Tiền, quyền lực và quấy rối tình dục ở thung lũng Silicon

Mạnh mẽ vốn là điều chẳng thiếu đối với những nữ doanh nhân dám một mình gầy dựng một công ty khởi nghiệp ở Thung lũng Silicon thuộc bang California (Mỹ) như Cecilia Pagkalinawan. Thế nhưng, phải hơn 10 năm sau, cô mới dám chia sẻ về cuộc gặp kinh hoàng với nhà đầu tư mạo hiểm quyền lực ở New York năm 2001.

Những mong tìm được đối tác đầu tư khi công ty đang khó khăn, cô đồng ý cuộc hẹn với một nhà đầu tư tại một nhà hàng sang trọng ở New York.
Khi Pagkalinawan đến nơi, người đàn ông có tiếng trong giới đầu tư mạo hiểm này đã gọi sẵn một chai rượu 5.000 USD. Khi từ chối vì không biết uống rượu, Pagkalinawan nhận được câu trả lời thẳng tưng rằng nếu muốn tiếp tục câu chuyện thì phải nhấm nháp vài ly.
Cô liên tục bị ép rượu và bị "nhà đầu tư" tìm mọi cách để động chạm và hôn hít. Quá hoảng sợ, Pagkalinawan đã tìm kế thoái lui, xin đi vệ sinh để nôn rồi gọi một người bạn tới giải cứu.
"Tôi không thể tin được là sau hằng đó năm trời, đến bây giờ mỗi khi nhắc lại chuyện cũ, tôi vẫn cảm thấy bị tổn thương kinh khủng", chị Pagkalinawan kể lại với nhà báo Laurie Segall và Sara O'Brien.

Pagkalinawan không phải là trường hợp duy nhất vì nạn quấy rối tình dục xảy ra rất nhiều. Các công ty công nghệ khởi nghiệp (start-up) phải dựa vào nguồn vốn đầu tư mạo hiểm. Theo CNN, có tới 90% start-up thất bại ngay trong giai đoạn đầu nếu không được đầu tư vốn kịp thời. Do cần tiền để khởi nghiệp, nhiều phụ nữ chập chững bước vào ngành công nghệ đã lâm vào cảnh bị các nhà đầu tư "gạ tình".

Động lực giúp Pagkalinawan công khai trải nghiệm khó nói của mình bắt nguồn từ việc hàng loạt phụ nữ đang làm việc tại Thung lũng Silicon đoàn kết lên tiếng tố cáo về nạn quấy rối tình dục.

 

Giới công nghệ tại Thung lũng Silicon không còn xa lạ với Dave McClure của 500 Startups và Justin Caldbeck của Binary Capital. Họ là những người đồng sáng lập của hai quỹ đầu tư nổi tiếng ở Mỹ. Mới đây, cả hai đều phải từ chức và công khai xin lỗi vì các hành vi quấy rối tình dục.
6 phụ nữ ở thung lũng Silicon đã lên tiếng tố cáo nhà đầu tư Justin Caldbeck quấy rối tình dục họ. 3 người trong số này quyết định công khai danh tính, điều mà theo đài CNN là rất hiếm hoi ở thung lũng Silicon.

Cô Susan Ho, một người sáng lập start-up về du lịch là 1 trong 6 phụ nữ ở thung lũng Silicon đã lên tiếng tố cáo Caldbeck. Cô Susan cho hay: "Khi bạn nói về nạn quấy rối tình dục trong ngành công nghệ hay bất cứ ngành nào khác, nó giống như thả một quả bom nguyên tử dội lên sự nghiệp của bạn vậy. Ai cũng lo sợ bị trả thù, lo lắng công việc kinh doanh bị ảnh hưởng".

Khi Susan Ho cùng Leiti Hsu, người bạn đồng sáng lập công ty khởi nghiệp du lịch Journy, quyết định công khai danh tính kẻ quấy rối, họ đã lo lắng vụ việc sẽ "chìm xuồng".

 

"Khi lên tiếng, chúng tôi hy vọng ít nhất sẽ có một bài báo viết về vụ việc (đủ sức thu hút công chúng) để hiện lên trên công cụ tìm kiếm Google. Khi Caldbeck hẹn gặp một doanh nhân nữ nào đó, cô ấy sẽ tìm hiểu về ông ta trên Google, cô ấy sẽ đọc được bài báo đó và sẽ cẩn thận hơn hoặc nghĩ kỹ trước khi quyết định đến buổi hẹn", cô Susan nói.

 

Cô Susan J. Fowler, kỹ sư làm việc cho Uber từ 11/2015 đến 1/2017, tiết lộ nhiều lần bị "giở trò". Cô đã báo cáo cho quản lý nhân sự Uber nhưng được đáp lại bằng thái độ phớt lờ, thậm chí đôi khi bị mắng té tát vì nói ra vấn đề nhạy cảm. Câu chuyện của cô sau khi đăng tải đã nhận được sự đồng cảm của rất nhiều người. Sau khi vụ Uber bị phanh phui, đã có nhiều phụ nữ đã và đang làm việc tại Thung lũng Silicon tiếp tục lên tiếng về việc bị quấy rối tình dục. Vấn đề này cũng đã được nhiều công ty chú trọng hơn bằng cách đưa ra các quy định về đối xử với nhân viên nữ một cách bình đẳng nhất

Tuy vậy, một số nhà hoạt động nhân quyền tại Silicon cũng thừa nhận việc ngăn chặn quấy rối tình dục ở đây là rất khó. Biện pháp trước mắt được đưa ra là khuyến khích nạn nhân tố cáo kẻ đã làm điều không đúng mực với mình, đồng thời các công ty chủ quản cần phạt nặng những kẻ đó, cũng như tuyên truyền, lên án mạnh mẽ nạn quấy rối và phân biệt giới tính. Để làm được điều này, cần phải có sự chung sức của cộng đồng và quyết liệt đến cùng.

Ông Reid Hoffman, nhà sáng lập LinkedIn - trang mạng kết nối các nhà tuyển dụng và người xin việc lớn nhất thế giới, đã lên tiếng mạnh mẽ: “Đã tới lúc các nhà đầu tư nên cùng ký vào một "cam kết đứng đắn. Giới công nghệ và đầu tư cũng nên bắt tay nhau, để nếu người nào có hành vi “đen tối với phụ nữ sẽ lãnh hậu quả thay vì bao che lẫn nhau”.

Mới đây, cô Tammy Cho cùng các nữ doanh nhân ở Thung lũng Silicon xây dựng trang web https://www.betterbrave.com cung cấp lời khuyên thực tế và các nguồn lực cho các nạn nhân bị quấy rối tình dục. Trang web này đưa ra hướng dẫn toàn diện cho bất cứ ai bị quấy rối tình dục ở nơi làm việc phải làm gì để đối phó, xử lý. Trang web cũng kết nối với luật sư để bảo vệ các nạn nhân về mặt pháp lý.