Tổ chức Thương mại Thế giới có nữ Tổng Giám đốc đầu tiên

Bà Okonjo-Iweala đã đi vào lịch sử khi trở thành người phụ nữ đầu tiên, công dân châu Phi đầu tiên giữ cương vị Tổng giám đốc WTO, tổ chức thương mại đa phương lớn nhất thế giới.

Ngozi Okonjo-Iweala là một nhà kinh tế nổi tiếng người Nigeria. Bà từng giữ cương vị Bộ trưởng Tài chính Nigeria trong 2 nhiệm kỳ (2003-2006 và 2011-2015) và giữ chức Ngoại trưởng Nigeria một thời gian ngắn hồi năm 2006.

Bà dẫn đầu các cuộc đàm phán với Paris Club of Creditors, nhờ đó Nigeria được xóa nợ 30 tỉ USD. Năm 2003, bà tiến hành cải tổ năng lực quản lý kinh tế vĩ mô của Nigeria, đưa ra quy tắc tài chính mới dựa trên giá dầu thô. Chính sách này giảm thiểu tính không ổn định của nền kinh tế vĩ mô Nigeria.

Bà cho phép công bố chi tiêu tài chính của chính quyền Liên bang Nigeria trên báo chí, giúp tăng minh bạch trong quản trị. Với sự hỗ trợ của Ngân hàng thế Giới và IMF, bà cho xây dựng hệ thống quản lý điện tử cho chính phủ. Okonjo-Iweala cũng có công trong việc giúp đỡ Nigeria lần đầu tiên đạt mức đánh giá tín dụng BB Minus từ tổ chức Fitch Ratings and Standard & Poor's năm 2006.

Bà Ngozi Okonjo-Iweala đã được vinh danh là 1 trong số 8 nữ chiến binh chống tham nhũng, người truyền cảm hứng bởi Tổ chức Minh bạch Quốc tế. Năm 2014, tạp chí Time bình chọn bà là 1 trong số 100 người có ảnh hưởng nhất trên thế giới.

Bà Okonjo-Iweala từng làm Giám đốc điều hành Ngân hàng thế giới (WB) từ tháng 10/2007 đến tháng 7/2011. Trước đó, Okonjo-Iweala từng trải qua 21 năm đầu tiên sự nghiệp của mình làm chuyên gia kinh tế tại Ngân hàng Thế giới. Trên cương vị Giám đốc điều hành tại World Bank, bà có trách nhiệm giám sát 81 tỷ USD phân bổ đầu tư ở các khu vực châu Phi, châu Âu, và Trung Á.

Trước đó, bà từng ngồi ghế Phó chủ tịch WB thời Chủ tịch James Wolfensohn và rời khỏi WB năm 2003 để về nước làm Bộ trưởng Tài chính và sau đó làm Ngoại trưởng theo yêu cầu của Tổng thống Olusegun Obasanjo. 

Bà Okonjo-Iweala tấn công tham nhũng từ ngành dầu khí. Bà cho kiểm toán ngành dầu khí, công bố kết quả lên mạng để người dân biết Nigeria đã sản xuất được bao nhiêu và bán được bao nhiêu tiền. Làm việc mỗi ngày từ 6 giờ đến 23 giờ, bà tuyên chiến với văn hóa "lại quả", làm cho 2 thẩm phán, 3 bộ trưởng, 2 phó đô đốc, 1 thống đốc bang, nhiều quan chức cao cấp hải quan mất chức. Bà đã đưa vào tù 500 người tổ chức lừa đảo thương mại quốc tế trên mạng từng làm ô danh chính quyền Nigeria.

Bà Okonjo-Iweala là Chủ tịch Liên minh toàn cầu về vaccine và tiêm chủng (GAVI), đồng thời là đặc phái viên của Liên minh châu Phi (AU) trong cuộc chiến chống đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19.

Trong chiến dịch tranh cử vào vị trí người đứng đầu WTO, bà Okonjo-Iweala đánh giá thương mại sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc phục hồi kinh tế do tác động nặng nề của đại dịch Covid-19. "Do đó, WTO cần một cái nhìn mới mẻ, một bộ mặt tươi mới. Cần một người có khả năng thực hiện cải cách và làm việc với các thành viên để bảo đảm WTO sẽ thoát khỏi tình trạng tê liệt cục bộ như hiện nay", bà cho biết.