độ HBA1C một cách hiệu quả.
- Cung cấp năng lượng: Vitamin B2 có một vai trò quan trọng trong việc hình thành năng lượng vì nó hỗ trợ quá trình chuyển hóa carbohydrate, chất béo và protein trong cơ thể.
- Tốt cho hệ thần kinh: Vitamin B2 điều trị các bệnh về hệ thần kinh như bệnh Alzheimer, tê thấp, lo âu, đa xơ cứng và động kinh. Do đó, khi ăn quất hồng bì sẽ bổ sung một lượng lớn Vitamin B2, rất tốt cho hệ thần kinh.
- Có khả năng chống ung thư: Theo nghiên cứu (1), vỏ quất hồng bì sở hữu đặc tính chống khối u khá mạnh, có nghĩa là nó có khả năng ức chế sự gia tăng của tế bào ung thư.
Các bộ phận như lá, rễ, quả đều được sử dụng hỗ trợ điều trị bệnh như:
- Lá được dùng chữa hen suyễn, ho, bệnh da liễu và viêm gan. Là còn được dùng để sắc nước gội đầu, giúp tóc chắc khỏe, trị gàu.
- Quả chưa chín phơi khô và rễ thái lát được dùng làm thuốc hỗ trợ điều trị viêm phế quản. Quả chín có tác dụng tiêu thũng, giải nhiệt.
- Lá, hạt và quả được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh về đường tiêu hóa như loét và viêm mãn tính.
- Rễ được sử dụng để chữa bệnh sốt rét và viêm phế quản.
- Các chất chiết xuất từ hạt có đặc tính ức chế sự sao chép ngược của virus gây suy giảm miễn dịch và kháng nấm.
- Các chất chiết xuất từ trái cây giúp giảm sưng tấy (sưng tấy) và viêm.
Quất hồng bì có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh ho, viêm họng, giảm sốt, … rất hiệu quả. Sau đây sẽ là các bài thuốc dân gian hỗ trợ trị bệnh từ quất hồng bì:
- Bài thuốc hỗ trợ điều trị ho: Các bạn có thể dùng quất hồng bì hấp với đường (tốt nhất là đường phèn), mỗi ngày dùng từ 4 đến 6g để đạt hiệu quả tốt nhất. Ngoài ra, các bạn có thể ngâm với mật ong, cách làm này vừa dùng được lâu dài mà đem lại hiệu quả rất tốt.
Dùng khoảng 500g quất hồng bì, đem rửa sạch, để ráo nước. Sau đó xếp quất hồng bì vào những lọ thuỷ tinh, đổ xen kẽ theo đó là các lớp mật ong, đảm bảo sao cho mật ong ngập hết được quất hồng bì. Khoảng 4-5 ngày sau bạn có thể sử dụng, mỗi ngày có thể dùng 2-3 thìa đến khi bệnh ho được thuyên giảm.
- Bài thuốc hỗ trợ điều trị sốt, cảm cúm: Cách làm rất đơn giản, các bạn mang lá tươi quất hồng bì đem phơi khô, sau đó sắc thành nước uống, đây là cách hạ sốt khá hiệu quả.
- Bài thuốc tốt cho người bị viêm họng: Phần quả, đặc biệt là vỏ quất hồng bì có tác dụng hỗ trợ chữa ho, viêm họng. Các bạn có thể hấp với đường, ngâm với mật ong như cách trị họ, hoặc đơn giản hơn là ngậm 2 đến 3 quả quất hồng bì (rửa sạch, ngậm cả vỏ) cùng với một chút muối.
- Bài thuốc kích thích tiêu hoá: Dùng 30g rễ cây hồng bì cùng, rễ sử quân 20g, quả khế chua 20g. Sao vàng các vị sau đó sắc đặc, chia uống nhiều lần trong ngày. Dùng 3 - 5 ngày.
- Bài thuốc hỗ trợ giảm đau dạ dày: Các bạn dùng hạt quất hồng bì đem phơi khô, sao thơm rồi tán mịn, pha với nước ngày uống 2 - 3 lần.
Ngoài ra, mọi người có thể dùng lá quất hồng bì, nấu thành nước gội đầu thường xuyên, giúp tóc bóng mượt, hết gàu.
- Chuẩn bị nguyên liệu: Quất hồng bì, mật ong, muối, đường phèn
- Cách thực hiện:
Hồng bì đem cắt cuống và ngâm muối trong khoảng 30 phút sao cho sạch hết các bụi bẩn và hoá chất (nếu có), sau đó vớt ra để ráo nước.
Tiếp tục cho quất hồng bì vào nồi hấp trong 20 phút, vớt ra để nguội và tách hạt.
Cuối cùng, cho quất hồng bì đã sơ chế vào chảo sên cùng đường và một chút muối. Để nhỏ lửa rồi đảo đều tay đến khi hỗn hợp sền sệt thì cho mật ong vào, đảo thêm khoảng 5 phút nữa để đường keo lại và dính vào nhau.
Sau khi đã ra thành phẩm, các bạn để nguội rồi cho vào hũ thuỷ tinh dùng dần. Không chỉ là món ăn ngon mà còn tốt cho sức khỏe, nhất là với các trường hợp bị ho, viêm họng.
- Chuẩn bị nguyên liệu: Quất hồng bì, đường kính
- Cách thực hiện:
Cắt cuống quất hồng bì, ngâm với nước muối trong 30 phút. Sau đó, vớt quất hồng bì ra rồi để ráo nước.
Dùng lọ thuỷ tinh để xếp quất hồng bì cùng đường vào bên trong, cứ một lớp quất là một lớp đường đến khi đầy lọ.
Để khoảng 4-5 ngày sau, bạn đổ cả quất và nước ra một cái chảo, rồi bật nhỏ lửa, đun và khuấy đều tay đến khi đường tan hết, quất quắt lại.
Sau khi tắt bếp để nước nguội rồi mới đổ vào hũ thuỷ tinh để dùng dần.
Cách chế biến quất hồng bì như này vừa hỗ trợ điều trị viêm họng lại thanh nhiệt mùa hè rất hiệu quả.
Mặc dù rất tốt cho sức khoẻ cũng như có tác dụng hỗ trợ điều trị một số bệnh, tuy nhiên các bạn cần lưu ý khi sử dụng quất hồng bì như là một loại thuốc Đông y:
- Quất hồng bì chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị một số bệnh lý, triệu chứng của bệnh nhẹ. Nếu mắc bệnh có các triệu chứng nặng thì cần can thiệp y khoa, chẩn đoán và điều trị từ bác sĩ.
- Có nhiều lợi ích đối với sức khoẻ nhưng cần kiên trì mới thấy được tác dụng. Vì vậy, các bạn không nên nóng vội, lạm dụng loại cây - quả này dẫn tới những hệ lụy nguy hiểm.
- Trong quá trình sử dụng các bài thuốc từ cây quất hồng bì, nếu xuất hiện những triệu chứng bất thường nào cần dừng ngay, đến các cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán.
Trên đây là những tác dụng của quất hồng bì, hiện loại quả này đang vào mùa nên các bạn có thể tận dụng chế biến thành các món ăn bổ dưỡng, hỗ trợ cải thiện sức khỏe. Khi sử dụng hỗ trợ điều trị bệnh nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ chuyên khoa.
Nguồn tham khảo:
Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn