"Vấn đề rút bảo hiểm xã hội một lần đang là thực trạng rất day dứt"

Tiếp tục chương trình Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023, tại hội thảo chuyên đề "Nâng cao năng suất lao động, đảm bảo an sinh trong bối cảnh mới" diễn ra sáng 19/9, đông đảo các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách đã thảo luận về hiện trạng rút bảo hiểm một lần của người lao động hiện nay.

Tại phiên thảo luận, ông Nguyễn Văn Hồi, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết, vấn đề rút bảo hiểm BHXH một lần đang là một thực trạng rất day dứt. Trong giai đoạn 2016-2022, số người rút BHXH một lần lên đến 3,5 triệu người. Số người rút BHXH một lần thường rơi vào các trường hợp đóng dưới 5 năm (khoảng 70%).

Nguyên nhân mà ông Nguyễn Văn Hồi đưa ra là do người lao động chưa nhận thức được hết vai trò của BHXH trong bảo đảm an sinh xã hội của cả cuộc đời. Tiếp đó, một bộ phận người lao động có hoàn cảnh khó khăn, có thu nhập thấp nên khi cần một khoản tài chính giải quyết vấn đề của mình thì họ đã rút bảo hiểm.

Về các giải pháp trong thời gian tới, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi cho rằng, Nhà nước cần tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lao động về BHXH. Bên cạnh đó, cần có các chính sách để tăng tính hấp dẫn của BHXH; các chính sách hỗ trợ tạm thời cho người lao động trong các hoàn cảnh khó khăn trước mắt; có cơ chế chính sách để người lao động có thể tiếp cận nguồn vốn tạm thời khi khó khăn; giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu… cũng như tăng cường thêm các chế độ hỗ trợ khác cho người lao động như chế độ thai sản, ốm đau, các chính sách hỗ trợ khác để họ tham gia BHXH một cách rộng rãi hơn.

Chia sẻ về chính sách rút BHXH một lần trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), ông Đặng Thuần Phong, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho biết, Dự án luật có 05 nhóm chính sách lớn và 11 vấn đề mà Chính phủ đã trình. Ủy ban đã tiến hành thẩm tra nội dung này tại phiên họp lần thứ 10 vừa qua. Tuy nhiên với các chính sách này, cần làm rõ đâu là chính sách thể chế hóa Nghị quyết, đâu là giải pháp tình thế.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội nêu rõ, hiện đang còn nhiều ý kiến khác nhau về nội dung rút BHXH một lần trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Cơ quan soạn thảo đang lắng nghe, tiếp thu các ý kiến này. Quan điểm của Ủy ban Xã hội là bất kể chọn phương án nào nhưng phải đảm bảo an sinh xã hội lâu dài cho người lao động.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội nhấn mạnh, phải đảm bảo chính sách bảo hiểm xã hội thực sự là giải pháp lâu dài cho người lao động. Còn việc rút bao nhiêu, một lần hay nhiều lần thì cần nghiên cứu, cân nhắc kỹ lưỡng.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội, ngoài giải pháp trực tiếp là sửa luật thì có giải pháp gián tiếp là cơ chế tín dụng, chính sách bảo đảm việc làm ổn định... để đáp ứng yêu cầu, giải quyết bài toán cho việc rút bảo hiểm 1 lần hiện nay.

Bên cạnh đó, Ủy ban Xã hội đang tích cực tham vấn ý kiến chuyên gia, nhà khoa học để có căn cứ rõ hơn về vấn đề này.