Vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội: Trách nhiệm cơ quan quản lý ở đâu?

Liên quan đến vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng xảy ra vào đêm 12/9 tại chung cư mini ở ngách 29/70, phố Khương Hạ (phường Khương Đình, quận Thanh Xuân), ngày 13/9, Công an thành phố Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 tháng đối với Nghiêm Quang Minh - chủ tòa nhà chung cư, về tội Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy theo Điều 313 Bộ Luật Hình sự.

Quyết định trên cho thấy trách nhiệm của chủ chung cư mini về vấn đề vi phạm phòng cháy chữa cháy là đã rõ ràng. Tuy vậy, nhiều ý kiến cũng băn khoăn đặt ra câu hỏi: Vậy các cơ quan quản lý, nhất là cán bộ cấp phép xây dựng cho công trình trên liệu có vô can?

Theo tìm hiểu của phóng viên, tại giấy phép xây dựng số 89-2015/GPXD mà Ủy ban Nhân dân quận Thanh Xuân (Hà Nội) cấp cho ông Nghiêm Quang Minh vào ngày 11/3/2015, để xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ ghi rõ là 6 tầng, tầng lửng và tum thang có không gian kỹ thuật. Thế nhưng, thực tế công trình này lại “hóa” thành 10 tầng (trong đó có 1 tầng hầm, 8 tầng nổi và 1 tum).

Điều đáng nói hơn là mặc dù công trình nhà ở với mật độ xây dựng 70% “biến” thành chung cư mini với mật độ 100% trên là công trình xây dựng sai phép, nhưng công trình này vẫn vô tư hoạt động từ năm 2015 đến nay. Và sự thật chỉ “vỡ lở” khi hỏa hoạn xảy ra.

“Để xảy ra sự cố trên, liệu có phải là do cơ quan chức năng quản lý lỏng lẻo, thiếu trách nhiệm? Ai là người đã cấp phép để đưa, cho phép chung cư mini ở ngách 29/70, phố Khương Hạ vào sử dụng trong suốt thời gian nhiều năm - trong khi chưa đủ điều kiện về phòng cháy chữa cháy, từ đó gây ra vụ hỏa hoạn?” anh Phan Văn Hiếu, người dân sinh sống trên địa bàn quận Thanh Xuân băn khoăn.

Thực tế trên cũng là nỗi bức xúc với rất nhiều người được chia sẻ trên mạng xã hội, khi trong 5 năm trở lại đây, trên địa bàn Hà Nội đã liên tiếp xảy ra những vụ hỏa hoạn gây thiệt hại nặng nề về người và của, trong đó nhiều vụ cháy lớn xảy ra tại các chung cư mini.

Ngay tại phường Khương Đình của quận Thanh Xuân, từ đầu năm 2023 đến nay đã xảy ra 2 vụ cháy tại 2 chung cư mini. Trong đó, vụ hỏa hoạn vừa xảy ra tại chung cư mini ở ngách 29/70, phố Khương Hạ được coi là “thảm họa cháy” để lại nỗi ám ảnh lớn nhất với người dân Thủ đô và cả nước.

“Thử hỏi, những điều kiện để bảo đảm về phòng cháy chữa cháy của chung cư không đủ, tại sao chung cư mini này vẫn được phép hoạt động? Cấp phường, cấp quận của chung cư này chẳng lẽ vô can? Ai mới cần phải chịu trách nhiệm về cái chết của 56 người đã mất tại chung cư này,” chị Nguyễn Thị Huyền, người dân sinh sống ở phường Đại Kim, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội trăn trở.

Chia sẻ về vụ việc trên, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp) nhìn nhận vụ cháy chung cư mini xảy ra tại ngách 29/70, phố Khương Hạ là vụ việc rất đau xót. Do đó, ông cho rằng cần điều tra hình sự, xác minh người chịu trách nhiệm để làm rõ nguyên nhân vụ cháy để xử lý.

“Nếu có nguyên nhân chủ quan của ai đó, của đơn vị nào thì cần xử lý để làm gương, nêu gương. Qua việc xử lý cũng giúp phổ biến, tuyên truyền cho các chung cư ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và những địa phương khác để cảnh giác trong công tác phòng cháy chữa cháy,” Đại biểu Phạm Văn Hòa nhấn mạnh.

Nguyên Trưởng phòng Quản lý chất lượng công trình xây dựng 1 (Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, Bộ Xây dựng) - ông Lê Văn Thịnh cũng đặt vấn đề cần làm rõ quy trình cấp phép, xây dựng, quản lý chung cư mini trên.

“Nếu công trình trên chưa được cấp phép nhưng chủ nhà vẫn xây dựng thì cơ quan quản lý Nhà nước tại địa phương tại sao không biết? Còn trường hợp có giấy phép nhưng làm không đúng giấy phép thì vẫn là do địa phương, cơ quan quản lý. Tại sao có quy định, quy chuẩn… mà vẫn để xảy ra việc thương vong để từ đó quy rõ trách nhiệm,” ông Thịnh nêu quan điểm.

Cũng theo ông Thịnh, những chung cư mini tương tự công trình bị cháy tại quận Thanh Xuân đang cho thuê rất nhiều, không chỉ ở Hà Nội mà trên phạm vi cả nước, nên cần rà soát, kiểm tra kỹ lưỡng để tránh hậu quả khôn lường.

Liên quan đến vụ cháy trên, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng cho biết đã thống nhất với Bộ Công an chỉ đạo điều tra tận gốc vấn đề từ khâu cấp phép xây dựng. Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội sẽ vào cuộc kiểm tra trách nhiệm lãnh đạo, quản lý liên quan.

“Tinh thần chỉ đạo là sai đâu xử đến đấy, bảo đảm sự nghiêm minh theo quy định của pháp luật,” ông Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh.

Trước đó, trong sáng 13/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 796/CĐ-TTg, yêu cầu Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an chỉ đạo các lực lượng chức năng khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan; xử lý nghiêm vi phạm (nếu có) theo quy định của pháp luật.

Trưa cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tới thị sát hiện trường vụ cháy. Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chức năng thực hiện nghiêm công điện đã ban hành; nghiên cứu, hoàn thiện các quy định, quy chế phòng cháy, chữa cháy với các chung cư mini, các khu vực đông dân cư nhưng đường giao thông chật hẹp.

Cùng với đó, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chức năng của Hà Nội tăng cường tuyên truyền, giáo dục người dân về công tác phòng cháy, chữa cháy và kỹ năng ứng phó cháy nổ, kỹ năng thoát hiểm khi xảy ra các sự cố. Cùng với đó là tăng cường bảo đảm trang thiết bị phòng cháy, chữa cháy, công tác kiểm tra, giám sát.

Hiện Giám đốc Công an thành phố Hà Nội đang chỉ đạo các đơn vị liên quan, Công an quận Thanh Xuân phối hợp các Cục nghiệp vụ của Bộ Công an điều tra, xác minh, làm rõ nguyên nhân vụ cháy để giải quyết, xử lý theo quy định của pháp luật.