Bệnh nhân là chị N.T.T (35 tuổi), vào viện vì tự nhiên sưng, phù, đau nhức đùi, cẳng bàn chân trái. Bệnh nhân cho biết chị có dùng thuốc tránh thai đường uống dạng viên phối hợp kéo dài trên 5 năm, ngoài ra không có bệnh lý gì trước đây.
Ngay sau đó, chị T. được chỉ định làm các cận lâm sàng gồm xét nghiệm máu, siêu âm và chụp CT cắt lớp chi dưới. Kết quả hình ảnh cho thấy người bệnh có rất nhiều huyết khối ở 2 chi dưới, đặc biệt hầu như huyết khối toàn bộ tĩnh mạch sâu chi dưới trái. Trong khi đó, kết quả xét nghiệm cho kết quả bình thường, cho phép loại trừ các bệnh lý tăng đông khác như lupus ban đỏ hệ thống, bệnh lý tim mạch… Các bác sĩ đã hội chẩn và thống nhất chẩn đoán chị T. có huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới liên quan đến thuốc tránh thai đường uống.
Chia sẻ về trường hợp bị huyết khối tĩnh mạch sâu liên quan đến dùng thuốc tránh thai đường uống, Ths. BS Hà Thế Linh, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, cho biết: Thuốc tránh thai mang lại hiệu quả tránh thai cao, dễ sử dụng nhưng cũng có những tác dụng phụ không mong muốn, kể cả nguy cơ gây huyết khối nguy hiểm đến tính mạng như trường hợp nói trên.
Cùng nhận định, TS.BS Phan Chí Thành - Chánh văn phòng Trung tâm Đào tạo, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, cũng khuyến cáo tác dụng phụ huyết khối tĩnh mạch sâu khi lạm dụng thuốc tránh thai. BS Thành cho biết, biến chứng nguy hiểm nhất của huyết khối tĩnh mạch là thuyên tắc phổi. Huyết khối tĩnh mạch theo dòng máu tĩnh mạch đổ về tâm nhĩ phải, rồi đổ xuống tâm thất phải. Tâm thất phải bóp tống cục máu đông lên phổi. Do hệ thống mạch máu tại phổi nhỏ nên cục máu đông không di chuyển được, gây tắc mạch phổi. Ngoài ra, vùng da dưới vị trí tĩnh mạch bị huyết khối có thể bị loét nên dẫn đến đau chân, phù nề kéo dài...
Nguy cơ huyết khối tăng lên ở những phụ nữ có các yếu tố nguy cơ như: Trên 35 tuổi, hút thuốc, béo phì, có khuynh hướng di truyền hay mắc bệnh về huyết khối hoặc ở trạng thái bất động kéo dài (ví dụ như sau khi phẫu thuật, suốt chuyến bay đường dài)...
Cũng từ trường hợp này, BS Thành khuyến cáo, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ không nên lạm dụng thuốc tránh thai, đặc biệt là sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp thường xuyên. Nếu dùng thuốc tránh thai kéo dài thấy có dấu hiệu phù chi, sưng nề, đau nhức, tím các chi, khó thở, tức ngực... chị em nên đến cơ sở y tế để khám và chẩn đoán bệnh lý liên quan để kịp thời điều trị, tránh biến chứng.
Ngoài ra, việc sử dụng thuốc tránh thai còn có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến cơ quan sinh dục, khiến một cô gái trẻ cũng có thể có âm đạo lão hóa như phụ nữ mãn kinh.
Từ những tác dụng phụ không mong muốn của thuốc tránh thai, chị em nên thận trọng sử dụng. Nên dùng theo hướng dẫn và tư vấn của bác sĩ để phù hợp với thể trạng mỗi người. Trong quá trình sử dụng nếu gặp vấn đề gì nên đi khám để được bác sĩ xử lý kịp thời.
Huyết khối tĩnh mạch sâu là một trong những vấn đề thường gặp ngày nay với tỷ lệ tử vong cao. Biến chứng nguy hiểm nhất của huyết khối tĩnh mạch sâu là thuyên tắc phổi (tắc mạch phổi) là nguyên nhân gây tử vong ở những người có huyết khối tĩnh mạch sâu. Huyết khối tĩnh mạch sâu thường gặp nhất ở các tĩnh mạch sâu trong chân.
Đa số các trường hợp huyết khối tĩnh mạch sâu không biểu hiện triệu chứng. Tuy nhiên có thể có các triệu chứng sau:
- Đau nhẹ hoặc đau dữ dội, đau tăng khi đi lại.
- Thay đổi màu da vùng da bị huyết khối tĩnh mạch có xu hướng chuyển thành màu xanh đen hoặc một màu bất thường.
- Sưng chân, cảm giác nặng nề, có thể so sánh thấy sự khác biệt giữa hai bên chân.
- Người bệnh có thể xuất hiện những cơn sốt thường xuyên không rõ nguyên nhân.
- Cảm giác nóng da ở vùng da bị huyết.
- Có thể thấy giãn tĩnh mạch nông.
- Biểu hiện khi có các biến chứng bao gồm: Khó thở không rõ nguyên nhân, ho nhiều đôi khi ho ra máu, đau ngực... là những biểu hiện khi huyết khối tĩnh mạch sâu gây biến chứng thuyên tắc phổi. Khi có các triệu chứng này cần đến bệnh viện ngay để được điều trị kịp thời.
Bản quyền thuộc phunuvietnam.vn