Xuất hiện từ năm 2001 và dần trở thành trào lưu trên internet, meme là một dạng ảnh chế được bắt chước theo một hình tượng có sẵn. Chúng được mọi người sử dụng thay cho lời bản thân muốn nói.
Hashtag là một từ hoặc cụm từ đứng sau ký hiệu “#”, được sử dụng ở nhiều trang mạng xã hội phổ biến như Facebook, Twitter, Google , Tumblr và Instagram. Với mục đích nhóm nhiều đối tượng thông tin lại với nhau, hashtag giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm và theo dõi các sự kiện. Bằng cách nhấp chuột vào một hashtag bất kỳ, danh sách những bài viết có sử dụng hashtag đó sẽ hiện ra.
Lợi dụng tính năng này, một mạng lưới người dùng Instagram đã sử dụng hashtag #dropboxlinks (Dropbox là tên trang web cung cấp dịch vụ lưu trữ tài liệu trực tuyến) để chia sẻ ảnh khiêu dâm trẻ em. Kẻ xấu tìm kiếm nhau qua hashtag và trao đổi đường dẫn tải ảnh qua tin nhắn cá nhân trên Instagram như cách bảo vệ danh tính.
Những kẻ ấu dâm đã chia sẻ liên kết Dropbox với nội dung khiêu dâm trẻ em thông qua các bài đăng và tin nhắn trên Instagram. (Ảnh: Dailymail Online)
Những kẻ ấu dâm lập tài khoản ẩn danh có tên như @dropbox_nudes_4_real (tài khoản này hiện đã bị xóa bỏ), @trade_dropbox_linkz… Chúng đăng bài thông báo ai có nhu cầu trao đổi hãy nhắn tin riêng, đi kèm dòng hashtag #dropboxlinks.
Trong bài đăng của tài khoản @dropbox_nudes_4_real, nhiều kẻ không ngại để lại bình luận ngắn gọn như “Muốn trao đổi, nhiều video bé gái”, “Nhắn tôi, có bé gái link dropbox”, hoặc “Nhắn tôi, nô lệ”. Một tài khoản khác nhiều lần đăng yêu cầu “Chỉ bé trai”.
Đáng chú ý là mạng lưới chia sẻ ảnh khiêu dâm này qua mặt bộ phận quản lý nội dung của Instagram và chỉ bị phanh phui sau khi Jack, chủ tài khoản Instagram chuyên đăng meme, tình cờ bắt gặp. Jack cho biết có người nhờ cậu báo cáo nội dung xấu đối với một tài khoản Instagram đăng nhiều ảnh khỏa thân bé trai. Sau khi nghiên cứu kỹ hơn, Jack nhận thấy tài khoản này theo dõi hashtag #dropboxlinks, từ đó phát hiện mạng lưới.
Vào ngày 7/1, Jack đăng video lên Youtube hô hào mọi người chung tay chống lại việc trao đổi tài liệu khiêu dâm trẻ em. Hưởng ứng lời kêu gọi, hàng trăm tài khoản chuyên đăng ảnh meme như của Jack đăng tràn lan nhiều ảnh chế kèm theo chính những hashtag khả nghi, nhằm gây khó dễ cho những kẻ ấu dâm muốn tìm thấy nhau.
Theo The Atlantic, nhiều người dùng báo tin cho ban quản lý Instagram rất ngạc nhiên khi nhận được phản hồi rằng những tài khoản trao đổi link tải ảnh khiêu dâm trẻ em không vi phạm vào quy định của trang này. Trong khi chờ đợi Instagram có hành động, nhiều tài khoản đăng meme chung tay đăng nhiều ảnh rác vào hashtag. Một người dùng sau khi đăng ảnh meme vào hashtag còn nhận được tin nhắn hỏi có muốn “trao đổi ảnh bé trai” không.
Tối 7/1, Instagram đã hạn chế 2 hashtag #dropboxlinks và #tradedropbox. Phát ngôn viên trang mạng xã hội cho biết rất coi trọng việc bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên trên Instagram. Họ đang phát triển công nghệ có thể chủ động tìm kiếm nội dung khiêu dâm trẻ em ngay khi vừa được tải lên.
Jackson Weimer, sinh viên đồng thời là người sáng lập của nhiều trang meme, cho biết không hề ngạc nhiên khi cộng đồng meme phát hiện ra vấn đề trước cả ban quản lý, vì người trong cộng đồng vốn rất quen thuộc với góc tối của Instagram. Ngoài ra, vụ việc lần này được lan truyền rộng rãi vì bản thân nhiều người đăng ảnh meme cũng là trẻ vị thành niên, giúp họ thấu hiểu những trẻ em không may bị kẻ xấu lợi dụng.
Nội dung khiêu dâm trẻ em là một vấn đề nan giải trên mạng xã hội. Tháng 11/2018, ứng dụng điện thoại của mạng xã hội Tumblr bị tạm thời gỡ bỏ khỏi kho ứng dụng Apple Store sau khi công nghệ lọc của trang này để lọt ảnh phi pháp. Cùng tháng, tờ TechCrunch cũng đưa tin phản ánh vấn nạn kẻ xấu phát tán nội dung khiêu dâm qua phần mềm WhatsApp của Facebook.