Vai trò của tập luyện đối với não bộ

Khi nhắc đến việc tập luyện, đa số chúng ta đều trông thấy những tác động tích cực về hình thể như phát triển cơ bắp, giảm cân, người săn chắc... Ngoài những vai trò này, việc tập luyện còn có nghĩa trong việc giúp cho trái tim khỏe mạnh, não bộ minh mẫn và ngăn ngừa các yếu tố nguy cơ gây bệnh mạn tính.

Các nghiên cứu khoa học đã cho thấy, việc tập luyện thường xuyên giúp hạn chế các rủi ro về bệnh tim mạch, xương khớp và tiểu đường. Người tập thể dục còn trở nên minh mẫn, suy nghĩ, phản xạ nhanh, đây là tác động rõ thấy nhất của việc tập luyện với não bộ.

1. Thể dục giúp tăng hoạt động của chức năng não

Tập thể dục phù hợp với tình trạng sức khỏe có lợi cho não bộ. Những người có não bộ phát triển kém và trí nhớ suy giảm có thể tập thể dục để cải thiện tình trạng này. Thậm chí điều đáng chú ý là các nghiên cứu đã phát hiện rằng tham gia vào một chương trình thể dục thường xuyên với mức độ vừa phải trong vòng 6 tháng hoặc một năm sẽ làm tăng thể tích não ở những khu vực được lựa chọn.

2. Thể dục giúp cải thiện trí nhớ

Tập thể dục giúp cải thiện trí nhớ và tăng khả năng tập trung, rõ thấy nhất ở những người cao tuổi và người thường xuyên bị stress, căng thẳng trong cuộc sống. Tập thể dục giúp ngủ ngon hơn, giảm thiểu những rối loạn lo âu - đây là một trong những nguyên nhân gây ra các chứng bệnh về tim mạch hoặc chuyển hóa.

Về mặt sức khỏe não bộ, có sự khác biệt giữa các bộ môn thể dục không? Hiện vẫn chưa có câu trả lời cho vấn đề này, bởi vì hầu như đa số các nghiên cứu cho đến nay chỉ tập trung vào môn đi bộ. Nhưng có khả năng rằng các hình thức thể dục lợi khí, tăng cường trao đổi chất trong các tế bào, giúp tim bơm máu cũng có thể tạo ra những lợi ích tương tự.

Đối với những người cao tuổi, việc tập thể dục như môn thái cực quyền giúp cải thiện chức năng về nhận thức, tăng tập trung, giải quyết các vấn đề về đọc hiểu. Đó có thể là do thái cực quyền, một môn võ thuật sử dụng những động tác chậm và tập trung, đòi hỏi những kỹ năng học hỏi, ghi nhớ mới...

Tuy nhiên, tập thể dục chỉ phát huy tác dụng khi chúng trở thành một thói quen mỗi ngày. Bạn cần mất 3 tuần để hình thành thói quen và mất 6 tháng để cảm nhận những lợi ích của việc tập luyện. Bạn cần duy trì thói quen tập luyện từ bây giờ cho đến lúc cuối đời.

3. Thể dục bao nhiêu là đủ?

Mặc dù chúng ta đều ý thức rõ vai trò của việc tập luyện, tuy nhiên tập bao lâu là đủ vẫn là một vấn đề gây tranh cãi. Theo hướng dẫn phổ biến hiện nay từ nhiều nước và cơ quan y tế kêu gọi người dân tập luyện ở mức độ vừa phải, chẳng hạn như đi bộ với tốc độ khoảng 150 phút mỗi tuần. Bắt đầu vài phút mỗi ngày và tăng thời gian lên 5 hoặc 10 phút mỗi tuần cho đến khi bạn đạt được mục tiêu.

Tuy nhiên, hai nghiên mới được công bố trên tạp chí JAMA Internal Medicine, các nhà nghiên cứu thuộc Viện Ung thư quốc gia Mỹ, Trường Đại học Harvard và một số cơ quan khác đã thu thập số liệu về thói quen tập luyện của hơn 661.000 người, phần lớn đều ở tuổi trung niên từ 6 điều tra y tế lớn. Những người này được chia thành 3 nhóm: nhóm tập ít, nhóm tập theo đúng khuyến nghị (150 phút mỗi tuần) và nhóm tập gấp 3 lần khuyến nghị. Kết quả cho thấy, những người thuộc nhóm thứ 3 được hưởng lợi ích cao nhất.

Tuy nhiên, không nên tập luyện theo lý thuyết, thể trạng của mỗi người là khác nhau, do vậy căn cứ vào tình hình sức khỏe của bản thân để lựa chọn cho mình một hình thức tập luyện phù hợp. Đối với những người có tiền sử bệnh mãn tính, nhất là bệnh tim, cần tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi thực hiện tập luyện. Người cao tuổi nên vận động nhẹ nhàng và quan sát các phản ứng của cơ thể sau khi tập luyện, nếu bị đau khớp, có thể điều chỉnh lại cường độ tập luyện và mát xa nhẹ nhàng vùng chân tay, cơ bắp bị đau.

Người trẻ nên cân đối việc tập luyện và công việc, cân bằng để hạn chế những stress, căng thẳng trong công việc. Người có ý định giảm cân cần được tư vấn tập luyện và chế độ dinh dưỡng để có hiệu quả tốt nhất.