Cuộc sống sau các song sắt đầy bệnh tật
Trong một tuyên bố ngày 8/7, bà Michelle Bachelet nêu rõ với tư cách là một bác sĩ nhi khoa, một người mẹ và từng là người đứng đầu một quốc gia trên cương vị Tổng thống Chile, bà thực sự đau buồn khi chứng kiến những đứa trẻ bị buộc phải nằm trên sàn nhà do cơ sở hạ tầng quá tải, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản không được đảm bảo, điều kiện vệ sinh tồi tệ. Bà cho biết bà thực sự "bị sốc" trước những điều kiện mà người di cư và người tị nạn đang phải chịu đựng tại các trung tâm tạm giữ trên nước Mỹ. Theo bà, ngay cả khi bị tạm giữ trong thời gian ngắn, sức khỏe và sự phát triển của những đứa trẻ này cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Trước đó, ngày 7/7, tờ New York Times và The El Paso Times đăng bài báo mô tả thực trạng tại một trạm kiểm soát biên giới ở Clint, bang Texas, theo đó hàng trăm đứa trẻ tại đây phải mặc quần áo dơ bẩn và sống sau các song sắt đầy bệnh tật. Các luật sư đã lên tiếng cảnh báo về thực trạng trên sau khi họ phát hiện hơn 300 trẻ bị giữ trong điều kiện sinh hoạt mất vệ sinh tại trạm biên phòng Clint gần khu vực biên giới El Paso như không có tã lót, không đủ đồ ăn, quần áo sạch, bàn chải đánh răng, không được tắm rửa thường xuyên... Một số em ngủ trên nền nhà bê tông.
Các nghị sĩ đảng Dân chủ, những người từng ghé thăm các trung tâm tạm giữ này, cho biết tình trạng chen chúc, không có nước sinh hoạt của người di cư nơi đây khiến cả trẻ em và người lớn không được tiếp cận dịch vụ y tế và không có nước tắm tới 2 tuần. Gần 250 trẻ nhập cư trái phép ở Clint đã được chuyển sang các trung tâm dành cho trẻ em nằm dưới sự quản lý của Bộ Y tế và Dịch vụ con người (HHS) của Mỹ. Những trẻ em này thuộc các đoàn di cư bất hợp pháp từ khu vực Trung Mỹ tìm cách vượt biên giới Mexico sang Mỹ với mong muốn có cuộc sống tốt đẹp hơn. Luật pháp Mỹ quy định, trẻ em vượt biên giới mà không có cha mẹ hoặc người bảo trợ, bị giữ tại các cơ sở của trạm tuần tra biên giới trong vòng không quá 72 giờ đồng hồ và sau đó được chuyển tới các trung tâm của HHS càng sớm càng tốt.
Tuy nhiên, người phát ngôn HHS Evelyn Stauffer cho biết các em nhỏ này đã chờ đợi quá lâu tại các trạm ở biên giới do số lượng trẻ em nhập cư trái phép vào Mỹ tăng chưa từng có. Theo bà Stauffer, Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) trong tháng 5 vừa qua đã chuyển gần 10.000 trẻ nhập cư tới các trung tâm của HHS, một trong những con số cao kỷ lục theo tháng kể từ khi chương trình này được thực hiện.
Bộ An ninh nội địa Mỹ (DHS) cũng cảnh báo tình trạng "quá tải nguy hiểm" tại nhiều trung tâm tạm giữ nghìn người di cư tìm cách ở lại "miền đất hứa", trốn chạy đói nghèo và bạo lực tại các quốc gia Trung Mỹ. Cục quản lý Gia đình và trẻ em thuộc HHS, cơ quan giúp trẻ di cư tìm người thân hoặc gia đình tại Mỹ, cho biết đang quản lý khoảng 11.500 trẻ và ước tính sẽ mất khoảng 2 năm để giúp các trẻ này tìm người thân hoặc gia đình tại Mỹ.
Một vấn đề báo động khác là có gần 5.000 khiếu nại về việc trẻ em di cư tới Mỹ bị lạm dụng và quấy rối tình dục đã được đệ trình trong vòng 4 năm qua. Ông Ted Deutch - thành viên của đảng Dân chủ cho rằng, nguyên nhân của nhiều vụ lạm dụng tình dục là do các chính sách không khoan nhượng đối với vấn đề nhập cư, dẫn đến gần 3.000 trẻ em di cư bị buộc phải tách khỏi gia đình.
Tổng số vụ khiếu nại lạm dụng tình dục trong năm 2018 là 1.261, nhiều hơn 192 vụ so với năm 2017. Trong đó, 178 đơn khiếu nại là các cáo buộc nhân viên giám hộ lạm dụng tình dục trẻ em di cư - những trẻ nhỏ không có gia đình đi cùng.
Mỹ, Mexico siết chặt dòng người nhập cư
Xử lý vấn nạn nhập cư trái phép đang chia rẽ chính trường Mỹ. Tổng thống Trump đã liệt chiến dịch siết chặt dòng người di cư vào danh sách các vấn đề chính trong chiến dịch tái tranh cử năm 2020 của mình. Ông chủ Nhà Trắng tuyên bố chiến dịch trục xuất bắt đầu được tiến hành từ sau lễ Quốc khánh 4/7. Với chủ trương hạn chế người di cư trái phép vào Mỹ qua đường biên giới Mexico, Tổng thống Mỹ Trump đã chỉ thị cơ quan chức năng nước này kiểm soát chặt chẽ tại các cửa khẩu biên giới. Điều này kéo theo tình trạng ùn tắc xảy ra tại các cửa khẩu giữa Mexico và Mỹ. Hồi tháng 5 vừa qua, lực lượng chức năng Mỹ đã bắt giữ hơn 130.000 người nhập cư trái phép, con số cao nhất tính theo tháng tại khu vực biên giới với Mexico trong 13 năm qua.
Giới chức Mỹ cho biết các chiến dịch trong tháng 7 này sẽ nhắm đến những người mới đến Mỹ không có giấy tờ, đặc biệt là những người từng có lịch sử phạm tội. Tuy nhiên những nhóm vận động cho quyền lợi người nhập cư cho rằng một chiến dịch trục xuất toàn quốc như vậy sẽ gây tổn hại cho các cộng đồng và nền kinh tế Mỹ, khiến người lớn mất việc làm và trẻ em ngại đến trường vì sợ hãi họ sẽ bị bắt và bị chia tách.
Mới đây, nhà chức trách Mexico đã giải cứu 24 người di cư Trung Mỹ, bao gồm 9 trẻ em, sau khi họ bị giữ làm con tin trong gần 3 tuần tại bang Guanajuato của Mexico. Bộ trưởng An ninh nhà nước Mexico Juan Jose Gonzalez cho biết, những người di cư bị giam giữ suốt 20 ngày tại thị trấn Celaya, cách Thủ đô Mexico City khoảng 210km. Sau khi được giải cứu, các nạn nhân đang được chăm sóc y tế. Được biết, người di cư thường là mục tiêu của các băng đảng tội phạm bạo lực hoạt động tại Mexico, nơi hơn 40.000 người được tuyên bố mất tích. Mỗi năm hàng nghìn người Trung Mỹ đã vượt biên qua Mexico với hy vọng tới được Mỹ để trốn tránh bạo lực và nghèo đói tại quê nhà. Những người di cư thường trở thành mục tiêu của các băng đảng tội phạm hoạt động tại Mexico.
Trong một diễn biến khác, Bộ An ninh nhà nước Mexico thông báo bắt giữ 59 người di cư, bao gồm 55 người Honduras, xung quanh thị trấn phía Đông Bắc Saltillo, gần biên giới Mỹ. Hàng nghìn người Trung Mỹ có ý định băng qua Mexico mỗi năm với hy vọng tới Mỹ để xin tị nạn nhằm tránh tình trạng bạo lực và đói nghèo tại quê nhà. Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa đánh thuế các mặt hàng xuất khẩu từ Mexico vào Mỹ, Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador hồi tháng trước đã đồng ý trấn áp người di cư không giấy tờ, triển khai hàng chục nghìn lính Vệ binh quốc gia để tăng cường an ninh biên giới. Theo thống kê, Mexico đã trục xuất tổng cộng 21.912 người trong tháng 6 vừa qua, cao hơn 33% so với tháng trước.