 |
| Tái hiện thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu - Di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại. Ảnh: Nam Trần |
Tỉnh Nam Định là một trong những địa phương có các trung tâm thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh tiêu biểu với những nơi lưu giữ sự tích về sự giáng thế của Mẫu như Phủ Dầy, Phủ Nấp và gần 400 nơi thờ cúng Thánh Mẫu.
Lễ đón Bằng công nhận “Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Ủy ban Nhân dân tỉnh Nam Định tổ chức long trọng tại Quần thể Di tích lịch sử-văn hóa Phủ Dầy thuộc xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định.
 |
| Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại buổi lễ. Ảnh: Nam Trần |
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh việc thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là niềm tự hào của người dân Nam Định nói riêng và Việt Nam nói chung, góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn hóa Việt.
"Cùng với niềm vinh dự đó là trách nhiệm phải bảo tồn, phải phát huy di sản tốt hơn. Tất cả chúng ta cần thực hiện thật tốt chương trình hành động quốc gia, nhằm bảo vệ, phát huy giá trị di sản, cần để Tín ngưỡng thờ Mẫu được thực hiện, trao truyền đúng với ý nghĩa bản sắc tốt đẹp vốn có, không bị làm sai lệch, biến tướng, làm tầm thường hóa, thương mại hóa", Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị.
 |
| Tái hiện thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu - Di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại. Ảnh: Nam Trần |
Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ là một hình thức thờ cúng người Mẹ hóa thân ở các miền trời, sông nước, rừng núi được hình thành trên nền tảng của tín ngưỡng thờ Nữ thần. Người dân thờ cúng Thánh Mẫu Liễu Hạnh cùng với các vị Thánh Mẫu cai quản miền trời, rừng, nước, những nhân vật lịch sử hoặc huyền thoại có công với nước, với dân. Theo thư tịch và huyền thoại, bà là tiên nữ giáng trần, làm người rồi quy y Phật giáo, được tôn vinh làm “Mẫu nhi thiên hạ”.
Từ thế kỷ 16, tín ngưỡng này trở thành một sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng có ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống xã hội và trong tâm thức người dân, đáp ứng nhu cầu và khát vọng của đời sống con người.
Thực hành cơ bản của Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ là nghi lễ lên đồng và lễ hội, thông qua các yếu tố văn hóa dân gian như trang phục, âm nhạc, hát chầu văn, múa, diễn xướng trong lên đồng và lễ hội, người Việt thể hiện quan điểm của mình về lịch sử, di sản văn hóa, vai trò của giới và bản sắc tộc người.
Sức mạnh và ý nghĩa của thờ Mẫu Tam phủ chính là đáp ứng nhu cầu và khát vọng của đời sống thường nhật của con người như cầu sức khỏe, cầu bình an, cầu làm ăn phát đạt.
 |
| Đại diện UNESCO trao bằng chứng nhận cho Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Ngọc Thiện. Ảnh: Nam Trần |
Với những giá trị văn hóa, tín ngưỡng tâm linh đặc sắc, hồ sơ “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt” đã đáp ứng 5 tiêu chí để đăng ký vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Ngày 1/12/2016, tại Phiên họp Ủy ban liên Chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 11 của UNESCO diễn ra tại Ethiopia, di sản Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Tại buổi lễ, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã công bố “Chương trình hành động quốc gia về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Thực hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của người Việt giai đoạn 2017-2020”. Trong đó, một số hoạt động chính sẽ được triển khai gồm: tiếp tục nhận diện giá trị, kiểm kê, tư liệu hóa di sản văn hóa phi vật thể và khôi phục các nghi lễ, lễ hội truyền thống gắn với di sản; tôn vinh các cá nhân, cộng đồng có nhiều đóng góp trong việc gìn giữ, thực hành, truyền dạy, bảo vệ và phát huy di sản; đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá giá trị di sản.