Hạt ý dĩ còn có nhiều tên gọi khác như dĩ mễ, dĩ nhân, bo bo, cườm gạo, ý dĩ nhân, ý mễ, lục cốc tử, mễ nhân,... Ý dĩ là giống cây nhiệt đới, ưa ẩm, mọc hoang hoặc trồng ở bờ nước, bãi, ruộng ven sông. Ở nước ta, một số tỉnh có trồng ý dĩ như Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Lai Châu.
Từ xa xưa, ý dĩ đã được sử dụng để điều trị rất nhiều bệnh lý, từ điều trị viêm khớp đến đậu mùa. Từ một số nghiên cứu đã phát hiện ra các đặc tính trong ý dĩ có thể mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe.
Theo Đông Y, hạt ý dĩ có vị ngọt, tính hơi hàn, có tác dụng kiện tỳ bổ phế, thanh nhiệt. Đối với phụ nữ, hạt ý dĩ có tác dụng bồi bổ cơ thể, chữa khí hư quá nhiều, kinh nguyệt không thông, giúp tăng tiết sữa, lợi sữa cho phụ nữ sau sinh.
Ngoài ra, hạt ý dĩ còn chữa rối loạn tiêu hóa, phù thũng, bí tiểu, tả lỵ, đau bụng, phong thấp lâu ngày không khỏi, sốt cao, viêm khớp, béo phì và các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp. Đặc biệt, loại hạt này cũng được sử dụng để điều trị căn bệnh do toxoplasmosis gây ra bởi ký sinh trùng.
Theo Y học hiện đại, hạt ý dĩ đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe như:
- Giảm cholesterol
Theo nghiên cứu đăng trên "Tạp chí Quốc tế về Nghiên cứu Vitamin và Dinh dưỡng" vào tháng 9 năm 2006, những con chuột mắc bệnh tiểu đường được bổ sung hạt ý dĩ trong vòng 4 tuần đã giảm đáng kể mức cholesterol toàn phần và lipoprotein mật độ thấp có hại, hay cholesterol LDL.
Ngoài ra, chất xơ có trong hạt ý dĩ cũng có thể làm giảm lượng chất béo và cholesterol mà cơ thể hấp thụ.
- Tăng cường và hỗ trợ điều trị một số bệnh hô hấp
Hạt ý dĩ có đặc tính kháng khuẩn, kháng virus cũng như điều hòa miễn dịch nên có thể hỗ trợ điều trị một số bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Theo Y học cổ truyền Trung Quốc, loại thảo mộc này còn được dùng để điều trị áp xe phổi biểu hiện như đau tức ngực và ho có đờm mủ, mùi khó chịu.
- Phòng ngừa và điều trị ung thư
Một số nhóm nghiên cứu ở Trung Quốc đã nghiên cứu tác dụng của hạt ý dĩ đối với bệnh ung thư ruột kết, tuyến tụy, phổi, gan, vú và cả bệnh bạch cầu, với kết quả đầy hứa hẹn. Một nghiên cứu, được công bố trên "Journal of Ethnopharmacology" vào tháng 9 năm 2008, cho thấy chất chiết xuất từ hạt ý dĩ ức chế đáng kể hoạt động tổng hợp axit béo trong gan. Điều này rất quan trọng vì các tế bào ung thư ở người chứa hàm lượng cao axit béo tổng hợp, một chất có liên quan đến sự phát triển mạnh mẽ của tế bào khối u.
- Điều trị các rối loạn nội tiết
Hạt ý dĩ được sử dụng để điều trị các rối loạn nội tiết do khả năng làm giảm các hormone như progesterone và testosterone. Trong số ra tháng 12 năm 2000 của "Tạp chí Y học cổ truyền Trung Quốc", các triệu chứng đau bụng kinh đã giảm 90% khi sử dụng hạt ý dĩ, đây là kết quả tốt hơn nhiều so với nhóm đối chứng được điều trị bằng thuốc theo toa.
- Tốt cho hệ tiêu hoá
Nhờ có chứa chất xơ nên loại hạt này giúp tăng cường hệ tiêu hóa và phòng ngừa các chứng rối loạn tiêu hoá. Ngoài ra, một nghiên cứu vào tháng 6 năm 2011 trên "Tạp chí Hóa học Nông nghiệp và Thực phẩm" cho thấy hạt ý dĩ ức chế tế bào ung thư dạ dày trong ống nghiệm và cũng có thể làm giảm loét dạ dày ở chuột.
- Ngăn ngừa tình trạng loãng xương
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2008 trên "Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Châu Á Thái Bình Dương" cho thấy chiết xuất từ hạt ý dĩ có thể có khả năng đẩy lùi chứng loãng xương ở chuột và cũng có thể là một thực phẩm lành mạnh hữu ích để phòng ngừa loãng xương ở người.
- Giảm cân
Trong nghiên cứu được công bố năm 2004 trên tạp chí "Khoa học Đời sống", những con chuột bị béo phì được tiêm chất chiết xuất từ hạt ý dĩ trong 4 tuần đã giảm trọng lượng cơ thể, lượng thức ăn, kích thước chất béo, khối lượng mô mỡ và mức cholesterol và chất béo trung tính.
Hạt ý dĩ được sử dụng theo 2 cách:
- Dạng tươi
- Dạng sao
Mọi người có thể sử dụng hạt dưới dạng các bài thuốc hoặc nấu cháo để bồi bổ cơ thể, hỗ trợ điều trị một số bệnh lý. Liều lượng khuyên dùng hàng ngày của hạt ý dĩ là 9 - 30g
Tuy nhiên, khi sử dụng hạt ý dĩ, mọi người nên lưu ý một số điều sau đây:
- Đã có những thử nghiệm trên chuột và cho thấy những con chuột đang mang thai ăn hạt ý dĩ có tỷ lệ sảy thai cao hơn và các chất chiết xuất cũng gây nhiễm độc cho phôi đang phát triển. Do đó, loại hạt này không được khuyến khích cho phụ nữ mang thai.
- Hạt ý dĩ cũng có thể làm giảm lượng đường trong máu. Do đó, những người đang sử dụng thuốc điều trị tiểu đường và những người chuẩn bị hoặc sau phẫu thuật ít nhất 2 tuần không nên sử dụng loại hạt này.
Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn