Vốn đầu tư thấp vẫn có thu nhập tốt trong thời điểm khó khăn, mất việc

"Vốn để mở café muối chỉ tầm 2-3 triệu, không tốn tiền thuê mặt bằng. Món này dễ bán, ai bán cũng có thể có được nguồn thu nhất định mỗi ngày. Nhờ bán café muối, tôi tạm vượt qua được giai đoạn khó khăn trong năm 2023", Trung Kiên – chủ một tiệm café muối ở đường Lò Đúc (quận Hai Bà Trưng – Hà Nội) cho biết.

Café muối là đồ uống bắt đầu xuất hiện tại Huế, rồi sau đó thì dần trở nên phổ biến tại Hà Nội. Café muối về cơ bản có cách pha chế đơn giản, bao gồm café, lớp kem và cho vào một chút muối, uống có vị mặn nhẹ. Không biết ai đã nghĩ ra cách cho thêm muối vào café đầu tiên, rồi rất nhiều người thích uống café kiểu này.

Cùng với đó, văn hóa uống café của người Hà Nội cũng đã thay đổi trong nhiều năm nay. Trước đây, café Hà Nội phải là kiểu đậm vị, người Hà Nội có thói quen uống café là ngồi quán, nhâm nhi rất lâu. Văn hóa "café mang đi", cho vào cốc nhựa, uống nhanh đã trở nên phổ biến, trở thành thói quen rộng rãi.

Khoảng 500m tính từ đầu phố Lò Đúc phía Trần Khát Chân rẽ vào có tới 5-6 "tiệm" café muối, đủ thấy độ phủ sóng của món đồ uống này. Một "tiệm" café muối chỉ bao gồm một quầy gỗ pha chế nhỏ nằm tên vỉa hè, không có chỗ ngồi và khách mua thường chỉ mua mang đi.

"Bây giờ nhiều người mở mô hình này lắm, khắp các khu phố đều có, ai có khách quen của người đó, hoặc khách vãng lai, cũng không ai cạnh tranh với ai. Bán café muối khá tự do, mình thích thì mở, không thích thì nghỉ. Tuy nhiên cứ nghỉ là lập tức hôm sau lượng khách hụt đi rất nhiều, vì người ta đi qua không thấy mình bán thì sẽ mua chỗ khác. Chính bởi vậy, ngày nắng cũng như ngày mưa rét, vẫn phải ra đứng bán đều. Một cốc café có giá 20 nghìn đồng, mỗi cốc lãi không nhiều, tính ra một ngày tiền lãi của tôi rơi vào khoảng 300-400 nghìn đồng, ngày ít thì được 200 nghìn đồng. Phải đứng cả ngày ngoài đường, cũng mệt, nhưng lại có thu nhập trong giai đoạn tôi mất việc", Kiên chia sẻ.

Trung Kiên trước đây là một hướng dẫn viên du lịch tiếng Trung. Thu nhập của Kiên giai đoạn trước dịch rơi vào khoảng từ 17 đến 27 triệu đồng/1 tháng (tùy từng tháng). Những tháng cao điểm, nhiều khách, có tour liên tục, thu nhập của hướng dẫn viên khá tốt, đủ đảm bảo cuộc sống. Từ sau dịch bệnh, rồi thời gian kéo dài suốt 2 năm qua, lượng khách Trung Quốc giảm hẳn, công ty ít việc, Kiên lâm vào cảnh thất nghiệp. Bán café muối đã mang lại thu nhập cho Kiên trong giai đoạn này.

Bán café muối có thể theo 2 hình thức: tự pha chế, tự tạo lập thương hiệu của mình, hoặc chỉ cần để là café muối, hoặc nhận nhượng quyền thương hiệu. Với việc tự pha chế, người bán chủ động nguồn nguyên liệu. Với việc nhận nhượng quyền, nguồn nguyên liệu bao gồm café và bọt sữa, công thức pha chế, định lượng mỗi café đã có sẵn, chỉ việc bán.

Chị Nguyễn Thị Luyến trước đây làm trong lĩnh vực spa, thẩm mỹ. Sau thời gian khó khăn, chị Luyến nhận nhượng quyền, mở một điểm bán café tại Ngô Thì Nhậm (quận Hà Đông). Chi phí nhượng quyền, mở điểm bán rơi vào khoảng 3 triệu đồng. Mỗi ngày, chị Luyến bán đều đặn khoảng 300 ly café muối. Bên cạnh đó, chị Luyến trở thành đại lý phân phối, phát triển thêm được 10 điểm bán. Thu nhập từ bán café muối và làm đại lý tốt hơn so với việc làm spa trước đây. Chị Nguyễn Phương - đại lý khu vực miền Bắc của thương hiệu café muối này cho biết hệ thống phát triển mạnh suốt năm vừa qua, nhượng quyền hàng trăm điểm bán ở khắp các tỉnh.

Chị Mai Trang – một cử nhân luật trước đây đã có 2 năm làm pháp chế tại một công ty về bất động sản. 6 tháng đầu năm 2023, bất động sản tụt giảm mạnh, chị Mai Trang liên tục bị giảm, chậm lương. Sau đó, chị thuộc nhóm bị cắt giảm nhân sự.

Trước đó, chị Trang đã kinh doanh thời trang online nhưng hàng liên tục bị ế, buôn bán khó khăn hơn so với thời gian trước đây. Sau khi nghỉ việc công ty cũ, chị Trang rải hồ sơ, đi phỏng vấn nhiều nơi nhưng vẫn chưa tìm được công việc ưng ý.

Vẫn đang phải giúp bố mẹ nuôi một cậu em học đại học, chị Trang bỏ số vốn 3 triệu mở một tiệm bán café muối vỉa hè. Buổi sáng, chị trực tiếp đứng bán. Buổi chiều, cậu em đi học về thì thay ca cho chị. Mỗi tháng tiền lãi thu được từ tiệm café muối vỉa hè rơi vào khoảng 5-7 triệu đồng. Chị Trang cho biết đây là "khoản thu nhập quý giá để trang trải cuộc sống trong giai đoạn khó khăn này".

Việc một ly café muối có giá bán chỉ 15-20 nghìn đồng, rẻ hơn so với việc ngồi quán uống café, nhiều khách hàng lựa chọn tiết kiệm hơn, cắt giảm chi tiêu lại giúp cô chủ Trang đứng vững với mô hình của mình. Những ngày thời tiết lạnh gần đây, công việc của chị Trang có vất vả hơn.

Các chủ tiệm chia sẻ vẫn tiếp tục duy trì bán café muối khi sản phẩm hiện vẫn đang có thị trường tốt, nhưng nếu tìm được công việc đúng với chuyên môn của mình, thu nhập ổn hơn thì sẽ quay trở lại công việc cũ, không ai xác định đây là công việc lâu dài.