Không có điều gì ngạc nhiên nếu tóc của bạn chuyển dần sang màu trắng khi bạn già đi. Nhưng tóc bạc sớm có nhiều nguyên nhân, bao gồm gen di truyền, căng thẳng và các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn hoặc thiếu thụ chất dinh dưỡng. Tóc bạc sớm có thể gặp ở cả nam giới và nữ giới. Trong đó nữ giới thường có sự thay đổi màu tóc bắt đầu ở phần trán còn ở nam giới là ở hai bên đầu và tóc mai.
Sắc tố melanin quyết định màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, cơ thể sản xuất ít melanin hơn dẫn tới tóc bị bạc. Với người Châu Á thì việc có tóc bạc trước 25 tuổi được coi là tóc bạc sớm. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng tóc bạc sớm ở độ tuổi 20:
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2020 trên tạp chí Nature cho thấy, căng thẳng khiến chuột mất dần tế bào gốc sản xuất melanin và khiến lông chúng trở nên trắng hơn.
Mối quan hệ giữa căng thẳng và tóc bạc sớm luôn được nhiều nhà nghiên cứu thảo luận. Bạn có thể dễ dàng nhìn thấy những bằng chứng trực quan (quan sát trực tiếp) ở những người thường xuyên hoạt động trí óc, áp lực thường có mái tóc bạc hơn người ít hoạt động trí óc và ít áp lực hơn.
Theo Health, tóc bạc sớm thường gặp ở người có nhiều khả năng gặp phải các sự kiện căng thẳng hơn người khác. Mặc dù mối liên hệ giữa căng thẳng và tóc bạc sớm vẫn chưa được kết luận rõ ràng nhưng căng thẳng kéo dài (mãn tính) đã được chứng minh là dẫn tới nhiều hệ lụy sức khỏe khác bao gồm vấn đề về giấc ngủ, thay đổi vị giác, huyết áp cao, áp lực lên tim mạch,...
Để giảm nguy cơ tóc bạc ở tuổi 20 có thể do căng thẳng, bạn có thể thử một số hoạt động giảm stress như:
- Tập thể dục thường xuyên
- Tập thói quen suy nghĩ về những điều tích cực xảy ra trong cuộc sống hàng ngày
- Thực hành các thói quen lành mạnh như đọc sách, nghe nhạc để thư giãn đầu óc
- Hít thở sâu, thiền hoặc yoga
- Có chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm rau, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, sữa ít béo hoặc sữa tách béo, protein nạc
- Nói chuyện nhiều hơn với bạn bè và các thành viên trong gia đình hoặc nhờ giúp đỡ khi cần thiết.
Một số tình trạng sức khỏe nhất định có thể khiến tóc bị bạc sớm, tóc bạc xuất hiện nhiều và nhận thấy sự thay đổi một cách rõ rệt; chẳng hạn như:
- Chứng rụng tóc từng mảng (alopecia areata) khiến một người có thể có những sợi tóc màu xám hoặc bạc ở vùng bị rụng tóc.
- Bệnh bạch biến cũng có thể khiến các vùng da cơ thể bị mất sắc tố, bao gồm cả tóc.
- Các vấn đề về tuyến giáp chẳng hạn như cường giáp hoặc suy giáp cũng có thể là nguyên nhân khiến tóc bạc sớm. Khi tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp) hoặc kém hoạt động (suy giáp) khiến cơ thể sản xuất ít melanin hơn và khiến tóc đổi màu.
Hàm lượng vitamin và khoáng chất mà cơ thể hấp thụ không đủ/thấp có thể khiến tóc bạc sớm ở người trẻ tuổi. Theo Health, có một số bằng chứng đã chỉ ra rằng, cơ thể thếu một số chất dinh dưỡng dưới đây có thể khiến tóc bạc sớm ở tuổi 20:
- Canxi
- Đồng
- Ferritin (một loại protein giúp dự trữ sắt trong cơ thể, thường tích trữ trong gan, tủy xương và lách)
- Kẽm
- Vitamin B12
- Sắt
- Selen
- Folate.
Ngoài ra thiếu protein cũng có thể khiến tóc bạn bị giảm sắc tố và trở nên bạc trắng. Một vài nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chế độ ăn chay cũng có thể làm tăng nguy cơ tóc bạc sớm hơn. Chính vì thế mà bạn cần đảm bảo rằng cần đảm bảo đủ lượng protein cần thiết hàng ngày cũng như các chất dinh dưỡng khác để giảm tốc độ bạc tóc. Việc bổ sung thông qua các thực phẩm chức năng cần có sự xem xét và tư vấn bởi bác sĩ.
Di truyền cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn dễ bị bạc tóc sớm. Một nghiên cứu được công bố vào năm 2022 trên tạp chí Khoa học Y tế của Đại học Kerman đã chỉ ra rằng, bạn có nguy cơ bạc tóc sớm cao gấp 3 - 5 lần nếu như cha mẹ bạn cũng gặp phải tình trạng tóc bạc sớm trước khi bước sang tuổi 30.
Một số yếu tố không trực tiếp khiến tóc bạc sớm nhưng có thể đẩy nhanh quá trình này bằng cách phá hủy nang tóc của bạn, bao gồm:
- Hút thuốc lá có thể khiến nicotin tích tụ trong nang lông và ảnh hưởng đến sắc tố tóc. Một nghiên cứu được công bố vào năm 2021 trên tạp chí Rối loạn phần phụ trên da cho thấy tóc bạc sớm phổ biến hơn ở những người hút thuốc so với những người không có thói quen hút thuốc.
Ngoài ra, hút thuốc còn làm co mạch máu, giảm lưu lượng máu tới nang tóc và gây rụng tóc.
- Tia cực tím: Tia UV từ ánh nắng mặt trời cũng là một nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng stress oxy hóa, làm mất cân bằng các gốc tự do và chất chống oxy hóa. Trong đó, việc tiếp xúc với tia cực tím có thể làm hỏng hắc tố melanin trong nang tóc của bạn. Melanin hấp thụ các gốc tự do, làm giảm sắc tố tóc.
- Hóa chất: Một số loại hóa chất trong các sản phẩm làm tóc chẳng hạn như hydrogen peroxide khi dùng quá nhiều có thể phá hủy cấu trúc tóc. Ngoài ra nhiệt độ cao từ các dụng cụ làm tóc cũng có thể góp phần làm tăng hư tổn này.
Vậy bạn có thể ngăn ngừa tóc bạc sớm hay không? Câu trả lời là tình trạng tóc bạc sớm có thể được ngăn ngừa dựa vào nguyên nhân gây ra, trừ trường hợp tóc bạc sớm là do di truyền. Một chế độ ăn uống cân bằng cũng biện pháp chăm sóc tóc tốt có thể hữu ích cho tình trạng này.
Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn