Một ca phẫu thuật tim (ảnh minh họa)
Chị Nguyễn Thị Đào, 39 tuổi, ở Bình Xuyên, Vĩnh Phúc, đang đi khám phụ khoa thì có biểu đau ngực, khó thở dữ dội... Chị được chuyển tới Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện E Trung ương). Kết quả siêu âm cho thấy, chị bị u nhầy nhĩ trái kích thước lớn bịt hết van tim, chạm vào thành tim. Đặc biệt, khối u di động nhiều, dễ vỡ, cản trở đường vận chuyển máu vào tĩnh mạch phổi xuống thất trái dưới, khiến máu không về được tim, gây khó thở, phù phổi cấp... Tính mạng bệnh nhân được tính từng giờ, thậm chí có thể đột tử nếu khối u bị vỡ. Vì thế, các bác sĩ đã mổ khẩn cấp để cứu sống bệnh nhân.
PGS.TS Lê Ngọc Thành, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E TƯ, cho biết, trường hợp của bệnh nhân Đào được cứu sống là hi hữu. Trước đó có nữ bệnh nhân còn trẻ, trong 1 lần đang giảng bài thì gục ngã. Khi vào viện cấp cứu thì nửa người đã tím đen. Kết quả xét nghiệm, chiếu chụp cho thấy, bệnh nhân bị u nhầy ở tim và một phần khối u bung ra làm tắc mạch máu. Do nhập viện quá muộn nên bệnh nhân đã tử vong.
Thực tế, rất nhiều trường hợp đột tử do không biết mình có bệnh lý ở tim. Trong khi đó, nhiều bệnh tim không có biểu hiện hoặc khi có biểu hiện thì bệnh đã ở giai đoạn nặng. U nhầy nhĩ trái là một bệnh điển hình.
Trẻ hóa và 15% đột tử
PGS.TS Thành phân tích, tim được chia thành 4 buồng gồm 2 tâm nhĩ và 2 tâm thất. Trong đó tâm nhĩ trái chứa máu đỏ. Máu qua van 2 lá để xuống thất trái, từ đây đi ra động mạch chủ mang oxy và các chất dinh dưỡng nuôi cơ thể. U nhầy nhĩ trái là loại u không ung thư nằm trong buồng nhĩ trái. Khối u phát triển từ vách ngăn của 2 tâm nhĩ. Đây là loại u xuất phát tại tim (u nguyên phát) hay gặp nhất, trong đó 75% u nhầy nằm ở tâm nhĩ trái, 25% nằm ở tâm nhĩ phải. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi cả nam và nữ nhưng có tới 75% bệnh nhân u nhầy nhĩ trái là nữ, ngày càng nhiều người trẻ mắc bệnh.
Triệu chứng thường gặp là khó thở khi gắng sức (75%). Nếu nặng hơn, bệnh nhân có thể phải nằm gối đầu cao, những cơn khó thở kịch phát về đêm và nặng nhất là phù phổi cấp. Đặc biệt, 20% trường hợp có thể xảy ra ngất, nguyên nhân là u tạm thời làm bít tắc lỗ van 2 lá.
U nhầy nhĩ trái là một trong những nguyên nhân gây đột tử do u lấp kín lỗ van 2 lá, khiến máu không thể lưu thông xuống tâm thất trái và đi ra ngoài nuôi cơ thể được, đặc biệt là não. 15% bệnh nhân u nhầy nhĩ trái có thể đột tử. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể bị nhồi máu cơ tim cấp hoặc nhồi máu não do một phần khối u bung ra và trôi theo dòng máu làm tắc mạch máu đến tim và não.
Cũng theo PGS.TS Thành, khi được chẩn đoán u nhầy nhĩ trái, bệnh nhân cần phẫu thuật để lấy sạch u nhằm tránh những biến chứng nguy hiểm mà khối u có thể gây ra. Khoảng 4-5 ngày sau mổ hở, bệnh nhân có thể xuất viện. Đặc biệt, sau phẫu thuật lấy u, bệnh sẽ khỏi hoàn toàn.
U nhầy nhĩ trái nói riêng và u tim nói riêng có thể được phát hiện bằng siêu âm tim, điện tâm đồ và thông tim (trong một số trường hợp). Do đó, khi kiểm tra sức khỏe, chị em nên siêu âm tim để được phát hiện và điều trị kịp thời nếu mắc bệnh.