Thí điểm lấy đất nông nghiệp làm nhà ở thương mại: Cần giới hạn quy mô, diện tích

Ngày 21/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.

Nội dung chính của nghị quyết là sẽ cho doanh nghiệp đang có hoặc nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở để làm dự án nhà ở thương mại. Được biết, Chính sách này đã từng thực hiện ở các Luật Đất đai, Luật Nhà ở trước nhưng từ khi Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực đã bị dừng lại do luật quy định.

Thảo luận về nội dung này, bên cạnh nhiều ý kiến đồng tình, vẫn có một số đại biểu lo ngại việc cho thí điểm sẽ tạo ra hiện tượng thu gom đất nông nghiệp, giảm diện tích đất lúa, đất rừng và ảnh hưởng đến anh ninh lương thực.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường cho biết, trong các đồ án quy hoạch cũng xác định rõ bao nhiêu diện tích đất nông nghiệp được chuyển mục đích để làm các dự án (nhà ở, giáo dục, bệnh viện...) và bao nhiêu diện tích đất nông nghiệp được giữ lại để phục vụ sản xuất nông nghiệp, đảm bảo an toàn, an ninh lương thực.

Ngoài ra, dự án nhà ở thương mại muốn làm phải tuân thủ chặt chẽ và đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương.

"Dù thực hiện theo Luật Đất đai hay thực hiện theo cơ chế thí điểm của Nghị quyết này, tất cả các dự án đó đều phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm việc giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa và bảo đảm độ che phủ rừng", Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhấn mạnh.

Liên quan đến diện tích đất quốc phòng, đất an ninh, trong dự thảo thiết kế theo hướng diện tích đưa ra khỏi đất quốc phòng, đất an ninh, phù hợp với quy hoạch để phát triển nhà ở mà chưa bàn giao cho địa phương sẽ ưu tiên giao cho Bộ Quốc phòng, Bộ Công an tổ chức thực hiện các dự án nhà ở thương mại để bán cho cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang.

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho rằng, đây là quy định được thiết kế nhằm tạo điều kiện nhanh chóng đưa các diện tích đất quốc phòng, đất an ninh chuyển thành đất ở theo đúng quy hoạch, tạo điều kiện giải quyết nhu cầu nhà ở cho cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang.

Nghị quyết thiết kế theo hướng giao cho Bộ Quốc phòng, Bộ Công an tổ chức lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án. Khi lựa chọn được chủ đầu tư rồi, chủ đầu tư sẽ phải thực hiện tất cả các quy trình, thủ tục, điều kiện tương tự các dự án khác.

Bộ trưởng Tài Nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy cũng nói rõ, mục đích của việc ban hành nghị quyết nhằm bổ sung phương thức tiếp cận đất đai để thực hiện các dự án nhà ở thương mại mà Luật Đất đai hiện chưa cho phép.

"Đối với dự án nhà ở thương mại có quy mô đất dưới 20 ha, theo quy định hiện hành sẽ không thể tiếp cận đất đai vì không thuộc diện nhà nước thu hồi đất cũng không thuộc diện nhận chuyển quyền hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nếu như trong diện tích ấy không có đất ở", ông Duy nêu và cho biết, mục đích ban hành nghị quyết là nhằm tháo gỡ vướng mắc này, tăng khả năng tiếp cận đất đai cho dự án nhà ở thương mại.

Về phạm vi thực hiện thí điểm, ông Duy cho biết, khó khăn vướng mắc nói trên xảy ra với tất cả các địa phương trên cả nước, nhất là các địa phương mà thị trường bất động sản quy mô không lớn, không có nhiều dự án quy mô từ 20ha trở lên. Do đó, cần phải cho thí điểm trên phạm vi cả nước mới đảm bảo công bằng, đồng bộ, khắc phục cơ chế xin cho. "Nếu chỉ áp dụng cho một số tỉnh thì các tỉnh còn lại nếu nhà đầu tư có nhu cầu sẽ không có phương thức thực hiện", ông Duy phân tích.