Venezuela: Nỗi đau trong lặng im của người di cư bị tấn công tình dục

Số vụ cưỡng hiếp tăng 60%

Ana Teresa Castillo, người điều hành một nơi trú ẩn cho những người di cư Venezuela ở thị trấn biên giới của Colombia, cho biết cô đang chăm sóc nhiều nạn nhân bị hãm hiếp hơn so với trước khi đại dịch xảy ra. Theo cô, việc các đồn biên phòng đóng cửa và các băng đảng buôn lậu vào ban ngày khiến số lượng người di cư vượt biên vào ban đêm tăng lên. Họ cũng dễ bị tổn thương hơn.

Alondra Castillo (23 tuổi) kéo cánh tay áo của mình để lộ những vết hàn đen và xanh trên cánh tay và vai. Castillo giải thích rằng, cô và khoảng 80 người Venezuela đã đi qua Colombia vào tháng trước trên một con đường bí mật do những kẻ buôn lậu ma túy kiểm soát. Tuy nhiên, đó là đêm mà cô và cậu con trai 2 tuổi bị tách khỏi nhóm. Trong khi cô và đứa con loay hoay trong bóng tối, có 5 người đàn ông vây quanh họ. Sau đó, Castillo đã bị cưỡng hiếp. "Họ trói tôi bằng chính quần áo của mình", cô đau đớn kể lại vụ tấn công.

Các nhà hoạt động nhân quyền đã báo cáo sự gia tăng mạnh các vụ tấn công tình dục và buôn người, những người cố gắng đến Colombia kể từ khi biên giới chính thức đóng cửa vì Covid-19 từ tháng 3/2020.

Khoảng 2 triệu người Venezuela đã chạy sang Colombia kể từ năm 2014 để thoát khỏi tình trạng thiếu lương thực, thất nghiệp, siêu lạm phát và chế độ cai trị độc tài. Với các đồn biên phòng đã đóng cửa, họ phải vượt biên trên những con đường buôn lậu bất hợp pháp, nơi bọn côn đồ tấn công người di cư, cướp của và hãm hiếp họ.

Vanessa Apitz, một luật sư người Venezuela, đang điều hành một trạm cứu trợ ở biên giới Colombia. Đây là nơi cung cấp thực phẩm và tư vấn pháp lý cho người di cư. Apitz cho biết trước đại dịch, cô nhận được báo cáo về một hoặc hai vụ cưỡng hiếp mỗi tuần. Bây giờ, con số này tăng vọt khi có đến 28 phụ nữ và trẻ em gái nhập cư đã bị hãm hiếp chỉ trong một tuần.

Cô Apitz ước tính, kể từ khi đại dịch bùng phát, nạn cưỡng hiếp người di cư đã tăng lên 60%. Cô và các chuyên gia khác cho biết rất khó xác định số lượng các vụ tấn công tình dục dọc biên giới vì những người di cư Venezuela hầu như không báo cáo về các vụ việc với cảnh sát Colombia. Một số nạn nhân lo lắng nếu báo cáo, họ sẽ bị trục xuất, hoặc bị các thành viên băng đảng tìm cách trả thù. Tất cả những gì Apitz có thể làm trong những trường hợp này là lắng nghe và cố gắng thuyết phục nạn nhân tìm kiếm sự chăm sóc y tế.

Không dám tố cáo vì sợ bị trả thù

Nói về các vụ tấn công tình dục dọc biên giới, José Palomino, cảnh sát trưởng Cúcuta, thành phố biên giới lớn nhất Colombia, cho biết: "Chúng tôi đã nhận được thông tin về vấn đề này nhưng không có khiếu nại hình sự".

Tình trạng thiếu nhiên liệu của Venezuela khiến những kẻ buôn lậu sử dụng mạng lưới đường mòn xuyên biên giới bí mật để chuyển mọi thứ từ rượu lậu, xăng dầu đến vũ khí và cocaine. Kể từ khi biên giới đóng cửa 10 tháng trước, đường mòn đã trở thành con đường bắt buộc đối với người di cư. Họ phải di chuyển vài dặm đường, nơi các băng nhóm thường xuyên tấn công phụ nữ di cư. Các cuộc tấn công xảy ra ở cả hai bên biên giới.

Khóc nức nở khi kể lại câu chuyện của mình, một phụ nữ 34 tuổi người Venezuela tại nơi trú ẩn ở Villa del Rosario kể lại cách cô tự vệ trước khi vượt biên vào tháng 11 vừa qua. Cô muốn vượt biên vào ban ngày nhưng những người khác muốn vào Colombia ban đêm để tránh bị cảnh sát Colombia phát hiện. Khi vào Colombia, nhóm này đã lạc nhau trong một vùng hoang dã, để lại người phụ nữ một mình. Cô bị 3 người đàn ông lôi vào bụi cây và hãm hiếp, sau đó cướp luôn hành lý của cô. Người phụ nữ không muốn nêu tên vì sợ bị trả thù bởi những kẻ đã hãm hiếp mình. "Với tất cả những điều đã xảy ra với tôi, tôi đau đớn vô cùng", cô rơi lệ khi kể chuyện.

María Cecilia Ibanez, một luật sư ở Bogotá thuộc nhóm nữ quyền Women’s Link Worldwide, cho biết đôi khi các băng nhóm dụ những phụ nữ di cư qua biên giới bằng lời hứa việc làm ở Colombia. Bà nói: "Phụ nữ và trẻ em gái di cư trong tình trạng rất dễ bị tổn thương. Sau khi đến Colombia, họ mới biết rằng mình trở thành nạn nhân buôn người và bị đẩy vào hoạt động mại dâm ở thành phố Pamplona, cách biên giới 2 giờ lái xe". Ông David Bernal, quan chức nhân quyền hàng đầu của thành phố, cho biết Pamplona có đầy rẫy ổ mại dâm buộc phụ nữ và trẻ em gái Venezuela phải bán dâm.

Vào một buổi chiều gần đây, Bernal đã đến gặp một số gái mại dâm để điều tra về một vụ giết người khi cảnh sát tìm thấy thi thể của María Pernia (28 tuổi). Bất chấp sự thúc giục của Bernal, không ai trong số những người được hỏi nói chuyện với chính quyền Pamplona về cái chết của Pernia vì họ sợ bị trả thù. Sự im lặng cũng ngự trị tại nơi trú ẩn ở Villa del Rosario, nơi cả hai nạn nhân bị hiếp dâm đều không nộp đơn tố cáo tội phạm. Họ thậm chí từ chối đến bệnh viện để điều trị vết thương.