Như nhiều đứa trẻ khác, bọn trẻ nhà tôi cũng rất thích ăn mì. Vì chiều các cháu nên mẹ tôi rất hay mày mò tìm hiểu cách làm các món liên quan đến mì để nấu cho các cháu ăn. Và mì trộn xá xíu có lẽ là món mà bọn trẻ mê nhất, thi thoảng lại đề nghị: “Cuối tuần bà làm mì trộn cho con nhé!”.
Vì biết trẻ con thích ăn nên mỗi lần mẹ làm tôi cũng quan sát, học lỏm. Thực ra, để làm món này không hề khó. Mỗi lần làm mẹ tôi thường đi chợ sớm để có thể mua được miếng thịt thăn, thịt dọi (chọn phần nhiều mỡ), vài lạng sườn tươi ngon nhất, mì trứng, rau cải, nắm lá hẹ, gói gia vị để làm xá xíu, 1 quả dừa tươi, vài nhánh tỏi, dầu ăn, xì dầu, dấm.
Mẹ chia đôi phần thịt đã mua, băm nhỏ một phần, thêm hành, tiêu, đường, hạt nêm, chút gia vị vào ướp khoảng 30 phút cho ngấm.
Phần thịt còn lại, mẹ ướp nửa gói gia vị xá xíu trong 1 tiếng (muốn thịt thấm gia vị, bạn có thể ướp thời gian dài hơn).
Xong phần chuẩn bị, đặt chảo lên bếp, chờ dầu ăn nóng già, thả tỏi đập giập vào phi thơm, sau đó cho miếng thịt thăn vào áp chảo cháy cạnh, cho tiếp nước dừa tươi và chút nước nguội vào. Để lửa nhỏ, thỉnh thoảng hớt bọt và lật miếng xá xíu. Đun cho đến khi cạn nước. Để nguội và thái mỏng.
Với phần thịt băm sau khi ướp đặt lên bếp xào chín. Thịt ba chỉ nhiều mỡ, thái mỏng, rán đến khi giòn tan.
Phần nước sốt, dùng dầu hào, xì dầu, dấm, nước nguội để pha chế. Pha nhiều hay ít, tùy theo lượng mì để gia giảm. Cho hành, tỏi băm vào phi thơm, sau đó đổ hỗn hợp nước vừa pha vào đun sôi đến khi sánh lại.
Khi đã chuẩn bị xong phần “nhân” thì dùng nước sôi trần mì cùng với lá hẹ và rau cải. Thả mì vào bát và để xá xíu thái mỏng, thịt băm, ba chỉ chiên giòn, hành tỏi phi lên trên, sau đó múc nước sốt vào. Trộn đều trước khi ăn.
Món này ăn khô nhưng mẹ tôi hay ninh một nồi sườn để mỗi người có một bát nước dùng kèm theo khi ăn mì.
Hiện tại, “công thức” làm món mì xá xíu của mẹ đã được phổ biến tới nhiều gia đình họ hàng khác. Mọi người còn “sáng tạo” để món ăn chất lượng hơn bằng cách thêm tôm, thay rau cải bằng giá đỗ hoặc một loại rau nào đó khác, phù hợp với sở thích của các thành viên trong gia đình. Thậm chí, có nhà đã đầu tư cả máy làm mì để có thể chủ động hoàn toàn trong khâu chuẩn bị nguyên liệu.
Nhìn bát mì màu vàng ruộm, miếng xá xíu đỏ, rau cải, lá hẹ xanh biếc, cùng hành tỏi phi thơm đã tạo nên một món ăn khó cưỡng. Thi thoảng, bọn trẻ nhà tôi lại đùa với bà nội: “Ở khu nhà mình chưa có món này, hay bà mở hàng bán đi, để cho nhiều bạn có thể ăn món mì rất ngon này!”. Mỗi lúc như thế, cả nhà lại cười vang, khỏi phải nói, mẹ tôi vui thế nào khi món ăn chứa đựng tình cảm yêu thương của bà được mọi người hâm mộ và ủng hộ nhiệt tình như thế.